روانشناسی اختلال روانی پارانویا چیست؟

[*نبوا*]

اختلال پارانویا نوعی بیماری روانی است که موجب سوء ظن نسبت به دیگران می شود. فرد در این حالت اعتمادی به سایر افراد نداشته و فکر میکند دیگران قصد صدمه زدن به او را دارند. در واقع یک سوء ظن غیر منطقی نسبت به سایر افراد در فرد مبتلا به پارانویا شکل می گیرد که جنبه های زندگی او را تحت تاثیر قرار می دهد. علت به وجود آمدن همچین فکری در فرد معمولا احساس ناراحتی شدید از یک فرد خاص یا یک مسئله و موضوعی باشد که منجر شده فرد این احساس و تفکرات داشته باشد. شاید بسیاری از افراد حالت خفیف پارانویا را تجربه کنند و افکار بدبینانه نسبت به سایرین داشته باشند، اما این رفتار زمانی اختلال محسوب می شود که سوءظن نسبت به دیگران بسیار شدید، بی اساس و غیر منطقی باشد و در رفتار های فرد نمو بیرونی پیدا کند. در ادامه به بررسی علل، علائم و درمان این اختلال می پردازیم.

 

[*نبوا*]

همانطور که اشاره شد ممکن است بسیاری افراد گاها دچار پارانویا شوند و فکر کنند شخصی قصد آسیب زدن به آنها را دارد. اما این حالت در افرادی که با این اختلال دست و پنجه نرم میکنند، پایدار تر و شدیدتر می باشد. برخی از علائم پارانویا عبارت اند از:

• احساس قربانی بودن یا قربانی شدن
• احساس آزار و اذیت از سوی دیگران
• دچار سوتفاهم شدن
• بی اعتماد بودن نسبت به دیگران
• انزوا و گوشه گیری

همه این علائم بسته به شدت بیماری می تواند از خفیف تا شدید باشد. تشخیص این بیماری مانند اکثر بیماری های روانی دیگر با تشخیص روانشناس یا روانپزشک صورت می گیرد

 

[*نبوا*]

هنگامی خود فرد یا اطرافیان او متوجه علائم شوند باید برای تشخیص دقیق به روانشناس یا روانپزشک مراجعه نماید. زمانی که فرد مبتلا به اختلال پارانویا به پزشک مراجعه می نماید، پزشک با بررسی پرونده سلامت وی و تجویز آزمایش جهت بررسی بیماری اقدام می کند. گاهی ممکن است فرد بیماری های دیگری داشتته باشد که علائم آن مشابه با پارانویا باشد. پس از مشخص شدن این موارد ممکن است فرد به این روانپزشک ارجاع داده شود تا تشخیص به صورت دقیق انجام گیرد. روانپزشک نیز با پرسیدن سوالات و بررسی علائم پاسخ های فرد می تواند این اختلال را تشخیص دهد.

 

[*نبوا*]

نمونه هایی از افکار پارانوئید​

پارانویا ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و شدت آن نیز بسته به افراد خفیف یا شدید باشد اما افکار مشترکی وجود دارد که در همه افراد مبتلا به اختلال پارانویا ممکن است بروز کند که عبارت اند از :

• فرد هنگام راه رفتن در خیابان یا کوچه ممکن است فک کند که فردی که از کنار آن عبور کرده یا در مقابلش قرار دارد ممکن است او را بدزدد، به او آسیب بزند یا او را بکشد.
• فرد مبتلا فکر میکند همه به او خیره شده اند و در مورد او صحبت می کنند.
• فرد پارانویا فکر می کند که سایرین در تلاشند تا او را کنار بگذارند و حذف کنند.
• تعبیر اشتباه از رفتار و شوخی های دیگران

 

[*نبوا*]

علت بروز پارانویا چیست؟​

علت دقیق بروز همچین بیماری مشخص نیست. اما تحقیقات نشان می دهد که افرادی دارای بیماری هایی مانند پارکینسون یا اسکیزوفرنی هستند و سایر بیماری ها روانی دیگر هستند مستعد پارانویا می باشند.

 

[*نبوا*]

همچنین بیماری هایی که ممکن است بر مغز افراد تاثیر بگذارد مانند آلزایمر، صرع، سکته، بیماری هانتینگتون، تومورهای مغزی و غیره نیز می تواند باعث بروز پارانویا گردد.

 

[*نبوا*]

قرار گرفتن در معرض برخی سموم و مواد شیمیایی نیز می تواند در بروز این بیماری موثر باشد. استعداد ژنتیکی، مورد سو استفاده قرار گرفتن در کودکی یا بزرگسالی، داشتن سابقه خانوادگی بیماری های روانی، بی خوابی و اختلال خواب ، استرس، ضربه یا تصادف، از دست دادن موقعیت اجتماعی یا شغل و کار، از دست دادن عزیزان، مصرف مواد مخدر و الکل و … نیز از دیر عوامل دخیل در بروز پارانویا می باشند.

 

[*نبوا*]

پارانویا و ارتباط آن با سایر بیماری های روانی​

پارانویا می تواند در خلال یک دوره در بعضی از بیماری های روانی به عنوان علائم بیماری بروز کند. این بیماری ها عبارت اند از : اختلال دو قطبی، بیماری های مغزی یا تومورها، صرع، اختلال هذیانی (پارانوئید)، زوال عقل، اختلال شخصیت پارانوئید، جنون جوانی، سکته. در زیر به بررسی ارتباط بین پارانویا و برخی بیماری های روانی آورده شده است :

 

[*نبوا*]

پارانویا در اختلال دو قطبی ​

افرادی که به اختلال دو قطبی مبتلا هستند ممکن است در یک دوره دچار افکار پارانوئید شوند. البته این به این معنی نیست که همه افراد دوقطبی حتما دچار پارانویا می شوند، اما امکان ابتلا افراد دو قطبی به پارانویا بیشتر است.

 

[*نبوا*]

پارانویا و اختلالات روان پریشی ​

اسکیزوفرنی یک بیماری روانی است که با بروز رفتار های روان پریشی و جنون آمیز بروز میکند. این افراد رفتار های مانند بی نظمی در گفتار، دیدن یا شنیدن چیز های غیر واقعی و … را از خود بروز می دهند. پارانویا نیز می تواند در این افراد بروز کند و به عنوان بخشی از علائم دوره ای این بیماری به شمار رود.