خواص و طبع خاکشیر در طب سنتی
مزاج و طبع خاکشیر در طب سنتی گرم و تر است. از خواص آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. تقویت و پاکسازی معده
مهم‌ترین خواص خاکشیر در طب سنتی بیشتر متوجه تقویت معده، جهاز هاضمه (دستگاه گوارش) و پاکسازی معده و روده است.

باتوجه به طبعی که دارد باعث گرمی معده شده و هم آن را تقویت می‌کند؛ همچنین اگر بیماری های سرد، خصوصاً بیماری سرد و خشک ( تجمع زیاد سودا ) باعث ضعف معده گردد، خاکشیر با رفع این سردی و خشکی، باعث می‌شود مزاج معده به حالت تعادل برگردد.
اکثر بیماری ها و مشکلات روده نیز ناشی از سردی و یا خلط سرد است که باعث کم کاری روده و تشنج عصبی (بحث سندرم روده تحریک پذیر) روده می‌شود.
خاکشیر با رطوبت بخشی که دارد، باعث تقویت روده شده و به واسطه سیالیتی که دارد باعث دفع مواد زاید موجود در دستگاه گوارش می‌گردد.
پس خاکشیر در درجه اول معده را تقویت می‌کند و به واسطه پاکسازی که انجام می‌دهد:

مواد زائد را دفع و بدن را آماده دریافت غذا می‌سازد و در نتیجه هضم خوب غذا اتفاق می‌افتد.
اشتها را به حالت طبیعی برمی‌گرداند؛ چرا که یکی از موانع اشتها وجود مواد زاید در داخل دستگاه گوارش است که امکان صدور فرمان هضم را از سوی معده مختل و قوه جذب و هضم غذا را با مشکل مواجه می‌کند.
خاکشیر با پاکسازی دستگاه گوارش، باعث تحریک اشتها هم در کودکان و هم در افراد بزرگسال می‌شود.
نکته: استفاده از خاکشی با هدف تقویت و پاکسازی معده و همچنین تقویت اشتها، در زنان باردار جایز نیست. چون به واسطه خاصیت ملینی (لینت طبع) که دارد ممکن سبب تحریک دیواره رحم شده و امکان سقط را بالا ببرد.

۲. تقویت قوای جنسی خاکشیر
خاکشیر با رطوبتی که به بدن می‌بخشد می‌تواند مقوی قوای جنسی باشد که به اشکال مختلف می‌توان از این خاصیت خاکشیر بهره برد، به عنوان مثال ترکیب آن با شیر یا شکر خوب است.
مصرف متعادل آن، می‌تواند قوای جنسی را به خصوص در افرادی که دارای مزاج سرد و خشک هستند، تحریک نماید.
البته ناگفته نماند که خاکشی جزء داروهای قطعی و درمان ۱۰۰ % میل جنسی نیست اما در تقویت آن بی تأثیر نبوده و مناسب است.
۳. نرمی و لطافت پوست
خاکشیر هم به ذات و هم به عرض برای رفع خشکی و برخی از بیماری های پوستی مناسب است؛ یعنی هم به واسطه خاصیت رطوبت بخشی خود و هم به واسطه پاکسازی روده و رفع خشکی آن (خاصیت لینت مزاج)، موجب لطافت و نرمی پوست می‌شود.
از طرفی هم بالخاصیت برای نکویی رنگ رخسار،خوش رنگی و سرخی چهره مناسب است.
۴. چاقی با شربت خاکشیر و شیر
اگر تصمیم دارید وزن خود را افزایش دهید و برای این کار دست به دامن انواع و اقسام مکمل‌های غذایی و دارویی شدید به توصیه ما عمل کنید:

صبح ها ناشتا شربت خاکشیر و شیر میل کنید.
۵. خاکشی و تحلیل ورم ها
برای بهره گیری از این خاصیت، خاکشیر باید به صورت ضماد استفاده گردد.
از جمله کاربردهای و نسخه های درمانی خاکشی در این زمینه، می‌توان به کاهش و تحلیل ورم پستان، بیضه ها و حتی ورم تخمدان در خانم ها و ورمی که در نتیجه نقرس به وجود می آید اشاره کرد.
البته روش تهیه ضماد و استعمال آن بهتر است زیر نظر و تحت مشاوره طبیب باشد.
۶. پاکسازی رحم با خاکشیر
دم کرده آن همراه با عسل یک شستشو دهنده خوب رحم است به خصوص در زمانی که رحم، دچار زخم و عفونت چرکی شده باشد.
که این روش هم به صورت فرزجه (شیاف) و به شکل پنبه آغشته شده به محلول دم کرده و قرار دادن آن در داخل رحم، و هم به صورت محلول جهت شستشو رحم کاربرد دارد.
۷. اگر دچار اخلاط سی*ن*ه و ریه هستید…
اگر دچار سرماخوردگی و اخلاط سی*ن*ه و ریه هستید از ترکیب خاکشی با سایر موارد و در قالب شربت ها و داروهای سرماخوردگی بهره بگیرید،
به عنوان مثال، هنگامی که عناب یا سپستان (سه پستان) را می‌جوشانند در انتها یک قاشق خاکشیر نیز به آن اضافه می‌کنند تا هم مشکلات گوارشی را راحتر برطرف نماید و هم به دفع اخلاط سی*ن*ه و ریه کمک کند.
البته این خاصیت جز خواص و نسخه های اصلی خاکشی نیست و به صورت منفرد کاربرد ندارد و حتما برای دفع اخلاط سی*ن*ه و ریه باید در ترکیب با مواد و داروهای دیگر استفاده شود.