موضوع نویسنده
Puyannnn
سطح
4
مهمان
- Sep
- 13,512
- 21,981
- مدال‌ها
- 3
گفت و گو با محمد کاظم کاظمی،شاعر و منتقد برجسته ادبیات به بهانه چاپ «هشت رود»،جدیدترین کتابش در زمینه نقد شعر
محمدکاظم کاظمی را می‌توان جزو منتقدان و شاعران برجسته فارسی‌زبانی دانست که از چند دهه قبل تا امروز، به‌صورت پیوسته در حوزه ادبیات فارسی حضور داشته است. او که در سال 1346 در هرات افغانستان متولدشده، دوران دبیرستان را در کابل به سر برده و سپس به مشهد نقل‌مکان کرده است. از محمدکاظم کاظمی مجموعه آثاری ازجمله پیاده آمده بودم (مجموعه شعر)، گزیده ادبیات معاصر شماره 49 (گزیده اشعار، نیستان)، روزنه (مجموعه آموزشی شعر)، شعر پارسی (سرگذشت و گزیده‌ای از شعر پارسی)، هم‌زبانی و بی‌زبانی (درباره مسائل زبان فارسی)، رصد صبح و ده شاعر انقلاب منتشر شده است. کاظمی به‌تازگی نیز کتاب «هشت رود» را در حوزه نقد شعر روانه بازار کرده است. به بهانه چاپ جدیدترین اثر محمدکاظم کاظمی به سراغ این شاعر و منتقد ادبی رفته‌ایم و با او درباره راز ماندگاری برخی از کتاب‌هایی که به رشته تحریر درآورده و همچنین شعر امروز به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
نقد آثار شاعران جریان ساز دهه 70 در هشت رود
محمدکاظم کاظمی می‌گوید: کتاب «هشت رود» در واقع، ادامه مسیری است که در کتاب «ده شاعر انقلاب» پی گرفته بودم. کتاب «هشت رود» نقدی است بر شعر شاعرانی که در دهه 70 و 80 بیشتر مطرح بوده و تا حدودی هم جریان‌ساز بوده‌اند یا شعرشان دارای هویت شعری بود. در این کتاب، به سراغ نقد به‌صورت دانشگاهی نرفته‌ام بلکه کارنامه شعری، نقاط برجسته و نقایص شعری هر شاعر بررسی شده است. شعر این شاعران در بعضی موارد از لحاظ صوری و محتوایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
پریشانی و بی‌حوصلگی نقد امروز
این شاعر و منتقد برجسته ادبیات فارسی می‌افزاید: نقد ادبی چند پیش‌نیاز دارد که بخشی به نویسنده و بخشی به خواننده برمی‌گردد. نویسنده نقد باید بر کارنامه شعری یک شاعر تسلط داشته و همچنین تسلطی ویژه بر جمال‌شناسی نقد شعر داشته باشد؛ بعد به سراغ نقد شعر برود. چیزی که در زمانه ما به دلایل مختلف کمتر شده است، درصورتی‌که در نسل‌های قبل، افراد، بیشتر درزمینه نقد فعال بودند ولی امروز مطالعات گذرا و سطحی بیشتر مطلوب برخی اهالی ادبیات است. از طرفی امروز حوصله خواندن متن در آدم‌ها کمتر شده است و همه ما دچار این بلیه شده‌ایم. در دهه‌های قبل، ما در کنار شاعران مطرح، منتقدان مطرح نیز داشتیم. در کنار کتاب‌های شعر مهم، آثار نقد مهم را شاهد بودیم اما هم‌اکنون به نظر می‌رسد، آثار نقد و کتاب‌های کلیدی نقد که همه آن‌ها را بشناسند کمتر داریم.وی تصریح می‌کند: تنها ثمره نقد، سنجش اثر یک نویسنده و شاعر نیست، بلکه بخش زیادی از ثمره آن، مربوط به جنبه‌های آموزشی است که می‌تواند برای جوانان داشته باشد.
دلیل ماندگاری کتاب روزنه پس از 30 سال
محمد کاظم کاظمی همچنین درباره دلیل ماندگاری کتاب نقد آموزشی دیگری از او به نام «روزنه» که حدود 30 سال پیش روانه بازار شده است، می‌گوید: روزنه تا امروز یازده‌بار تجدید چاپ شده است و به نظر بنده دلیل استقبال از این کتاب شاید تا حدودی به این برگردد که این اثر محصول تجربه‌هایی از مواجهه بنده با شعر بود و در قدم اول به‌عنوان یک شاعر به سراغ نوشتن این کتاب رفتم و در آن زمان در مقام یک استاد ادبیات نبودم و در مقام فردی بودم که موضوعاتی را در شعر تجربه و این تجربه‌ها را سامان‌دهی کرده است. مخاطب هم به این موضوع احساس نیاز می‌کند و برای شاعران جوان نوعی همذات‌پنداری را تداعی می‌کند.
محمدکاظم کاظمی را می‌توان جزو منتقدان و شاعران برجسته فارسی‌زبانی دانست که از چند دهه قبل تا امروز، به‌صورت پیوسته در حوزه ادبیات فارسی حضور داشته است. او که در سال 1346 در هرات افغانستان متولدشده، دوران دبیرستان را در کابل به سر برده و سپس به مشهد نقل‌مکان کرده است. از محمدکاظم کاظمی مجموعه آثاری ازجمله پیاده آمده بودم (مجموعه شعر)، گزیده ادبیات معاصر شماره 49 (گزیده اشعار، نیستان)، روزنه (مجموعه آموزشی شعر)، شعر پارسی (سرگذشت و گزیده‌ای از شعر پارسی)، هم‌زبانی و بی‌زبانی (درباره مسائل زبان فارسی)، رصد صبح و ده شاعر انقلاب منتشر شده است. کاظمی به‌تازگی نیز کتاب «هشت رود» را در حوزه نقد شعر روانه بازار کرده است. به بهانه چاپ جدیدترین اثر محمدکاظم کاظمی به سراغ این شاعر و منتقد ادبی رفته‌ایم و با او درباره راز ماندگاری برخی از کتاب‌هایی که به رشته تحریر درآورده و همچنین شعر امروز به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید.
نقد آثار شاعران جریان ساز دهه 70 در هشت رود
محمدکاظم کاظمی می‌گوید: کتاب «هشت رود» در واقع، ادامه مسیری است که در کتاب «ده شاعر انقلاب» پی گرفته بودم. کتاب «هشت رود» نقدی است بر شعر شاعرانی که در دهه 70 و 80 بیشتر مطرح بوده و تا حدودی هم جریان‌ساز بوده‌اند یا شعرشان دارای هویت شعری بود. در این کتاب، به سراغ نقد به‌صورت دانشگاهی نرفته‌ام بلکه کارنامه شعری، نقاط برجسته و نقایص شعری هر شاعر بررسی شده است. شعر این شاعران در بعضی موارد از لحاظ صوری و محتوایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
پریشانی و بی‌حوصلگی نقد امروز
این شاعر و منتقد برجسته ادبیات فارسی می‌افزاید: نقد ادبی چند پیش‌نیاز دارد که بخشی به نویسنده و بخشی به خواننده برمی‌گردد. نویسنده نقد باید بر کارنامه شعری یک شاعر تسلط داشته و همچنین تسلطی ویژه بر جمال‌شناسی نقد شعر داشته باشد؛ بعد به سراغ نقد شعر برود. چیزی که در زمانه ما به دلایل مختلف کمتر شده است، درصورتی‌که در نسل‌های قبل، افراد، بیشتر درزمینه نقد فعال بودند ولی امروز مطالعات گذرا و سطحی بیشتر مطلوب برخی اهالی ادبیات است. از طرفی امروز حوصله خواندن متن در آدم‌ها کمتر شده است و همه ما دچار این بلیه شده‌ایم. در دهه‌های قبل، ما در کنار شاعران مطرح، منتقدان مطرح نیز داشتیم. در کنار کتاب‌های شعر مهم، آثار نقد مهم را شاهد بودیم اما هم‌اکنون به نظر می‌رسد، آثار نقد و کتاب‌های کلیدی نقد که همه آن‌ها را بشناسند کمتر داریم.وی تصریح می‌کند: تنها ثمره نقد، سنجش اثر یک نویسنده و شاعر نیست، بلکه بخش زیادی از ثمره آن، مربوط به جنبه‌های آموزشی است که می‌تواند برای جوانان داشته باشد.
دلیل ماندگاری کتاب روزنه پس از 30 سال
محمد کاظم کاظمی همچنین درباره دلیل ماندگاری کتاب نقد آموزشی دیگری از او به نام «روزنه» که حدود 30 سال پیش روانه بازار شده است، می‌گوید: روزنه تا امروز یازده‌بار تجدید چاپ شده است و به نظر بنده دلیل استقبال از این کتاب شاید تا حدودی به این برگردد که این اثر محصول تجربه‌هایی از مواجهه بنده با شعر بود و در قدم اول به‌عنوان یک شاعر به سراغ نوشتن این کتاب رفتم و در آن زمان در مقام یک استاد ادبیات نبودم و در مقام فردی بودم که موضوعاتی را در شعر تجربه و این تجربه‌ها را سامان‌دهی کرده است. مخاطب هم به این موضوع احساس نیاز می‌کند و برای شاعران جوان نوعی همذات‌پنداری را تداعی می‌کند.
