آی_واس
در خط بلند تاریخچه ارفرین،جفری مونموف به شایستگی مقام اول را به خود اختصاص داده است. با استعداد ترین و اصیل ترین‌شان، با برخورد ماهرانه‌اش با داستان ارفرین در تاریخ پادشاهان بریتانیا، او موفق شد افسانه‌های پراکنده متصل به نام آرفر را متحد کند، و قطعاً جایگاه خود را در تاریخ وقایع‌نگاری به شکلی تثبیت کرد که در سرتاسر سالنامه‌های تاریخی بعدی بریتانیا تداوم یافت. مضمون و نحوه ارائه‌اش هر دو به طور عجیبی برای جلب رضایت عموم اقتباس شده بود، و کار او به محبوبیتی دست یافت که در عصری که هیچ کتاب چاپی نمی‌شناخت تقریباً بی‌سابقه بود، نه تنها توسط بریتانیایی‌ها به عنوان یک مرجع پذیرفته شد، اما وقایع نگاران فرانسوی نیز از آن برای اهداف خود استفاده کردند.
حدود سال ۱۱۵۰، پنج سال قبل از مرگ جفری، یک انگلیسی نورمن، جفری گیمر اولین تاریخچه فرانسوی را نوشت. از دوتا بخش تشکیل شده بود، داستان برتون‌ها و داستان انگلس که فقط دومی موجود است، اما شناخته شده است که اولی ترجمه قافیه‌ای از تاریخچه جفری مونموف بوده است. کار گیمر احتمالاً دارای عمر طولانی تری بود اگر تاریخچه دیگری زیر سایه افکنده نشده بود، رمان بروت توسط شاعر نورمن واس که پر کردن مکان مهم و جالب درمیان منابع آرفرین ما، نه فقط بخاطر ویژگی‌های نویسنده به عنوان یک شاعر و برخورد او با داستان ارفرین بلکه به دلیل نوع ترکیبش که تولید کرد.

برای تاریخچه موزون موقعیتی میانی بین وقایع نگاری منثور، یکی از اشکال مورد علاقه تولید رهبانی قرون وسطی در سراسر اروپا، و داستان های عاشقانه موزون، که کاملاً در فرانسه جوانه زد و شکوفا شد، جایی که، در نیمه آخر قرن دوازدهم، بزرگترین انگیزه خود را از Crestien de troies، برجسته ترین افراد trouvers گرفت. داستان های عاشقانه موزون برای محفل دربار نوشته میشد، و به عنوان وسیله نقلیه برای بازگویی ماجراهای عشق و جوانمردی، و برای تنظیم کد رفتاری که بر زندگی درباری فرانسه در آن دوره حاکم بود، شعر واس، هرچند بر اساس تاریخ وقایع، خطاب به مردمی است که سلیقه آن‌ها نسبت به حکایت جوانمردی تغییر کرده، و روی آوردن به روایت جوانمردی، و آن صفاتی را که عاشقانه های شعر را مشخص کرد، برای دعوا نکردن بیشتر آن‌ها می‌توانست ذخیره آن‌ها وسیله اسب های آرفرین باشد، کسی که دلاوری‌اش به ما می‌آموزد که باید شجاع و مودب باشیم، واس بخش بزرگتری از قرن دوازدهم را دید، ما نمی‌توانیم از سال دقیق تولد او یا مرگ او مطمئن باشیم، اما می‌دانیم که او تقریبا از سال ۱۱۰۰ تا ۱۱۷۵ زندگی میکرد‌.
عملاً تمام اطلاعات ما در مورد زندگی او همان چیزی است که خود او در Roman de rou به ما می‌گوید: "اگر کسی بپرسد چه کسی این را گفته است، چه کسی این تاریخ را به زبان رمانتیک آورده است، من می‌گویم و به او خواهم گفت که من واس هستم در جزیره کوچک از Jersey که در دریا، به سمت غرت، قرار گرفته است و بخشی از ملک Normandy است، در جزیره کوچک از Jersey به دنیا آمده‌ام. و من را به عنوان یک پسر کوچک به gaen بردند، در آن‌جا من در مطالعه نامه‌ها قرار گرفتم؛ پس از آن مدت طولانی در فرانسه تحصیل کردم [1] وقتی از فرانسه برگشتم، من مدت زیادی در gaen ساکن بودم، من خودم را مشغول ساختن کتاب‌های عاشقانه کردم، بسیاری از آن‌ها را نوشتم و بسیاری از آن‌ها را ساختم."

قبل از ۱۱۳۵ او یک منشی بود(کارمند کتابخوان)، و در طول، او می‌گوید، نوشته های او از Henry II برای او برنده شد. ترجیح به موقعیت کانون در بایو، با این حال، او بیشتر نویسنده بود تا وظیفه خوار کلیسا، و او اولین تلاش و علاقه خود را به نوشته های خود داد، او زندگی تعدادی از مقدسین را سروده است. که هنوز وجود دارد، اما دو اثر مهم او اشعار تاریخی او بودند، رمان de Brut و رمان de Rou(یعنی رولو)، تاریخچه ای از دوک های نرماندی، این آخرین تولید wace بود، علاوه بر داشتن یک اهمیت ادبی و تاریخی، علاقه نسبتاً رقت انگیزی دارد، او آن را در سال ۱۱۶۰ آغاز کرده بود، در اطاعت از فرمان Henry II، اما به دلایلی نامعلوم هنری بعداً این افتخار را به شاعر دیگری منتقل کرد، wace قلمش را کنار گذاشت، چپ کار او ناقص بود، احتمالاً اندکی پس از آن مُرد « از آنجایی که پادشاه از او خواسته است که این کار را انجام دهد، من باید آن را ترک کنم و باید بگویم نه بیشتر. از قدیم پادشاه به من لطف کرد، هرچه او به من داد، بیشتر به من قول داد، و اگر همه آن چه را که به من قول داده بود به من داده بود، برای من بهتر بود. در اینجا کتاب استاد wace به پایان می‌رسد. به او اجازه دهیم هرکه می‌خواهد ادامه دهد.»[2]

حدود بیست سال قبل از آن، در سال ۱۱۵۵، wace رومان de Brut را تکمیل کرده بود. او خودش آن را Geste des Bretons ("تاریخ بریتانیا") نامید، اما بهترین است با عنوانی که در نسخه های خطی آمده است شناخته می‌شود، رومان de Brut، توسط کاتبان به دلیل ارتباط آن با Brutus به آن داده شد، بنیانگذار نژاد بریتانیایی‌. The Brut یک باز تولید در بنظم آوردن تاریخ Geoffreys است. ترجمه نامیدن آن تقریباً به معنای اشتباه است، زیرا اگرچه Wace دقیقاً از نظم و محتوای تاریخ پیروی می‌کند، او چیزی بیش از یک مترجم بود، و آنقد شاعر است که فردیت خود را در آثارش تحت تاتیر قرار ندهد. او چند افزوده به تاریخ Geaffreys Arthurian ایجاد می‌کند، اما او واقعی کمک به افسانه‌است روح جدیدی است که او در آن قرار داده است، در مکان اول او وسیله نقلیه دوبیتی هشت هجایی فرانسوی است که به سرعت حرکت می‌کند، که به تنهایی لحن کاملا متفاوت با روایت با صدای بلند نثر لاتین نشان می‌داد، واس علاوه بر این، نورمن متولد شد و نورمن پرورش یافت، و دارایی‌های نژاد خود را به ارث برد - عشق به واقعیت، قدرت تفکر روشن، قدردانی از سادگی، فرمان ظرافت در فرم.

این قبیل روحیه‌ای به راستی او بود بطوریکه او خودش در Caen در دو صومعه باشکوه بیان کرده که قبلاً گونه پالاینده داشته است،
که او بخش بزرگی از زندگی خود را زیر سایه آنها گذارند، که با وقارو و با سختگ گیری ساده Abbaye-aux-Hommes از William تصرف کردن، که کاملاً Abbaye-aux-Dames توسط ملکه Matilda تزئین شده است.
صداقت و حقیقت Wace همیشه به آن هدف می‌پردازد، اما او روایت خود را با جزئیات تخیلی بی‌شمار تزئین می‌کند، به عنوان یک راوی گرایش به پر حرفی دارد، که تعداد کمی از شاعران قرون وسطی به طور کلی از آن فرار کردند، اما او به هیچ وجه بدون آن جذابیت محاوره‌ای ندارد، و در جملات کوتاهی که در عبارات محاوره‌ای فراوان است، او حتی از طریق آن صفحاتی که در آن به ندرت علایق را نشان می‌دهد، ما را به راحتی هدایت می‌کند او بیش از همه به prolix بودن تمایل دارد. او فردی سیستماتیک با عادات ذهنی دقیق است، و به شدت به محدودیت های دانش خود زنده است، او بدون شک غالباً مجبور بود عقل سلیم خود را با تاملاتی که به آن‌ها تسلیت می‌بخشد به او پیشنهاد دهد او زندگی خود را در مورد سنت Nicholas شروع می‌کند:«هیچ ک.س نمی‌تواند همه چیز را بداند یا همه چیز را بشنود، یا همه چیز را ببیند... خدا هدایای مختلف به آدم‌های مختلف تقسیم می‌کند. هرکس باید ارزش خود را در آنچه خداوند به او داده است نشان دهد.»

او بسیار مراقب است که مقامات خود را برای اظهارات خود ارائه دهد‌، و همه اینها را دارد خجالتی بودن یک باستانی از حقایقی که دلیل کاملی برای آنها ندارد. از طریق به عنوان مثال، او از فواره پریان بارنتون در جنگل شنیده است
از Broceliande، جایی که فایس و بسیاری از شگفتی های دیگر دیده می شد، و او مصمم است از آن بازدید کند تا بفهمد این داستان ها چقدر واقعی هستند. "من رفتم آنجا برای دیدن شگفتی ها من جنگل را دیدم و زمین را دیدم. من به دنبال شگفتی ها بودم، اما هیچکدام را پیدا نکردم احمق رفتم احمق برگشتم. یک احمق رفتم، یک احمق آمدم؛ به دنبال حماقت بودم، احمقی که خودم را نگه می دارم.[3]
شگفتی های مربوط به او به ما می گوید که آرتور آنقدر بازگو شده است که تبدیل به افسانه شده است. "نه همه دروغ ها، نه همه حقیقت ها، نه همه حماقت ها، و نه تمام عقلانیت ها؛ این همه چیز است قصه‌گوها گفته‌اند، و سازندگان افسانه‌ها بسیار افسانه‌ای ساخته‌اند تا آن‌ها را تزئین کنند داستان هایی که همه را افسانه جلوه داده اند.» [4]

او پیش گویی‌های مرلین را از روایت‌ش حذف می‌کند، زیرا او آنها را درک نمی‌کند. "من مایل نیستم کتاب او را ترجمه کنم، زیرا نمی‌دانم چگونه آن را تفسیر کنم." من چیزی نمی‌خواهم بگویم که دقیقاً همانطور که گفتم نبود.» [5]
به این توجه دقیق برای حقیقت، کاملاً دربرابر هوش ابتکاری Geoffrey بیگانه است، Wace یک قدرت غیرعادی به رویا می‌افزاید. او هر آنچه را که توصیف می‌کند به وضوح می‌بیند، و روایت خود را با جزئیات تقریباً جزئی از هر صحنه ای تزئین می‌کند مانند قرن هفدهم نقاش هلندی دوست داشت روی بوم نقاشی خود را بیافریند. معروف ترین نمونه این قدرت توصیف او از سوار شدن آرتور برای لشکرکشی روم است.
جفری ، پس از اینکه به سادگی گفت که آرتور به ساوتهمپتون رفت، جایی که باد لطیف بود، بی درنگ به رویایی می پردازد که در سفر دریایی کنار کانال مورد تصرف پادشاه شد. اما Wace یک تصویر کامل از صحنه را ترسیم می‌کند. اینجا شما می‌توانید ببینید که خدمه در حال جمع شدن هستند، در آنجا کشتی‌ها در حال آماده شدن هستند، دوستان دیگر در حال رد و بدل کردن کلمات جدایی، از این طرف فرماندهان دستور می‌دهند، در آن طرف، ملوانان کشتی‌ها را سرنشین می‌کنند، و سپس ناوگان با سرعت بالای امواج.[6]

نمونه روحی دیگری از همین ویژگی در Roman de Rou یافت شد [7]
در گزارش تکان دهنده از پیشروی نورمن ها تحت رهبری ویلیام فاتح در نبرد هاستینگز:
تایلفر که به خوبی آواز می خواند، روی شارژری که به سرعت حرکت می کرد سوار شد. قبل از آواز دوک شارلمانی و رولان و الیور و رعیت هایی که در رونسوال درگذشتند. وقتی سوار شدند تا وقتی که نزدیک شدند به انگلیسی ها، "اعلی‌حضرت،" Taillefer گفت: "یک لطف! من مدتهاست به شما خدمت کرده ام. برای همه خدمات من، شما به من بدهکار هستید. امروز، اگر شما را خوشحال می کند، آن را به من جبران کنید.
برای همه پاداش من من از شما خواهش می‌کنم و صمیمانه از شما می‌خواهم که به من عطا کنید تا اولین ضربه را وارد نبرد کنم! دوک پاسخ داد، من آن را می دهم. و Taillefer با تازیدن کامل به او ضربه زد قبل از بقیه فشار داد، یک مرد انگلیسی را زد و او را کشت. زیر سی*ن*ه، سرتاسر بدن جاییی که او نیزه‌اش را فشار داد را تمیز کند. او را به تمام طول به زمین انداخت؛ سپس شمشیر خود را کشید و دیگری را زد. سپس او فریاد زد: "در، روشن!" چیکار میکنی اعتصاب، اعتصاب! سپس در دومین ضربه ای که زد انگلیسی‌ها او را محاصره کردند. به سر و صدای بلند شده و گریه ها بسنده کن!»