پزشکی آبله

[YASNA.B]

آبله، (به انگلیسی: smallpox) یک نوع بیماری واگیر بود که عامل آن یکی از دو ویروس آبلهٔ درشت یا آبلهٔ ریز تشکیل شده‌است.[۱] آخرین نمونهٔ طبیعی ویروس آبله در اکتبر ۱۹۷۷ تشخیص داده شد و سازمان جهانی بهداشت ریشه‌کن کردن بیماری را با انجام عمل پیش‌گیری آبله‌کوبی «از سطح زمین» در ۱۹۸۰ تأیید کرد.[۲][۳]. احتمال مرگ پس از ابتلا به بیماری حدود 30 درصد بوده که این رقم در نوزادان حتی بالاتر بود[۴]. معمولا کسانی که از این بیماری نجات پیدا می کردند زخم های پوستی زیادی را برای ادامه زندگی به همراه داشته اند و حتی گاهی فرد دچار نابینایی میشد

 

[YASNA.B]

علائم ابتدایی این ویروس شامل تب و استفراغ بود [۶]. به دنبال این علائم زخم هایی در دهان و روی پوست ایجاد می گردید[۷]. پس از چند روز این زخم های پوستی تبدیل به تاول های پر از مایع با مرکزی فرورفته می شدند [۸]. سپس این برجستگی ها پوسته پوسته شده و می افتادند و زخمی از خود به جای می گذاشتند[۹]. این بیماری بین افراد یا از طریق اشیا آلوده پخش می شد [۱۰][۱۱]. پیشگیری این بیماری عمدتا به کمک واکسن آبله میسر شد[۱۲]. پس از گسترش بیماری استفاده از داروهای ضد ویروس هم گاهی تاثیر گذار بودند [۱۳].

 

[YASNA.B]

منشا بیماری آبله نامعلوم بوده اما اولین شواهد این بیماری در مومیایی های مصری و مربوط به قرن سوم پیش از میلاد است

 

[YASNA.B]

ویروس آبله در رگ‌های ریز پوست، دهان و گلو جای‌گیری می‌کند.

 

[YASNA.B]

تا قبل از اینکه محمد بن زکریای رازی کتاب «الجدری و الحصبه» را بنویسد آبله با سرخک یکی گرفته می‌شد رازی در این کتاب که کهن‌ترین و مهم‌ترین کتابی است که پیرامون آبله و سرخک نوشته شده‌است، این دو بیماری را دو بیماری جداگانه دانسته به بیان تفاوت‌های ان دو پرداخت

 

[YASNA.B]

گمان می‌رود که پیرامون ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون مرگ در سدهٔ بیستم از آبله برخاسته باشد.

ازجملهٔ افراد برجسته‌ای که مبتلا به آبله بودند: ولفگانگ آمادئوس موتسارت، گاو نشسته، رامسس پنجم، هنری هشتم، ادوارد ششم، پتر دوم روسیه، جرج واشینگتن، اندرو جکسون.

 

[YASNA.B]

آبله از دیرهنگام بشر را آزار داده و باعث مرگ و کوری بسیاری از انسان‌ها شده‌است. به گونه ای که آبله‌کوبی موضوعی مهم در سده‌های گذشته به‌شمار می‌آمد که هم از نظر دگرگونی‌های پزشکی، هم از لحاظ تغییرات سیاسی و اجتماعی قابل بررسی است. این پدیده از طرفی تاریخ علم را بیان می‌دارد و از جهت دیگر چالش‌هایی را آشکار می‌کند که طبابت بومی و مردم بعضی از جوامع در رویارویی با راهکارهای دانش پزشکی نوین داشته‌اند