پزشکی آترواسکلروز

[-pariya-]

آترواسکلروز یا تصلب شرایین می‌تواند یکی از دلایل اصلی بیماری‌های قلبی-عروقی و سکته قلبی یا مغزی باشد اما معمولاً در مراحل اولیه و تا زمانی که به مشکلات جدی برای سلامتی منجر نشود، بدون علامت باقی می‌ماند. در این مطلب به آترواسکلروز، علائم، عوامل خطر و راهکارهای پیشگیری، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.

 

[-pariya-]

آترواسکلروز یا تصلب شرایین چیست؟
آترواسکلروز وضعیتی است که در آن پلاک‌ در دیواره سرخرگ‌ها (شریان‌ها؛ رگ‌هایی که اکسیژن و مواد مغذی را از قلب به سایر قسمت‌های بدن حمل می‌کنند) تجمع پیدا می‌کند. این پلاک‌ها از کلسترول، چربی، سلول‌های خونی، کلسیم و سایر ترکیبات موجود در خون تشکیل می‌شوند.

 

[-pariya-]

با گذشت زمان، تجمع پلاک‌ها باعث باریک شدن سرخرگ‌ها و در نتیجه محدود شدن جریان خون غنی از اکسیژن به بافت‌ها و اندام‌های بدن می‌شود. کاهش جریان خون می‌تواند به بروز علائمی مانند درد قفسه سی*ن*ه (آنژین صدری) منجر شود.

 

[-pariya-]

در صورت جدا شدن بخشی از پلاک، ممکن است لخته خون تشکیل شود که می‌تواند سرخرگ را مسدود کند یا به سایر قسمت‌های بدن منتقل شود. انسداد کامل یا جزئی سرخرگ می‌تواند مشکلاتی از جمله حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی را به دنبال داشته باشد.

 

[-pariya-]

اگرچه آترواسکلروز در بیشتر موارد به عنوان یک بیماری قلبی در نظر گرفته می‌شود، اما تقریباً می‌تواند هر سرخرگی را در بدن درگیرکند مثل عروق مغز، بازوها، پاها، لگن و کلیه‌ها و بسته به شریان‌های درگیر، این بیماری نام‌های متفاوتی دارد، از جمله:

بیماری سرخرگ کرونر (Coronary Artery Disease)
تجمع پلاک در شریان‌های قلب

بیماری سرخرگ‌های محیطی (Peripheral artery disease)
تجمع پلاک در سرخرگ‌هایی که خون را از قلب به سایر قسمت‌های بدن می‌برند. این بیماری بیشتر در سرخرگ‌های پا دیده می‌شود.

 

[-pariya-]

تنگی سرخرگ کاروتید
تجمع پلاک در سرخرگ‌های گردن که موجب کاهش جریان خون به مغز می‌شود.

تنگی سرخرگ کلیوی
تجمع پلاک در سرخرگ‌هایی که خون‌رسانی به کلیه را بر عهده دارند.

 

[-pariya-]

علائم آترواسکلروز یا تصلب شرایین کدامند؟
آترواسکلروز معمولا در مراحل اولیه، هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند. علائم ممکن است برای اولین بار زمانی بروز پیدا کنند که بدن به اکسیژن بیشتری نیاز دارد، مثل زمانی که دچار استرس فیزیکی یا روحی می‌شویم.

 

[-pariya-]

علائم آترواسکلروز به این بستگی دارند که کدام سرخرگ‌ها درگیر شده‌‌اند و میزان کاهش جریان خون چقدر است. بعضی از بیماری‌های ناشی از آترواسکلروز و علائم آن‌ها عبارتند از:

 

[-pariya-]

بیماری عروق کرونر که علائم آن شامل درد قفسه سی*ن*ه (آنژین صدری)، تپش قلب، تنگی نفس، عرق سرد، سرگیجه، ضعف و خستگی شدید و حالت تهوع است.
بیماری سرخرگ‌های‌ محیطی که علائم آن عبارتند از درد، احساس سنگینی یا گرفتگی عضلات پا موقع راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها. این درد معمولاً در ماهیچه‌های ساق پا احساس می‌شود.

 

[-pariya-]

در بعضی موارد تا زمانی که تجمع پلاک باعث مشکلات جدی نشود، ممکن است علائم قابل‌توجهی مشاهده نشوند، برای مثال:

تنگی سرخرگ کاروتید ممکن است در مراحل اولیه بدون علامت باشد. پزشک ممکن است موقع گوش دادن به جریان خون گردن با گوشی پزشکی، صدایی غیرطبیعی بشنود. بسیاری ازاین افراد تا زمانی که دچار حمله ایسکمی گذرا یا سکته مغزی نشوند، از وجود این تنگی مطلع نمی‌شوند.