جامعه ایرانی آداب و رسوم عید غدیر در شهرهای ایران

[اولدوز]

آداب عيد غديرخم در تالش

تالشي ها عيد غدير را يكي از اعياد بزرگ ديني دانسته و با شور و حال خاصي ضمن ابراز ارادت به ساحت مولا علي(ع) به برگزاري مراسم و آيين هاي خاص اين روز مي پردازند.


اين عيد در نزد تالشان تجلي علاقه و ارادت به خاندان پيامبر اكرم(ص) و به خصوص فرزندان علي (ع) و فاطمه (س) بوده و از اين جهات با احترام و ويژگي خاص همراه است.

 

[اولدوز]

شور و حال وصف ناپذيري كه در اين عيد وجود دارد در اعياد ديگر ديده نمي شود و دليل آن همان طور كه بيان شد به خاطر عشق و علاقه اي است كه تالشي ها به حضرت علي بن ابيطالب (ع) دارند.

برگزاري آيين ها و مراسم خاص مذهبي در اين روز و ايام منتهي به اين روز در جاي جاي منطقه تالش از جمله برنامه هايي است كه از چند روز مانده به عيد غدير آغاز شده و نواي جشن و سرور را در منطقه حاكم مي سازد.

 

[اولدوز]

تكريم و تجليل سادات از جمله برنامه هايي است كه در اين روز تالشي ها به آن همت مي گمارند.

همواره سادات در بين تالشي ها از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده اند و به همين علت رسم بر اين است كه شب عيد غدير و صبح روز عيد، مردم به ديدار و دست بوسي سادات و ذريه اميرالمومنين (ع) مي روند و اداي احترام به سادات مي كنند و سادات نيز ضمن پذيرائي با شربت و شيريني و اهداي هديه اي از ميهمانان قدرداني مي كنند.

 

[اولدوز]

معمولا هديه سادات سكه يا اسكناسي است كه به رسم تبرك داده مي شود. مردم اعتقاد دارند پولي را كه به عنوان هديه از سادات گرفته اند، نبايد خرج نمايند بلكه به عنوان تبرك و بركت يا 'ته كيسه' در نزد خود نگهداري مي كنند.

البته سادات نيز از چند روز مانده به عيد غدير خم اقدام به خانه تكاني و گردگيري منازل خود كرده و منزل را آماده پذيرايي از ميهمانان مي كنند.

مردم اين عيد را عيد سادات ناميده و در برخي موارد از آن به عنوان عيد سيدها نام مي برند.

 

[اولدوز]

بازار جشن و سرور و عروسي نيز در اين روز بسيار پر رونق است و علاوه بر آن در اين روز ، خانواده نوعروس و تازه داماد هدايايي به زوج تازه مي دهند و در بعضي از مناطق، اين هدايا با آداب و رسوم خاصي تهيه و تقديم مي شود.

در اين مناسبتها اگر يكي يا هردو از زوجين تازه عروسي كرده سيد باشند، مراسم مهمتر و با شكوهتر برگزار مي شود.

در اين روز مردم بهترين و زيباترين لباسهاي خود را مي پوشند ، خود را معطر به بهترين عطرها مي كنند و با چهره اي خندان و شادمان به ديد و بازديد مي پردازند.

در اين روز افراد بسياري روزه مي گيرند و به مومنين احسان و اطعام مي دهند.

 

[اولدوز]

از جمله برنامه هاي ديگر تالش ها حضور در بقاع متبركه و زيارت اهل قبور است، زيارت و حضور در بقاع متبركه ناله تربه، سلطان سيدنكي در تالش و سيد شرف الدين شاه در رضوانشهر از برنامه هايي است كه تالش ها درعيد غدير خم به آن مي پردازند.

حضور اهل سنت و شيعه تالش در كنار يكديگر در اين آيين معنوي از ويژگي هاي اين منطقه است، در تالش چندين خانوار از سادات زندگي مي كنند كه از اهل سنت بوده و خود را منسوب به امام حسن (ع) مي دانند.

 

[اولدوز]

آداب و رسوم مردم کاشان درغدیر

شهر کاشان به روایت تاریخ و تاریخ نویسان از آن جمله شهرهای متعصب و وفادار به تشیع علوی است که زبانزد خاص و عام است و حتی در فرهنگ عامه مردم این تعصب به ولایت و نفرت از دشمنان اهلبیت را می توان به وضوح دید.

عید غدیر بعد ازعید باستانی نوروز مهمترین و با ارزش ترین عید در نزد مردم کاشان است. شور و حال وصف ناپذیری که در این عید وجود دارد در اعیاد دیگر همچون فطر و قربان دیده نمی شود و دلیل آن همانطور که بیان شد به خاطر عشق و علاقه ای است که مردم این شهر به مولا علی بن ابیطالب(ع) دارند.

 

[اولدوز]

در عید سعید غدیر خم رسم بر آن است که صبح روز عید به دیدار و دست بوسی سادات و ذریه امیرالمومنین(ع) می روند و با مصافحه کردن و گفتن این عبارت درحالت ملاقات «الحمد الله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمومنین والائمه علیم السلام» ادای احترام به سادات می نمایند و سادات نیز ضمن پذیرائی با شربت و شیرینی و اهداء هدیه ای به رسم یاد بود از مهمانان قدردانی می نمایند.
در این روز مردم بهترین و زیباترین لباسهای خود را می پوشند، خود را معطر به بهترین عطرها می نمایند و با چهره ای خندان و شادمان به خواهران و برادران ایمانی خود تبریک می گویند. در این روز افراد بسیاری روزه می گیرند و به مومنین قرض و اطعام می دهند.

 

[اولدوز]

مردم اعتقاد دارند پولی که به عنوان هدیه از سادات گرفته اند نباید خرج نمایند بلکه به عنوان تبرک و برکت در نزد خود نگهداری کنند.
در شب عید غدیر در مساجد و حسینیه ها مراسم جشن و سرور و مولودیه خوانی برپاست. همچنین در منازل سادات و علما نیز مداحان و شاعران در وصف مولا علی(ع) و غدیرخم مولودیه خوانی می نمایند.
سادات نیز چند روز مانده به عید غدیر خم اقدام به خانه تکانی و گردگیری منازل خود می کنند و خود را آماده پذیرایی از شیفتگان ولایت علوی می نمایند.