جامعه ایرانی آداب و رسوم مردم بلوچ

[کارینو]

آشنایی با آداب و رسوم مردم بلوچ

اقوام مختلفی در طول تاریخ در کشور پهناور ایران زندگی می کردند که یکی از این اقوام معروف ایرانی بلوچ ها هستند.
قوم بلوچ در منطقه ای به نام بلوچستان در جنوب شرقی ایران و در همسایگی دریای عمان، افغانستان، پاکستان و کرمان زندگی می کنند. همه اقوام ایرانی فرهنگ و رسوم خاص خود را دارند، بلوچ ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و آداب و رسوم و فرهنگ ویژه ای به قدمت طولانی دارند.

 

[کارینو]

آداب و رسوم مردم بلوچ آن قدر اهمیت و قدمت دارد که دوم مارس را به عنوان روز جهانی فرهنگ بلوچ نامگذاری کرده اند. در این بخش از فرهنگ و هنر نمناک به بیان برخی از آداب و رسوم بلوچ ها می پردازیم که دانستن آن ممکن است برایتان جالب توجه باشد.

 

[کارینو]

ویژگی و خصوصیات مردم بلوچستان

قبل از آشنایی با آداب و رسوم مردم بلوچ، بهتر است بدانید، مردم بلوچ، مردمانی بردبار و صبور، سخت کوش و جنگجو، مهربان و مهمان نواز هستند که مهارت فوق العاده ای در تیراندازی، شترسواری، شکارگری، صحرانوردی و کوهپیمایی دارند و برای مرکب و اسلحه خود احترام زیادی قائلند.

 

[کارینو]

زبان و گویش مردم بلوچ

مردم بلوچ به زبان بلوچی که ترکیبی از فارسی قدیم و جدید است، صحبت می کنند اما وسعت و پراکندگی منطقه بلوچستان سبب شده لهجه مردم از تنوع زیادی برخوردار باشد. زبان بلوچی نیز خود به دو قسمت شمالی (سرحدی) و جنوبی (مکران) تقسیم می شود.

 

[کارینو]

دین مردم بلوچ
بیشتر مردم بلوچ اهل سنت و حنفی هستند و قشر روحانی در میانشان از منزلت خاصی برخوردارند به طوریکه آنان برای صلح و حل و فصل مشکلات از روحانیون کمک می گیرند.

پوشش بلوچی ها
مردم بلوچ لباس های زیبایی که با دستان زنان هنرمندشان تزیین شده، به تن می کنند.

 

[کارینو]

لباس مردان بلوچ

لباس مردان بلوچ پیراهنی یقه باز، نوعی روپوش بلند به نام لباده، دستار سفید، کمربند و جورابی ضخیم است. آنها کفشی با نوک به طرف بالا برگشته به پا می کنند تا در حین فعالیت چابک و سریع باشند.

 

[کارینو]

لباس زنان بلوچ

لباس زنان بلوچ پیراهنی بلند با یقه باز است که با دستاری بزرگ آن را می پوشاند. زنان بلوچی اغلب پابرهنه قدم بر می دارند و کفش یا پاپوشی ندارد و اگر کفشی به پا کنند، کفش آنها شبیه کفش مردان بلوچ است. آنها علاقه بسیاری به زیورآلات دارند و از انواع گوشواره استفاده می کنند و زیوری از طلا به نام کید را در موی سر خود قرار می دهند که به طرف دوگوش پایین می آید و گوشواره «در» را نگه می دارد.

 

[کارینو]

عیدنوروز

مردم بلوچ مانند دیگر مردم کشورمان عید نوروز را جشن می گیرند و با پوشیدن لباس نو در سال نو کینه و کدورت را کنار گذاشته و به خانه اقوام خود می روند و به صله رحم می پردازند. در روز عید مردم بلوچ علاوه بر رفتن به خانه اقوام به کوه تفتان رفته و در آنجا به شادی می پردازند.

 

[کارینو]

ماه رمضان

بعد از نیمه شعبان مردم بلوچ که بسیار به رسوم و آیین های مذهبی پایبندند، خانه ها و مساجد خود را برای استقبال ماه مبارک غباروبی می کنند و بعد از نظافت، مسجد را با مشک و عود معطر می سازند. مردان نیز در میانه مسجد چادری را حائل می کنند تا زنان نیز بتوانند در مسجد حضور یافته و به عبادت بپردازند.

 

[کارینو]

در بلوچستان آماده سازی تدارکات سحری، افطار و مراسم های ماه رمضان بر عهده خانم هاست. زنان بلوچی پس از گذشت 15 روز از ماه شعبان بز یا گوسفندی را ذبح کرده و نوعی غذا به نام تباهک که آماده کردن آن ده روز زمان می برد و غذاهایی مثل بت ماش، نان تیموش، پکوره و شیرینی چنگال برای ماه رمضان می پزند.