فلسفی آلن دو باتن

[آیناز]

این ترس بزرگ وجود دارد که اگر پشتوانه دین نباشد، یا دین قدرتش را روی مردم از دست بدهد، هیچ توافقی روی باورها یا ارزش‌ها وجود نخواهد داشت، تمام ارزش‌ها نسبی می‌شوند و هیچ کسی روی هیچ چیزی توافق نخواهد کرد. اما آیا چنین اتفاقی به لحاظ تجربی محتمل است؟ آیا ما در جهان مدرن دچار کمبود ارزش‌هایی هستیم که بتوانیم روی آن‌ها توافق کنیم؟

با این وجود، هر چه در ذهن ما بگذرد، در دنیای بیرون واقعیت دیگری را نشان می‌دهد؛ نظام ارزش‌های ما به لحاظ عملی دچار مشکلات فراوانی شده است. آلن دو باتن، فیلسوف و نویسنده سوئیسی در این ویدئو توضیحاتی را راجع به این مسئله بیان می‌کند.

 

[آیناز]

خاستگاه های شدیدترین شادی های ما به طرز آزاردهنده ای به خاستگاه شدیدترین دردهای ما نزدیک هستند.

 

[آیناز]

آرام بودن در شرایط سخت، به این معنا نیست که شخص فکر می‌کند شرایط جالب یا قابل قبول است،
بلکه بدین معناست که عصبانیت و تلاطم چیزی را تغییر نمی‌دهد.

 

[آیناز]

حماقت پدیده ای ایستا است.
اگر به آن حمله کنی، خوردت می کند!

 

[آیناز]

نمی‌دانم اولین‌بار چه کسی در گوش ما خواند که باید همیشه برنده باشیم، در واقع به ما آموختند که با برنده شدن چیزهای زیادی را به دست می‌آوریم، مثل محبت، تحسین، توجه، احترام و…

همین شد که ما ترسیدیم از باختن و به گمانم بازنده شدن ترسناک نیست، آنجا ترسناک می‌شود که اراده دوباره بلند شدن را از دست می‌دهیم و خودمان را سرزنش می‌کنیم.

دروغ چرا، صادقانه می‌گویم که من بیشتر باخته‌ام تا برنده شوم و با هربار باختن چیزهایی را از دست داده‌ام، آدم‌هایی را..

حالا که سی و یک ساله هستم اما دیگر پذیرفته‌ام که این باختن حقیقت زندگی‌ست، مثل مرگ که تلخ است اما واقعیت جهان است. دیگر برایم مهم نیست که وقتی برنده می‌شوم کسی باشد که حلقه گلی به گردنم بیندازد و اگر ببازم طردم کند…

حالا می‌دانم که تنهای تنها باید با حقیقت برد و باخت کنار بیایم و برآیندش می‌شود زندگی من!

 

[آیناز]

گاهی اوقات درست همانطور که دختربچه‌ای با عروسکش صحبت می‌کند، با مردان و زنان صحبت می‌کنم.

البته دختر بچه می‌داند که عروسک حرفش را نمی‌فهمد ولی با خودفریبی لذت‌بخش و خودآگاهانه‌ای برای خودش شادی حاصل از ارتباط را می‌آفریند.

#شوپنهاور

تسلی بخشی‌های فلسفه

 

[آیناز]

از گریستن بر تکه‌های زندگی چه حاصل، بر تمام آن می باید گریست.

فيلسوف رمی سنکا عادت داشت برای تسلی رفقایش و خود، از این طنز تلخ استفاده کند که نکته کلیدی فلسفه رواقی است. مکتبی که سنکا کمک به پایه گذاری آن کرد و برای دویست سال بر غرب حاکم شد. مکتب رواقی می گوید گریان و عصبانی می شویم نه صرفا چون برنامه‌هایمان شکست خورده، بلکه چون شکست خورده و ما شدیدا انتظار داشتیم که شکست نخوریم.

بنابراین به نظر سنکا وظیفه فلسفه این است که به نرمی و محترمانه ناامیدمان کند قبل از اینکه زندگی بخواهد با وحشی بازی اش ناامیدمان کند. هر چه انتظارمان کمتر باشد کمتر رنج میکشیم. به کمک این بدبینی آرامبخش باید تلاش کنیم از ترکیب خشم و اشک ماده ای بسازیم با قابلیت اشتعال خیلی کمتر یعنی سودا و غم. سنکا نمیخواست ما را افسرده کند فقط میخواست از آن نوع امید معافمان کند که وقتی ناامید میشود تلخ میشود و با کج خلقی عربده می کشد.

 

[آیناز]

فرق بسیاری است میان تشخیص یک مشکل و حل آن، میان عقل و زندگی عاقلانه. ما به مراتب از آنچه قادریم باهوش‌تریم، آگاهی به جنونِ عشق، هرگز کسی را از این بیماری نجات نداده است.

چه بسا تصورِ عشقِ کاملاً بی درد و عاقلانه همان اندازه متناقض است که جنگ بدون خونریزی به سادگی امکان پذیر نیست.

 

[آیناز]

این که نمی‌کوشیم عقب‌نشینی‌های ذهنمان را دقیق‌تر واکاوی کنیم، برای این است که همواره به شدت در حال محافظت از خودتصویری‌مان هستیم تا بتوانیم کماکان تصور خوبی از خودمان داشته باشیم.

 

[آیناز]

ما مدام باید در جهانی نامطمئن مسیریابی و حرکت کنیم. ما اسیرانِ همیشگیِ هوس‌های شانس و تقدیریم. در هر دقیقه از زندگی روزمره، رادارِ بی‌قرار ذهن‌مان در حال اسکنِ افق گسترده و نسبتاً مه‌آلود جهان است و مدام سرچشمه‌های جدیدی از عدم قطعیت و ریسک را کشف می‌کند؛