جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.
  • بانوان انجمن رمان بوک قادر به شرکت در گروه گسترده نقد رمان بوک در تلگرام هستند. در صورت عضویت و حضور فعال در نمایه معاونت @MHP اعلام کرده تا امتیازی که در نظر گرفته شده اعمال شود. https://t.me/iromanbook

آموزشی آموزش ویرایش و ویراستاری

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته جمع‌آوری نکات توسط آریانا با نام آموزش ویرایش و ویراستاری ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 1,943 بازدید, 40 پاسخ و 1 بار واکنش داشته است
نام دسته جمع‌آوری نکات
نام موضوع آموزش ویرایش و ویراستاری
نویسنده موضوع آریانا
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط آریانا
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
وقتی سخن از ویرایش به‌میان می‌آید، واکنش‌ها به دو گونه‌ی کلی می‌گراید: عده‌ای که با ویرایش به‌معنای حرفه‌ای‌اش آشنا نبوده‌اند و فقط لفظِ آن را در تلفن همراه یا روی شیشه‌ی کافی‌نت دیده‌اند، از ویرایشْ مفهومی کلی و مبهم مانند «اصلاح خطا» به ذهنشان می‌رسد، و عده‌‌ی دیگری که با ویرایش به‌معنای حرفه‌ای‌اش آشنا بوده‌اند و فرضاً نوشته‌شان را به ویراستاری سپرده‌اند، اگرچه ممکن است ویرایش را کاری ورای اصلاح خطا بدانند و تا حدودی با اصول و وجوهش آشنا باشند، اما غالباً ضروری‌اش نمی‌انگارند و معمولاً آن را کاری زینت‌افزا می‌پندارند که خوب است اگر انجام گیرد، ولی اگر هم صورت نپذیرد، قوّت نوشته چندان ضعف نمی‌گیرد.
 
  • تایید
واکنش‌ها[ی پسندها]: edvin_84
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
ویراستار کیست؟

ویراستار در بدترین حالت، خواننده‌ای حساس و حرفه‌ای است؛ خواننده‌ای که به‌فراخور کارش، نوشته‌های بسیاری را با دقت خوانده، جزء‌جزئش را بر سنجه‌ی صحت نشانده، بارها آن سنجه را تراز کرده و ذهنش را با شمّ و دانش زبانی‌اش ورزانده است. ازاین‌رو، آن‌گاه که نوشته‌ی تازه‌ای می‌خواند، می‌تواند آن را با دو نگاه بنگرد: یکی از روزنه‌ی نویسنده، و دیگری از روزنه‌ی خواننده. همین نگاهِ دوجانبه است که می‌تواند جلوی بسیاری از دریافت‌های نادرست را پیش از انتشار نوشته بگیرد و گاه از بروز فاجعه‌ای خُرد یا کلان پیش‌گیری کند، و این همان برگ برنده‌ی نویسنده است.

ویراستار یک خوانندۀ انتقادی و یک عاشق کلمه است. او یک مقالۀ خام را پرداخت و پالایش می‌کند. ویراستار پلی است بین نویسنده و خواننده؛ ازاین‌رو باید هر دو طرف را در نظر بگیرد. نویسنده ممکن است ماه‌ها با نوشتۀ خود وقت بگذراند و با آن ارتباطی قوی داشته باشد. از طرف دیگر خواننده هیچ وابستگی احساسی به کتاب‌هایی که می‌خواند ندارد، وابستگی از جنس مادر و فرزندی که بین نویسنده و اثرش وجود دارد، بنابراین سریع به قضاوت نوشته می‌پردازد.

ویراستار باید با توجه به این دو نوع نگاه کار خود را انجام دهد. او صدای معتبر نویسنده است برای اینکه نوشته‌ای جدید و بهبودیافته را عرضه کند.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
ویراستار چه کمکی به نویسنده می‌کند؟

اغلب نویسندگان درک درستی از کاری که ویراستار انجام می‌دهد ندارند. آن‌ها نمی‌دانند ویراستار از چه راه‌هایی متن آن‌ها را بهتر می‌کند. در رابطهٔ خودشان با ویراستار تردید دارند و همین باعث می‌شود گاهی نتوانند تشخیص دهند چرا متن آن‌ها رد یا پذیرفته می‌شود.

جرالد گراس در کتاب ویرایش از زبان ویراستاران در پاسخ به سؤال «رابطهٔ مطلوب ویراستار و مؤلف باید چگونه باشد؟» می‌گوید:

جواب من به این سؤال همیشه ترکیبی از این رهنمودهای اساسی است: این‌که هر دو طرف باید به‌طور مشترک با هم کار کنند نه در مقابلِ هم، بر مبنای همزیستی نه انگل‌وار. به بیان ساده‌تر: هریک از آن‌ها به دیگری نیاز دارد؛ هریک از آن‌ها دانش و تجربه‌های زیادی دارد که در اختیار دیگری بگذارد.

نویسندگان باید متوجه باشند که ضرورت دارد ویراستاران به آن‌ها الهام ببخشند، آن‌ها را برانگیزند و گاهی وادارشان کنند که به بهترین شکل ممکن بنویسند. باید متوجه باشند که ویراستاران خلاقیت خاص خودشان را دارند، چیزی که کمتر نویسنده‌ای دارد، یعنی قریحهٔ تحلیل انتقادی، قوهٔ تمیز و قدرت بیانی که در اختیار نویسنده قرار می‌گیرد تا به بهترین نحو از آن بهره ببرد…
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
ویراستار با توجه به متن از هر یک از انواع ویرایش بهره می‌گیرد. کاری که ویراستار برای نویسنده انجام می‌دهد کمک به او برای تبدیل نسخۀ اولیه، به متنی استاندارد است. بااین‌حال ویراستاری هنری است که دیده نمی‌شود.
ویراستار، متن را بیشتر از خود نویسنده می‌خواند و علاوه بر اعمال ویرایش فنی، نوشته را بازنویسی می‌کند.
جمله‌های مبهم و نارسا را تغییر می‌دهد.
جملات بلند را کوتاه می‌کند تا متنی موجز در اختیار خواننده قرار بگیرد.
عقاید و سلایق خود را در رابطه با موضوع نوشته دخیل نمی‌کند و در تغییراتی که اعمال می‌کند و رفع مشکلاتی که وجود دارد صداقت دارد.
اگر جایی از متن را نمی‌پسندد حتماً استدلال و منطقی دارد و جمله یا بخش جایگزین را پیشنهاد می‌دهد.
مثلاً معین پایدار در صفحۀ اینستاگرامش نوشته بود:
در صورت عدم نصب یا خرابی دستگاه کارت‌خوان، اتوبوس می‌بایست نسبت به ارائه‌‌ی سرویس به‌‌صورت رایگان اقدام نماید.
این جمله را در اتوبوس دیدم. کاملاً هم درست است؛ ولی ببینید نویسنده‌ یک مفهوم ساده را چه‌قدر پیچانده و چند واژه خرجش کرده!
در جاهایی که سرعت خواندن از دقت نوشتن مهم‌تر است، متون پیچیده و بلندی مثل این هم مُمل است، هم مُخل.
همین مفهوم را من نهایتاً با نُه واژه بیان می‌کنم؛ یعنی دقیقاً نصفِ واژه‌های آن جمله:
اگر کارت‌خوان نباشد یا خراب باشد، اتوبوس رایگان است.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
ویرایش چیست و انواع آن کدام است؟

ویرایش شاخه‌ای از زبان‌شناسیِ کاربردی است و فرایندی است که نوشته را به‌منظور فهمیدن مخاطب اصلاح می‌کند یا آن را برای هدف ویژه‌ای بهینه می‌سازد. این فرایند می‌تواند شامل کاهش، افزایش، پیرایش، آمایش، جابه‌جایی، جای‌گزینی، اصلاح و بهینِش باشد.

ضرورت ویرایش
ویرایشِ نوشته نه‌تنها شایسته است، بلکه بسیار هم بایسته است، و اگر نویسنده اثرش را به ویراستار نسپارد و در ویرایش آن اهمال کند، چه‌بسا به همه یا دستِ‌کم به یکی از خطاهای نوشتار گرفتار می‌آید. پُر هویدا است که بُروز حتی یکی از این خطاها نیز می‌تواند اعتبار نویسنده را نابود گرداند. این نابودیِ اعتبار برای نویسنده‌های نام‌دار شدیدتر خواهد بود؛ زیرا هرچه برج شهرت بلندتر باشد، آن‌گاه که تشت رسوایی فرومی‌افتد، صدایش نیز بلندتر و آبروبَرتر می‌شود.

نویسنده هر قدر هم خبره و نخبه باشد، به دو دلیل نمی‌تواند بر همه‌ی این دقایق و ظرایف نظارت کند: اول آن‌که نمی‌تواند به نوشته‌اش که به‌تعبیری مولودش است، آن‌چنان که می‌شاید واقع‌بینانه و منتقدانه بنگرد و نقایص و معایب آن را مانند ویراستار دریابد؛ دوم آن‌که نمی‌تواند بر همه‌ی موارد یادشده اِشراف داشته باشد و نوشته را به‌سلامت از صافیِ ویرایش بگذراند، که اگر چنین بتواند و چنین بکند، از کار اصلی‌‌اش یعنی نوشتن بازمی‌ماند و خود را در ورطه‌ی شک و احتیاطِ مفرط گرفتار می‌سازد.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
ویرایش صوری
مبحث ویرایش صوری درباره‌ی پدیده‌های مربوط به صورتِ نوشته است؛ یعنی به‌طور کلی مربوط به درج نویسه‌ها اعم از واژه‌ها و نشانه‌ها و قواعد حاکم بر درج آن‌ها. این حوزه بسیار گسترده و پرمسئله است؛ اما من گزیده‌ای از خطاهای ممکنِ رایج را با انتخاب خودم در چهار دسته‌ی ذیل آورده‌ام:

املا
منظور از خطای «املا» درج‌کردن یا درج‌نکردنِ نادرست حروف است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه عوض و مشتبه شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد:

۱. درج‌کردنِ حرف نادرست
مانندِ درج‌کردنِ دو حرف «ص» و «ث» به‌جای هم‌دیگر در دو واژه‌ی «صواب» و «ثواب»

جمله‌ی نمونه: نیت‌های ناثواب او کارهایش را بی‌صواب گذاشت

۲. درج‌‌کردن حرف نالازم و یا درج‌نکردن حرف لازم
مانندِ درج‌کردنِ حرف نالازمِ «و» در واژه‌ی «خاسته»

جمله‌ی نمونه: این اِشکال از اهمالِ ما خواسته است.

مانندِ درج‌نکردن حرف لازمِ «و» در واژه‌ی «خواسته»

جمله‌ی نمونه: او از ما صد میلیارد دلار باج خاسته است.

۳. درج‌کردن «ه» و «کسره» به‌جای هم‌دیگر در واژه‌ی «ارتشِ» و «ارتشه»
جمله‌ی نمونه: تنها نیرویی که می‌تونه جلوی ارتشه اونا رو بگیره ارتشِ.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
تایپ
منظور از خطای «تایپ» درج‌کردن یا درج‌نکردنِ نادرست حروف است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه مختل و زدوده شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد:

۱. درج‌کردنِ حرف نادرست
مانندِ درج‌کردنِ دو حرف «ب» و «ی» به‌جای هم‌دیگر در واژه‌ی «تبیین»

جمله‌ی نمونه: او همه‌ی مواضع خود را برای ما تیبین نمود.

۲. درج‌‌کردن حرف نالازم و یا درج‌نکردن حرف لازم
مانندِ درج‌کردنِ حرف نالازمِ «ئ» یا «ا» در واژه‌ی «نقشه‌ائی»

جمله‌ی نمونه: این همان نقشه‌ائی است که ما را به گنج می‌رساند.

مانندِ درج‌نکردن حرف لازمِ «ء» در واژه‌ی «سوال»

جمله‌ی نمونه: فهم سوال نصف جواب است.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
فاصله‌
منظور از خطای «فاصله» درج‌ نویسه‌ها در نسبت نادرست با هم‌دیگر است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا خواندن واژه دشوار شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد:

۱. درج نادرست فاصله میان واژه و واژه
مانندِ درج «به» به‌صورت چسبیده به «ایران» و به‌تبعِ آن حذف «ه» از واژه‌ی «به»

جمله‌ی نمونه: قهرمانان المپیک بایران بازگشتند.

۲. درج نادرست فاصله میان واژه و نشانه
مانندِ درج فاصله‌ی نالازم میان «:» با واژه‌‌ی قبلش

جمله‌ی نمونه: با قاطعیت گفت : «از پسش برمی‌آیم.»

۳. درج نادرست فاصله میان نشانه و نشانه
مانندِ درج فاصله‌ی نالازم میان «؟» و «!»

جمله‌ی نمونه: واقعاً گمان می‌کرد که می‌تواند سنگ به آن عظمت را بردارد؟ !
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
بدخوانی
منظور از خطای «بدخوانی» درج‌نکردنِ نشانه‌ها است، به‌گونه‌ای که بر اثر آن خطا معنای برآمده از آن واژه یا عبارت عوض و مشتبه شود. این نوع خطا نمودهای مختلف دارد:

۱. درج‌نکردنِ نشانه‌های فتحه و کسره و ضمه
مانندِ درج‌نکردنِ «کسره» زیرِ «ق» در عبارتِ «از قبلِ» و به‌تبع آن احتمالِ خوانده‌شدن به‌صورتِ «از قَبلِ»

جمله‌ی نمونه: از قبلِ آن اتفاق سَرم درد گرفت.

۲. درج‌نکردن نشانه‌‌های سجاوندی
مانندِ درج‌نکردن نشانه‌ی «کاما» بعد از لفظ «اغلب» و به‌تبع آن احتمالِ خوانده‌شدنِ آن به‌صورتِ «اغلبِ»

جمله‌ی نمونه: اغلب کارهایم ناتمام می‌ماند.
 
موضوع نویسنده

آریانا

سطح
5
 
کاربر فعال انجمن
فعال انجمن
کاربر رمان‌بوک
Mar
3,286
12,551
مدال‌ها
6
سیاق
منظور از خطای «سیاق» به‌کارگیریِ صورت‌های زبانیِ نایک‌دست و به‌تبعِ آن نادرست برای بازنمودِ تمایز میان گونه‌ی گفتاری و گونه‌ی نوشتاری است. هرچند این خطا اساساً خطایی زبانی محسوب می‌شود، اما چون یگانه بُروزش در خط است و اغلبْ بر اثر کم‌دقتیِ نویسنده در حروف‌چینی رخ می‌دهد، آن را در بخش ویرایش صوری گنجانده‌ام. در ادامه چند نمونه‌ی غلط را همراه با صورت درست نوشتاری و صورت درست گفتاری آن آورده‌ام:

غلط: اگه برویم خیلی بد می‌شه.

درستِ گفتاری: اگه بریم خیلی بد می‌شه.

درستِ نوشتاری
: اگر برویم خیلی بد می‌شود.

غلط: مگر دیگه دوسَم نداری؟

درستِ گفتاری: مگه دیگه دوسَم نداری؟

درستِ نوشتاری: مگر دیگر دوستم نداری؟
 
بالا پایین