حقوق آیا قراردادها کرونا می‌گیرند؟

[-pariya-]

طبق قانون مدنی ایران، می‌توان کرونا را از مصادیق فورس‏ماژور یا قوه‎قاهره دانست.

زیرا کرونا غیرقابل پیش‏بینی، غیرقابل اجتناب و ناشی از یک حادثه یا علت خارجی است و به عبارتی، هر سه شرط لازم برای فورس‏ماژور دانستن آن وجود دارد. یاسر خسروی، حقوقدان و مدرس دانشگاه با ارسال یادداشتی به روزنامه «حمایت» این موضوع را مورد بررسی قرار داده است

 

[-pariya-]

به روزنامه «حمایت» این موضوع را مورد بررسی قرار داده است که در ادامه می‎خوانید:

آیا قراردادها کرونا می‌گیرند؟ هرچند نمی‌توان نسخه‌ای واحد برای تمام قراردادها پیچید اما متأسفانه پاسخ این پرسش، مثبت است.

 

[-pariya-]

در واقع علی‎رغم یک سالگی ویروس منحوس کرونا که مصیبت آن بدون برگزاری مراسم سالگردی برای عزیزان هم‏نوع، دردی جهان‏شمول است، باید خاطرنشان کرد که بسیاری از قراردادها هم می‌توانند مبتلا به ویروس کرونا شوند و به نظر تأثیر کرونا در افراد و قراردادها مشترک و یکسان است.

 

[-pariya-]

به تعبیری دیگر، شاید بتوان گفت همان‎گونه که این ویروس در بعضی از افراد موجب مرگ شده و در بعضی دیگر حیات یا ممات شخص را معلق به بازگشت یا عدم بازگشت از حالت اغما و کما قرار می‌هد، در بعضی دیگر موجب تطویل دوران بهبودی شخص می‌شود؛

 

[-pariya-]

در بعضی دیگر موجب تطویل دوران بهبودی شخص می‌شود؛ لذا متقابلا همین آثار کرونا در برخی قراردادها موجب انحلال یا مرگ قرارداد و در برخی دیگر موجب تعلیق قرارداد و در بعضی دیگر سبب تطویل قرارداد می‌شود که مختصرا آثار کرونا در هر یک از قراردادها به شرح ذیل بیان می‌شود.

 

[-pariya-]

مقدمتا باید بیان کرد به استناد مواد 227 و 229 قانون مدنی می‌توان کرونا را از مصادیق فورس‏ماژور یا قوه‎قاهره دانست. چراکه کرونا غیرقابل پیش‏بینی، غیرقابل اجتناب و ناشی از یک حادثه یا علت خارجی است و به عبارتی، طبق قانون مدنی ایران، هر سه شرط لازم برای فورس‏ماژور دانستن آن وجود دارد.

 

[-pariya-]

اما این امر در جایی است که با بررسی قضایی مشخص شود شیوع بیماری، مانع از انجام تعهدات قراردادی شده و متعهد با وجود چنین شرایطی، توان اجرای تعهدات قراردادی را نداشته است.

 

[-pariya-]

حالت اول انحلال یا فوت قرارداد​

فرض کنید آقای «الف» برای برگزاری جشن ازدواج، با صاحب تالار یا هتلی برای روز و موعدی معین قرارداد تهیه شام و شیرینی عروسی منعقد می‌کند. در این صورت اگر دولت به علت شیوع ویروس کرونا، تمامی اماکن و محافل را تعطیل و برگزاری جشن ازدواج را ممنوع کند و با توجه به اینکه انجام تعهد فقط در آن موعد مطلوبیت دارد و نه غیر از آن، در این صورت قرارداد منعقده مبتلا به ویروس کرونا شده و کرونا باعث انحلال قرارداد و به عبارتی ملموس‌تر موجب مرگ قرارداد خواهد شد

 

[-pariya-]

حالت دوم تعلیق یا اغمای قرارداد​

در فرض دوم، اگر آقای «الف» برای ساخت یک واحد ساختمانی دوبلکس با شخص دیگری قرارداد پیمانکاری ساخت منعقد کند، شرایط فورس‎ماژور از جمله کرونا به لحاظ ممنوعیت تردد و فعالیت دو هفته‌ای، صرفا یک مانع موقت یا انتفاء موقت در احداث پروژه ایجاد می‌کند، لذا پروژه را قهرا با تعلیق مواجه خواهد کرد.

 

[-pariya-]

در واقع به بیانی دیگر، هرگاه بروز حادثه‌ای که موجب عدم امکان اجرای تعهد شده، موقت باشد، فورس‏ماژور موجب تعلیق قرارداد است و پس از رفع مانع، قرارداد اثر خود را بازمی‏یابد؛ مشروط بر اینکه اجرای آن، فایده خود را حفظ کرده و منطبق با اراده‌ طرفین باشد.