آموزشی ارزیابی تفاوت‌های قالب رباعی و دوبیتی

[;FOROUGH]

به نام خدا
ارزیابی تفاوت‌های قالب‌ رباعی و دوبیتی
مطالب گرد آوری شده توسط فاطمه‌سلمانی ​

 

[;FOROUGH]

قالب دوبیتی چیست؟

قالب دوبیتی یکی از قالب‌های کهن شعر کوتاه است؛ قالب دوبیتی، دو بیت یا چهار مصراع دارد. مثلاً قالب رباعی که مصراع اولش و دومش و چهارمش قافیه دارد، لیکن وزن دوبیتی با وزن رباعی فرق دارد.
به زبان ساده قالب شعر دوبیتی را به شعری می‌گویند که تنها از 2 بیت تشکیل شده و به این صورت هست که مصرع اول با مصرع های دوم بیت ها قافیه‌های برابری دارد.

 

[;FOROUGH]

قالب رباعی چیست؟

پ.ن: در پست قبل به چیستی قالب دوبیتی پرداختیم و اکنون به چگونگی قالب شعر رباعی خواهیم پرداخت.

قالب رباعی چهار مصراع دارد. وزن قالب رباعی «مفعولُ مفاعیلُ مفاعیلُ فعل» است و اگر قالب رباعی‌ این وزن را نداشته باشد، قطعه نامیده می‌شود.

 

[;FOROUGH]

وزن و ظاهر قالب دوبیتی و رباعی

وزن رباعی
وزن اصلی رباعی همان «لا حول و لا قوة الّا بالله» است.
مفعولُ مفاعیلُ مفاعیلُ فعل
_ _ U U _ _ U U _ _ U U _
ظاهر قالب

وزن دوبیتی
بحر هزج مسدّس محذوف (مفاعیلن مفاعیلن فعولن) است.
ظاهر قالب دوبیتی

 

[;FOROUGH]

تفاوت بین قالب رباعی و دوبیتی

تفاوت رباعی و دوبیتی را از دو نظر میتوان بررسی کرد. نسخت اینکه وزن رباعی با دوبیتی تفاوت دارد. همانا از نظر محتوا، دوبیتی معمولاً مضامینی غنایی از قبیل عشق و عزفان و گریه و جدایی و یاد یار و داغ و... در خود دارد. اما رباعی فضای بسیاری از رباعی‌ها فلسفی است هرچند رباعی‌های عاشقانه و صوفیانه نیز وجود دارد.