آموزشی اصول نقد کتاب

[نهال رادان]

یکی از موضوعاتی که در دهه اخیر توجه بسیاری از کاربران فضای مجازی به خصوص افراد کتابخوان را به خود جلب کرده، ثبت نظر و نقد و همچنین مطالعه نقدهای متفاوت در مورد کتاب‌های مختلف است. پس از به وجود آمدن ​

شبکه‌های اجتماعی

و سایت‌های مخصوص نقد کتاب، فرهنگ انتشار نظر و نقد کتاب بسیار بیشتر از پیش رواج پیدا کرد. بسیاری از افراد پس از مطالعه یک اثر، نظرات مثبت و منفی خود را در مورد آن با دیگران به اشتراک می‌گذارند. ​

این پدیده

باعث بهبود کیفیت آثار و تسریع روند انتخاب و سپس مطالعه یک کتاب خواهد شد. در ادامه این مقاله از ​

پلازامگ

به شرح کامل اهمیت و مزایای نقد کتاب و همچنین اصول و قوانین آن خواهیم پرداخت.​

 

[نهال رادان]

اهمیت نقد کتاب​

​

نگارش نقد برای یک اثر امروزه دیگر تنها در انحصار منتقدان ادبی نیست. هر فرد کتابخوان به راحتی می‌تواند در فضای مجازی به نشر نظر و نقد خود بپردازد. می‌توان گفت در تمام سایت‌های خرید و فروش کتاب و یا شبکه‌های اجتماعی گوناگون، امکان ثبت نظر و نقد کتاب برای همگان وجود دارد. البته که هرگز نمی‌توان نقد نگارش شده توسط یک منتقد ادبی برجسته را با نقد دیگر افراد، هم‌تراز دانست. اما فراهم آوردن این امکان برای کاربران فضای مجازی، سبب ارتقای فرهنگ مطالعه شده و مهارت نوشتن را در افراد تقویت خواهد کرد. همچنین این نظرات بعدها مورد استفاده گروهی دیگر از خریداران و کتابخوان‌ها نیز قرار خواهد گرفت.​

 

[نهال رادان]

در ادامه به شرح دیگر مزایا و اهمیت‌های نقد کتاب می‌پردازیم:​

صرفه جویی در زمان و هزینه​

مهم‌ترین ویژگی مثبت نگارش و مطالعه نقد کتاب، کمک به صرفه‌جویی در زمان و هزینه افراد است. مطالعه نقدها به خوانندگان کمک می‌کند تا بهترین کتاب را با توجه به سلیقه مطالعه خود بیابند و خریداری کنند. بسیاری از خوانندگان حرفه‌ای، پیش از خرید و یا مطالعه یک کتاب، ابتدا به بررسی نقدها و نظرات دیگران در فضای مجازی می‌پردازند؛ مخصوصا اگر قصد انتخاب اثری از یک نویسنده کمتر شناخته شده یا نویسنده‌ای را داشته باشند که پیش از آن اثری از او مطالعه نکرده‌اند. این روزها شبکه‌های مجازی مختص به خرید و فروش و بررسی کتاب مانند Goodreads، آمازون و سایر سایت‌های نظیر آن‌ها، به کاربران در تشخیص اینکه زمان و هزینه خود را صرف چه کتابی کنند، کمک بسیاری می‌کنند.​

 

[نهال رادان]

جلوگیری از سردرگمی کاربران​

معمولا برای خوانندگان کتاب، چه خوانندگان آماتور و چه حرفه‌ای، انتخاب کتاب بعدی برای مطالعه امری گیج‌کننده و دشوار به نظر می‌آید. تعداد آثار فاخر کلاسیک و معاصر و موضوعات پرداخته شده در دنیای نشر به قدری فراوان است که هرگز نمی‌توان به مطالعه تمام آنان پرداخت. علاوه بر این هر فرد خواننده با توجه به سبک مورد علاقه خود، کتاب‌هایی را انتخاب می‌کند که متناسب با علاقه و سلیقه‌اش باشد. مطالعه نظرات و نقدهای نگارش شده برای کتاب‌های گوناگون به خوانندگان کمک می‌کند تا با توجه به علاقه و سلیقه خود کتاب مورد نظرشان را به سهولت بیابند، دچار سردرگمی نشده و دست به انتخاب اشتباه نزنند​

 

[نهال رادان]

نمایش وجهه عمومی یک اثر​

یکی دیگر از قابلیت‌های مطالعه نقدها و امتیازات کاربران به آثار، آگاهی از میزان پذیرش و استقبال خوانندگان از یک اثر است. امروزه سایت‌های نقد و بررسی و فروش آنلاین کتاب در سراسر دنیا قابلیت امتیازدهی به یک اثر را نیز در خود جای داده‌اند. بطوریکه کاربران می‌توانند میزان رضایت‌مندی خود از یک اثر را درجه‌بندی کرده و به آن امتیاز دهند. بدین صورت با مشاهده میانگین امتیاز اعطایی به یک اثر می‌توان میزان موفقیت آن در جلب نظر خوانندگان را حدس زد.

 

[نهال رادان]

تقویت مهارت نویسندگی​

نگارش نقد در مورد کتاب، فیلم و یا هر موضوع قابل بحث و ارزشمند دیگری، علاوه بر این که افق دید وسیعتری از مطالعه و مشاهده یک اثر به انسان خواهد بخشید، مهارت او را در سخن گفتن و نوشتن نیز به طور فوق‌العاده‌ای افزایش خواهد داد. بی‌شک نوشتن یک مهارت ویژه محسوب می‌شود. آشنایی افراد با کلمات و نحوه صحیح جمله‌بندی به صورتی که به بهترین وجه ممکن منظور سخن را منتقل کند، در ارتباطات و بیان احساسات نقش بسیار مهمی را ایفا می‌کند. این ویژگی برای نویسندگان تازه‌کار و یا افراد علاقه‌مند به نویسندگی امری حیاتی و کاربردی محسوب می‌شود. بنابراین نگارش نقد کمک بسیاری به پرورش این مهارت خواهد کرد.​

 

[نهال رادان]

کمک به بهبود روند نشر، ترجمه و خلق آثار​

نقد کتاب تنها به سود خریداران و خوانندگان کتاب نیست؛ بلکه به نویسندگان، مترجمان و ناشران در راستای تولید محتوای بهتر و ارزشمندتر نیز یاری می‌دهد. نقد یعنی ذکر نکات مثبت و منفی یک اثر. بنابر این تعریف، با نقد یک اثر ویژگی‌های مثبت و منفی آن برای تولیدکنندگان و خالق آن اثر، روشن خواهد شد. این امر به نویسندگان کمک می‌کند ایرادات خود را برطرف کرده و به تقویت ویژگی‌های مثبت کار خود بپردازند. مترجمان را به ترجمه صحیح و جذاب وامی‌دارد. ناشران را نیز از انتشار آثار سخیف و بی‌محتوا بازمی‌دارد.​

 

[نهال رادان]

اصول نقد کتاب​

​

فراموش نکنید که هرچند نگارش نقد مزایای بسیاری هم برای نویسنده و هم برای خواننده خواهد داشت، اما همه نقدها و نظرات اصولی نبوده و شاید ارزش مطالعه نداشته باشند. نکته‌ای که از نگارش نقد مهم‌تر است، آگاهی از اصول نقد کتاب و یا هر موضوع دیگری است. نقدی مفید و سازنده است که بر طبق اصول نوشته شود. در ادامه به ذکر اصول نقد کتاب خواهیم پرداخت. آگاهی درباره این اصول در نگارش نقدهای مفید به شما کمک شایانی خواهد کرد.

 

[نهال رادان]

سادگی و روانی​

جمله‌بندی‌های پیچیده و استفاده از کلمات سنگین نه تنها متن را غیرقابل فهم می‌کند، بلکه سبب سردرگمی و خستگی خواننده خواهد شد. نقد خود را در عین سادگی و خوانایی بنویسید، بطوریکه برای اکثر افراد جذاب و روان باشد.​

 

[نهال رادان]

توجه به ارزش کلمات​

در استفاده از کلمات به ارزش ادبی و معنایی آن‌ها توجه کنید. کلمات مورد استفاده در نگارش نقد نباید حاوی معنای توهین‌کننده یا نامربوط باشند. برای جذب مخاطب به ادامه مطالعه نقد خود، از کلمات جذاب و شیوا استفاده کنید.​