آموزشی انواع فعل در زبان ترکی استانبولی

[ریپِر]

افعال در زبان ترکی استانبولی براساس مشخصه‌های مختلفی قابل دسته‌بندی کردن هستند. شناخت این مشخصه‌ها و انواع دسته‌های افعال کمک زیادی به ما در استفاده درست از افعال خواهد کرد.

 

[ریپِر]

در زبان ترکی استانبولی افعال را می‌توان بر اساس دو مشخصه طبقه بندی کرد:

۱: بر اساس رابطه با مفعول: به گذرا و ناگذر تقسیم می‌شوند.
۲: بر اساس ساختار: به ساده، مشتق و مرکب تقسیم می‌شوند.

 

[ریپِر]

فعل گذرا و ناگذر​

فعل‌های گذرا برای کامل شدن به مفعول احتیاج دارند. برای مثال فعل "خریدن" یک فعل گذرا است و نمی‌توانیم آن را در جمله بدون مفعول بیاوریم، مثلا "او خرید" معنای کاملی ندارد و سوال "چه چیزی را" ایجاد می‌کند.

 

[ریپِر]

فعل‌های ناگذر تنها به نهاد نیاز دارند و به مفعول نیازی ندارند. برای مثال فعل "رفتن" یک فعل ناگذر است و می‌توانیم بدون مفعول از آن در جمله استفاده کنیم. مثلا " او رفت" معنی کامل دارد و سوال "چه چیزی را" ایجاد نمی‌کند.

Almak → Ben kitabı aldım​

من کتاب را خریدم.

Gitmek → Ben gittim​

من رفتم.

 

[ریپِر]

انواع افعال از نظر ساختار​

فعل ساده
فعل‌های ساده، فعل‌هایی هستند که "وند اشتقاقی" یا پسوندهای مشتق‌ساز را نمی‌گیرند. دیگر پسوندهایی که به فعل اضافه می‌شوند، چون معنی فعل را عوض نمی‌کنند، فعل همچنان فعل ساده است.

gitmek​

رفتن

 

[ریپِر]

فعل مشتق​

فعل مشتق فعلی است که از طریق اضافه کردن یک یا بیش از یک پسوند مشتق‌ساز به یک واژه (که می‌تواند فعل یا واژه‌ای دیگر باشد) گرفته است. به مثال زیر توجه کنید:

Güzel + leş → güzelleşmek ​

زیبا شدن، خوشگل شدن

*فعل güzelleşmek از ریشه‌ی اسم güzel به معنای زیبا و پسوند leş (که به تنهایی معنا ندارد) ساخته شده است.