متفرقه برنامه‌ریزی تابستان یازدهم به دوازدهم

[Negin jamali]

🌿🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌿🌹

منبع: بخون
"شیدا کبیر عبادی"​

 

[Negin jamali]

چرا باید از تابستان برای کنکور برنامه‌ریزی کنیم؟​

یکی از پر تکرارترین سوالات دانش آموزان این است که چرا باید در تابستان درس بخوانیم! با توجه به این که اغلب دانش آموزان با رسیدن تابستان بیشتر تمایل دارند تا تفریح کنند، خوش گذرانی کنند، استراحت کنند و غیره، معمولأ از درس خواندن و در موقعیت و فضا کنکور قرار گرفتن واهمه دارند. اما اشتباه همین جا است که این دانش آموزان نمی‌دانند اهمیت مطالعه از تابستان و جمع بندی دروس پایه از چه میزان اهمیتی برخوردار است.

تجربه ثابت کرده است که بیش از 90 درصد افرادی که هر ساله جزو رتبه‌های برتر شناخته می‌شوند، از تابستان یازدهم مطالعه خود را شروع کرده‌اند. بنابراین شاید شما هم گول حرف‌های موسسات مختلف را خورده و صحبت‌هایی راجع به این شنیده باشید که فلان داوطلب تنها با دو ماه مطالعه با پکیج‌های فلان موسسه و فلان استاد توانسته رتبه زیر 1000 کسب کند یا در یک رشته تاپ پذیرفته شود.

اغلب دانش آموزان با این فرضیه که فرصت زیادی دارند و از اول مهر ماه می‌توانند مطالعه برای کنکور را شروع کنند، فرصت‌های خود را می‌سوزانند. همان‌طور که در ابتدا صحبت‌هایمان بیان کردیم، تنها 3 درصد از دانش آموزان از تابستان برای مطالعه کنکور اقدام می‌کنند؛ در حالی که قریب به یقین بیش از 90 درصد رتبه‌های برتر از تابستان یازدهم مطالعه می‌کنند و به قول خودمان فرصت باقی نیست، بلکه کنکور از رگ گردن به شما نزدیک‌تر است.

مطالعه برای کنکور اصولأ باید مطالعه‌ای مستمر، طولانی مدت و همانند حلقه‌های یک زنجیر به هم پیوسته باشد؛ در واقع، مطالعه‌ای برای کنکور مناسب است که بعد از یادگیری به صورت پیوسته مرور، تمرین و تکرار را در بطن خود جای دهد. همچنین برنامه اصولی باید به گونه‌ای باشد که دروس پایه را جمع بندی و دروس دوازدهم را پیش خوانی کند.​

 

[Negin jamali]

آیا حتمأ باید در تابستان درس بخوانیم؟​

آیا حتمأ باید در تابستان درس بخوانیم یا به بیان بهتر آیا باید در تابستان تمام دروس پایه را تمام کنیم! در جواب این سوال باید دو رویکرد را در نظر بگیریم؛ اول این که سطح من دانش آموز در چه حد است، دوم این که چه هدفی از مطالعه برای کنکور دارم. در واقع، شما باید ابتدا خودتان را بشناسید و نحوه عملکردتان را بسنجید؛ برخی دوستان در سال دهم و تابستان دهم به یازدهم خوب مطالعه کرده‌اند، برخی دوستان نصفی از دهم و نصفی از یازدهم را مطالعه کرده‌اند و یا اصلأ اغلب دوستان هیچ مطالعه‌ای نداشته‌اند.

سپس باید هدف مطالعه تعیین کنیم؛ اگر شما صرفأ فقط به دلیل سرگرمی می‌خواهید وارد دانشگاه شوید و اصلأ برای شما مهم نیست چه رشته‌ای در چه دانشگاهی و با چه رتبه‌ای پذیرفته خواهید شد، اصولأ با شما صحبتی نخواهیم داشت و شما مختار هستید تا از هر زمان که بخواهید، مطالعه را شروع کنید.

اما اگر شما هدف بزرگ‌تری دارید، تمام سلول‌هایتان قبولی در رشته‌های تاپ پزشکی، پیراپزشکی، دندان‌پزشکی، دارو و غیره می‌طلبد، پاسخ شما مثبت است؛ در واقع، شخصی که چنین هدف بزرگی را در سر می‌پروراند و معتقد است که زندگی یک جریان همیشه رو به یادگیری دارد، صد در صد باید از تابستان یازدهم مطالعه کند و کسی برنده این راه است که تلاش کند، زحمت بکشد و کار امروز را به فردا موکول نکند. اگر منتظر هستید تا از شنبه شروع کنید، مطمئن باشید که هیچ وقت نتیجه نخواهید گرفت.​

 

[Negin jamali]

اهمیت مطالعه کنکور از تابستان!​

همان‌طور که گفته شد، برای قبولی در رشته‌های تاپ، دانشگاه‌های عالی و از همه مهم‌تر برای آسایش خاطرمان در طول سال تحصیلی دوازدهم، مطالعه در تابستان یازدهم به شدت پیشنهاد می‌شود. همچنین تابستان یازدهم بهترین زمان ممکن برای تنظیم و افزایش ساعت مطالعه است؛ چرا که اکثر دانش آموزان هنوز وارد حال و هوا کنکوری نشده‌اند و برای آن‌ها سخت خواهد بود تا یکباره روزی چند ساعت مطالعه همراه با مدرسه داشته باشند.

همچنین در تابستان بهترین فرصت خودشناسی خواهد بود؛ هر کسی برای مطالعه شیوه خاص خودش را دارد و نمی‌توان یک روش را برای همه تجویز کرد. بنابراین، شما در تابستان این فرصت را خواهید داشت تا بتوانید متناسب با نیازها و نقاط قوت و ضعف خودتان یک روش مطالعه را انتخاب کنید. همچنین در تابستان فرصت آزمون خطا دارید تا اگر با یک روش مطالعه نتیجه نگرفتید، روش‌های دیگری را امتحان کنید.

از دیگر اهمیت‌های مطالعه در تابستان می‌توانیم به بحث عادت به مکان مطالعه اشاره کنیم؛ طبیعی است که شما در ابتدا نتوانید بهترین مکان را برای مطالعه خود انتخاب کنید. در برخی خانواده‌ها، ممکن است تعداد اعضا زیاد باشد، خواهر یا برادر کوچک‌تر باشد یا ممکن است صداهای تلویزیون، میهمان و غیره برای شما اذیت کننده باشد. بنابراین احتمالأ شما باید انتخاب کنید که در کتابخانه مطالعه کنید. پس تابستان یازدهم برای عادت به فضا کتابخانه نیز می‌تواند مناسب باشد.

اما شاید مهم‌ترین دلیلی که پیشنهاد می‌کنیم حتمأ در تابستان یازدهم به دوازدهم مطالعه را شروع کنید، این است که اکثرأ دانش آموزان و نوجوانان 16، 17 ساله حوصله درس خواندن ندارند و بر حسب غریزه حس و شور نوجوانی می‌طلبد تا بیشتر به تفریح و غیره بپردازند. بنابراین اگر شما بخواهید به صورت اصولی در راه کنکور قدم بگذارید، باید کم کم به روال زندگی کنکوری عادت کنید. پس از اهمیت مطالعه در تابستان یازدهم به دوازدهم غافل نشوید.​

 

[Negin jamali]

بهترین برنامه‌ریزی برای تابستان چیست؟​

قبل از این که وارد بحث بهترین برنامه‌ریزی برای تابستان یازدهم به دوازدهم شویم، بهتر است یک مقدار وارد مقوله تعطیلات تابستان شده و اهمیت این تعطیلات را بیشتر درک کنیم. وجود تعطیلات سه ماهه در تابستان یک سنت قدیمی است که ریشه و قدمت آن به نظام روستایی_کشاورزی می‌رسد و به طور کلی می‌توان گفت یادگار دوران انقلاب صنعتی است. یعنی درست زمانی که کودکان در برداشت محصولات مشارکت و نقش داشتند.

با این که زمان به مرور تغییر کرده است و دیگر ضرورتی برای کودکان وجود ندارد تا کار کنند، باز هم این عقیده در ذهن مردم مانده و در تعطیلات تابستان تغییری بوجود نیامده است. چرا که این عقیده در سنت و عقاید فرهنگی مردم ریشه دوانده و دعوت مردم به انجام کارهایی که فکر می‌کنند انجامشان سخت است، دشوار خواهد بود. با این حساب تعطیلات تابستان جزو محاسن برای کنکوری‌ها محسوب می‌شود. به همین دلیل در این قسمت راهکارهایی جهت بهره‌برداری درست از تابستان بیان خواهیم کرد.

◊ اولین حسن شروع مطالعه برای کنکور در تابستان این است که شما زودتر از بقیه می‌توانید به نقاط ضعف و مشکلات درسی موجود پی ببرید و از طرف دیگر، زمان کافی برای برطرف کردن این مشکلات برای شما فراهم است و می‌توانید با انجام آزمون و خطا به بهترین نتیجه دست یابید.

◊ برای افرادی که از تابستان برای مطالعه استفاده نمی‌کنند، معمولأ یک وقفه زمانی بین مطالعه دروس می‌افتد و علاوه‌بر کم‌رنگ شدن عادات مطالعه‌ای، ساعات خواب و بیداری نیز بهم می‌ریزد. همچنین این وقفه موجب اختلال در تمرکز حواس نیز می‌شود که یکی از آفات مطالعه همین است. فراموش نکنید مطالعه کنکور باید بی‌وقفه و پیوسته انجام شود.

◊ اصولأ تابستان را فصل بازخوانی یازدهم نمی‌دانیم؛ بلکه در تابستان به عمیق سازی و تکمیل یادگیری مطالبی که قبلأ مطالعه شده است می‌پردازیم. با این کار، علاوه‌بر افزایش انگیزه و اعتماد بنفس، منجر به کاهش استرس شده و جدیت در مطالعه را در فرد افزایش می‌دهد.

◊ اغلب در بدو هر مسیری اعم از تحصیل، شغل، مقطع جدید زندگی و غیره، ممکن است دچار سردرگمی شویم و برای پیدا کردن اطلاعات کافی و به قول معروف برای وفق دادن خودمان با آن شرایط، به زمان نیاز خواهیم داشت. در بحث کنکور نیز، تابستان یک بازه زمانی این چنینی محسوب می‌شود که بهترین زمان برای وفق دادن خودمان با شرایط موجود است.

البته بسیاری از دانش آموزان شاید این سوال برای آن‌ها ایجاد شود که از چه زمانی برای مطالعه شروع کنیم یا اصولأ تابستان از کجا شروع کنیم! در پاسخ شما باید بگوییم تابستان بهترین زمان برای شروع مطالعه است و این که از کجا شروع کنید بسته به برنامه‌ریزی شما و سطح شما در تسلط به دروس متفاوت خواهد بود که در این مورد در ادامه مقاله مفصل صحبت خواهیم نمود.

اما به طور کلی، بهترین برنامه ریزی برای تابستان یازدهم به دوازدهم این است که چند روز بعد از امتحانات و در حدود بعد از یک هفته استراحت، دانش آموزان با برنامه‌ریزی دقیق و اصولی مطالعه برای کنکور را از سر بگیرند. اما این که یک برنامه‌ریزی درست و اصولی باید به چه صورت باشد تا موفقیت ما را تضمین کند و نیز در صورتی که می‌خواهیم خودمان بدون حضور مشاور برنامه‌ریزی انجام دهیم، مشروط به رعایت اصولی است که در ادامه مطلب بیان خواهیم کرد.​

 

[Negin jamali]

یک برنامه‌ریزی تابستان خوب باید چه بخش‌‌هایی داشته باشد؟​

شاید قبل از هر چیزی، این سوال به ذهنتان برسد که اصولأ چرا باید برای مطالعه برنامه‌ریزی داشته باشیم! در چند سال گذشته شاید اهمیت داشتن برنامه ریزی زیاد به چشم نمی‌آمد؛ اما با گذشت زمان و علی‌‌الخصوص با تغییراتی که در بدنه اصلی کنکور بوجود آمده است، اهمیت برنامه ریزی بیش از پیش، نمایان می‌شود.

یک برنامه درسی اصولی علاوه‌بر این که ساعات مطالعه روزانه را مشخص می‌کند، مدیریت زمان را به خوبی دارا است، تنوع درسی را رعایت می‌کند، ایستگاه‌های جبران و بازگشت دارد، منحصر بفرد است، انعطاف پذیر است و در صورت بروز مشکل و یا عدم نتیجه گرفتن، قابلیت تغییر دارد. به طورکلی یک برنامه درسی اصولی ضعف‌ها را پوشش می‌دهد و در نهایت منجر به موفقیت و دست‌یابی به نتیجه مطلوب می‌گردد.​

 

[Negin jamali]

ویژگی‌های برنامه‌ریزی درسی خوب برای تابستان کنکور!​

حال که دانستیم یک برنامه‌ریزی درسی اصولی باید از چه بخش‌ها و ساختارهایی تشکیل شود، نوبت به این می‌رسد که بدانیم اصولأ نقش برنامه‌ریزی در موفقیت به چه صورت است! در واقع، برنامه‌ریزی درسی یک نقشه راه و یا به بیان بهتر کور سویی در تاریکی است که به شما این امکان را می‌دهد تا از تعداد ماده دروسی و ساعات مطالعه که لازم است در طول یک روز، یک هفته و حتی یک ماه آینده با خبر شوید.

اکثرأ در هنگام برنامه‌ریزی، دانش آموزان بدون در نظر گرفتن سایر فعالیت‌هایی که قرار است در طول روز انجام دهند، برنامه‌ریزی‌های فضایی چند ساعته تنظیم می‌کنند؛ غافل از این که در ساده‌ترین احتمال ممکن، ما سه زمان برای وعده‌های غذایی باید در نظر بگیریم، یک زمان را به استراحت اختصاص دهیم، یک بازه زمانی را به برنامه‌هایی مثل عبادت، دوش گرفتن و … در نظر بگیریم.

دوستانی که معمولأ بدون در نظر گرفتن چنین مواردی برنامه تنظیم می‌کنند، بعد از گذشت چند روز، نه تنها به برنامه ریزی تعیین شده نخواهند رسید، بلکه احساس ضعف و ناتوانی در انجام امور نیز باعث ایجاد استرس خواهد بود. بنابراین برنامه اصولی باید به گونه‌ای باشد که نسبت به وضعیت خودمان، برنامه‌ای منطقی و واقع‌بینانه طراحی کنیم.​

 

[Negin jamali]

واضح و مشخص بودن

یک برنامه درسی اصولی از همان ابتدا به صورت واضح و مشخص تمام موارد درسی را مشخص می‌کند که بعنوان مثال در بازه زمانی فلان تا فلان چه مقدار از چه دروسی باید مطالعه شود. بعلاوه در برنامه اصولی، تمام موارد درسی مورد مطالعه در بازه زمانی کوتاه مدت و بلند مدت مشخص هستند. در واقع، در این نوع برنامه کاملأ مشخص است که دانش آموز تا آخر روز، تا آخر هفته و حتی تا آخر ماه جاری چه مقدار از دروس هر کتاب را باید مطالعه کند.

در نتیجه، برنامه مطالعاتی که صرفأ با در نظر گرفتن حجم دروس طرح می‌شوند و یا بالعکس برنامه‌هایی که صرفأ با مشخص کردن ساعت مطالعه طرح می‌شوند و توجهی به حجم، نقاط ضعف و … ندارند، برای مطالعه کنکور مناسب نخواهند بود و به طور کلی چنین برنامه‌هایی را بی‌فایده بدون نتیجه می‌خوانیم.​

 

[Negin jamali]

تنوع پذیری

یکی از مهم‌ترین ارکان مطالعه، داشتن تنوع بین دروس مورد مطالعه است؛ منظور از ترکیبی بودن این است که علاوه‌بر ترکیبی خواندن مباحث هر یک از دروس، باید یک تعادلی بین مطالعه ترکیبی دروس عمومی و تخصصی نیز وجود داشته باشد. اما در حالت کلی، می‌توانیم تنوع دروس را به چند دسته تقسیم کنیم:

1. مطالعه دروس برای کنکور باید همسو با سایر فعالیت‌ها باشد؛ یعنی اگر شما به مدت یک و نیم ساعت مطالعه در نظر داشته باشید، هر یک و نیم ساعت مطالعه باید فاصله یک ربع استراحت قرار دهید. این کار از خستگی و زدگی مفرط در هنگام مطالعه می‌کاهد. بنابراین مطالعه دو یا سه درس تخصصی در برنامه هر روز بنا به درجه سختی مبحث در کنار دروس عمومی بهتر خواهد بود.

2. مطالعه دروس برای کنکور باید متغیر باشد؛ گاهی دانش آموزان به اشتباه کل روز را به مطالعه یک درس خاص اختصاص می‌دهند و یا دروس اختصاصی را پشت سر هم کار می‌کنند؛ این برنامه اشتباه است. در برنامه اگر یک درس تخصصی وجود دارد، درس دوم باید یک درس عمومی باشد، اگر یک درس از مباحث سخت بوده، درس دوم از مباحث راحت‌تر انتخاب شود. بدین ترتیب، علاوه‌بر این که از درسی زده نمی‌شوید، احساس خستگی نیز به حداقل خواهد رسید. البته من به شما توصیه می‌کنم حدالإمکان هر 20 دقیقه مطالعه، در حدود 5 دقیقه استراحت کنید. تجربه ثابت کرده است که ذهن انسان‌ها تنها 20 دقیقه به طور مداوم تمرکز دارد.

3. یکی از اشتباهات رایج در بین دانش آموزان این است که اکثرأ صبر می‌کنند تا مطالعه یک درس تمام شود، سپس به سراغ درس بعدی بروند؛ این یک اشتباه فاحش و غیر قابل جبران است. دروس باید حجم بندی و مبحث بندی شوند؛ یعنی دروس را به تکه‌های کوچک‌تر و مباحث جداگانه تقسیم کنید. بعنوان مثال مبحث دستور زبان یک مبحث جداگانه از درس ادبیات است که خود به قسمت‌های کوچک‌تر مختلف تقسیم می‌شود. پس طبیعی است که شما باید در برنامه خود برای درس ادبیات، اولویت بندی انجام دهید. معمولأ برای درس ادبیات، مطالعه مباحث آرایه ادبی، قرابت معنایی و دستور زبان به دلیل این که باید با تمرین، تکرار و تست‌زنی ملکه ذهن شوند، بیشتر از مباحث لغات، املاء و … در اولویت برنامه قرار دارند.​

 

[Negin jamali]

داشتن ایستگاه جبران و بازگشت

شما همیشه باید در هر لحظه از مطالعه (بازه‌های هفتگی، ماهانه و سه ماه) یک بازنگری از موفقیت، پیشرفت و یا پس‌رفت در روند مطالعه داشته باشید. اگر برنامه‌ای به صورت زنجیروار و به هم پیوسته طرح شود، در صورتی که در یکی از بازه‌ها نتوانید طبق برنامه پیش‌روی کنید، تمام برنامه بهم خواهد ریخت.

پس شما باید در برنامه روزانه، هفتگی و ماهانه با یک ارزشیابی کوچک از خودتان، نقاط ضعف را پیدا کنید و در زمان بندی موجود در برنامه که بعنوان ایستگاه جبران یا بازگشت از آن یاد می‌کنیم، بتوانید یک بازگشت برای مرور، رفع اشکالات پیش آمده و جبران عقب ماندگی از برنامه داشته باشید.​