گردشگری داخلی بندرعباس

[آریادخت]

بَندَرعَبّاس مرکز استان هرمزگان و شهرستان بندرعباس در جنوب ایران است. بندرعباس جزو کلان‌شهرهای جنوبی ایران بوده و بندر شهید رجایی که در این شهر قرار دارد، بزرگ‌ترین بندر کانتینری ایران است. از نام‌های پیشین آن بندر گمبرون بوده که با لشکرکشی شاه عباس بزرگ و بیرون راندن پرتغالی‌ها از ایران، نامش به بندرعباس تغییر یافت.

 

[آریادخت]

مجتمع بندری شهید رجایی و بندر شهید باهنر به‌عنوان نقطه اتکای اقتصاد ایران در جهت جابه‌جایی کالا و نیز وجود کارخانه‌های پرشمار و بزرگ صنعتی؛ بندرعباس را به شهری مهم در زمینهٔ بازرگانی و صنعت کشور همچنین منطقه مبدل کرده است

 

[آریادخت]

بندرعباس همیشه بندر بوده است و از این رو نام‌های مختلف آن همگی نمودی از این کارکرد بوده‌اند. رایج‌ترین نام سابقش گمبرون است. دربارهٔ معنای این نام، فرهنگ لغت اصطلاحات هند و انگلیس هنری یول، دو ریشه‌شناسی ارائه شده است. اولین مورد از ریشهٔ ترکی گمرک (که خودش از کومرکیون در یونانی و کومرکیوم در لاتین به معنای «تجارت» آمده) است. دومین ریشه‌شناسی که یول خودش آن را محتمل‌تر می‌دانست، از کلمهٔ فارسی «کمروون» به معنای «میگو» (در پرتغالی: camarão) است.[۵] نام فعلی بندرعباس، به افتخار شاه عباس بزرگ (سلطنت: ۱۵۸۸–۱۶۲۹ م) بر این بندر نهاده شده است.[۶] «بندرعباس» ندرتاً با املای متفاوت «بندرعباسی» نیز نوشته شده است.[۷]

 

[آریادخت]

قدیمی‌ترین گزارش بندرعباس در زمان داریوش بزرگ (بین سالهای ۵۲۲ تا ۴۸۶ پ. م) است. سیلاکوس، فرمانده داریوش، از بندرعباس به سوی هند و دریای سرخ سفر کرد. در زمان حمله اسکندر مقدونی به شاهنشاهی هخامنشی، بندرعباس به نام «هورمیرزاد» شناخته می‌شد.

 

[آریادخت]

در قرن شانزدهم، بندرعباس در نزد ایرانیان به نام «گمبرون» شناخته می‌شد. در سال ۱۵۶۵، یک دریانورد اروپایی آن را "Bamdel Gombruc" (یعنی "بندر گومروک" یا "بندر گمرک") نامید و این نام را به عنوان نام فارسی نامید. بندرعباس در سال ۱۵۱۴ توسط پرتغالی‌ها فتح شد و مکان مهمی برای محافظت از بازرگانی آنها در خلیج فارس و هند بود.[۸][۹] آنها نام این شهر را به دلیل وجود خرچنگ در سواحل آن، کومورائو گذاشتند

 

[آریادخت]

شهر را (که در دنیای انگلیسی‌زبان به نام "Gombraun" شناخته می‌شود) به یک بندر بزرگ تبدیل کرد. تا سال ۱۶۲۲، نام‌های پرتغالی و انگلیسی رسماً با هم ترکیب شده و «Combrù» یا «Combu» را تشکیل دادند، اگرچه ساکنان هنوز آن را بندرعباس می‌نامیدند. سر توماس هربرت گفت که نام رسمی انگلیسی ""Gumbrown"" است، اما [gŏmrōōn] تلفظ می‌شود. او در سال ۱۶۳۰ نوشت که "بعضی (اما من آنها را تائید نمی‌کنم) آن را "Gamrou"، برخی دیگر "Gomrow"" و برخی دیگر "Cummeroon"" می‌نویسند." در دهه ۱۶۷۰، این شهر به نام "گامرون" شناخته می‌شد.

 

[آریادخت]

در سال ۱۶۲۲ میلادی، شاه عباس با کمک نیروهای انگلیسی و فرمانده ایرانی امامقلی خان، نیروهای پرتغالی را شکست داد. به مناسبت این پیروزی گمبرون به بندرعباس تغییر نام داد. در تقسیمات کنونی بندرعباس در استان هرمزگان و یکی از مهم‌ترین مراکز استراتژیک و تجاری در مجاورت خلیج فارس و دریای عمان قرار دارد

 

[آریادخت]

بین سالهای ۱۷۹۴ تا ۱۸۶۸، بندرعباس از طریق قرارداد اجاره با ایران تحت کنترل سلطنت عمان و زنگبار بود. ظاهراً جزئیات قرارداد اصلی بین نسخه عربی و فارسی متفاوت بود. عمانی‌ها گستره ساحلی حدود ۱۰۰ مایلی از سدیج تا بندر خمیر و حدود ۳۰ مایل در عمق هرمزگان تا شَمیل را تحت کنترل داشتند. آنها همچنین جزایر هرمز و قشم را تحت کنترل داشتند. در سال ۱۸۲۳، ایرانی‌ها تلاش کردند عمانی‌ها را بیرون کنند، اما سلطان با رشوه‌گیری و خراج به والی شیراز توانست بندر را حفظ کند. در سال‌های ۱۸۴۵–۱۸۴۶، ارتشی به سرپرستی فرماندار کل فارس بندر را تهدید به اخاذی کرد، در حالی که ارتش دیگری به فرمانروای کرمان، میناب را محاصره کرد. عمانی‌ها ایران را تهدید به محاصره کردند، اما مقیم بریتانیا در بوشهر آنها را متقاعد کرد که عقب‌نشینی کنند

 

[آریادخت]

ایرانیان در سال ۱۸۵۴، زمانی که سلطان در زنگبار بود، شهر را بازپس گرفتند. تحت فشار بریتانیا پس از جنگ ایران و انگلیس در سال ۱۸۵۶، ایران قرارداد اجاره عمان را با شرایط مساعد تمدید کرد. در قرارداد جدید تعیین شد که منطقه استیجاری متعلق به ایالت فارس بوده و پرچم ایران بر فراز بندرعباس به اهتزاز در خواهد آمد. نرخ اجاره نیز افزایش یافت. تحت فشار بریتانیا، قرارداد در سال ۱۸۶۸ تمدید شد، اما با نرخ اجاره بالاتر و برای مدت کوتاه‌تر. دو ماه پس از تمدید، اجاره نامه توسط دولت ایران با استناد به بندی که اجازه فسخ آن را در صورت سرنگونی سلطان عمان می‌داد، لغو شد

 

[آریادخت]

زمین لرزه‌ای در ژوئیه ۱۹۰۲ به بخش‌هایی از شهر از جمله خانه فرماندار و اداره گمرک و اطراف جزیره قشم آسیب رساند.[۱۳]
بندرعباس به عنوان یک نقطه اصلی کشتیرانی، عمدتاً برای واردات، و دارای سابقه طولانی بازرگانی با هند، به ویژه بندر سورات است. سالانه هزاران گردشگر از این شهر و جزایر مجاور از جمله قشم و جزیره هرمز بازدید می‌کنند.