متفرقه بیرون از زمانه و زمینۀ جهان متجدد، بشر اینگونه می اندیشد:

[حیفآ؛]

اوالا این حقایق ساخته و پرداخته ذهنها و فرهنگهای بشری نیستند که از جایی به جایی و زمانی به زمانی دیگر تغییر کنند. ثانیا انسان امکان شناخت و دریافت این حقایق را دارد و باید برای دسترسی به آنها تلاش کند. البته انسانها پس از شناخت این ارزشها ممکن است زندگی خود را براساس آنها تنظیم کنند یا برخالف آنها عمل کنند. ً ثالثا انسان در شناخت صحیح این حقایق و ارزشها ممکن است دچار خطا و اشتباه شود ولی
هرگز به سبب اشتباهات احتمالی خود از شناخت این حقایق دست نمیکشد. اکنون در زمانه و زمینۀ جهان متجدد، جامعهشناسی انتقادی بدون پذیرش این اصول سهگانه در جستوجوی مالکها و معیارهایی است تا براساس آنها بتواند به نقد و ارزیابی زندگی اجتماعی انسانها بپردازد و با شناسایی وضع مطلوب بشر برای عبور از وضع موجود به وضع مطلوب راهی نشان دهد. دربارۀ نقاط قوت و ضعف این رویکرد بیشتر تأمل کنید.