باستان شناسی تاریخچه نمک

[♡ریحانه♡]

اولین کتابی که در رابطه با نمک نوشته شده است به حدود 2250 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. از زمان‌های گذشته تا به امروز، اهمیت نمک برای انسان‌ها و حیوانات مشخص شده است. هزاران سال پیش، حیوانات با لیس زدن نمک در طول مسیرشان راهی را ایجاد می‌کردند که در همان زمان، بشر از نمک و سگ‌های شکاری برای شکار حیوانات استفاده می‌کرد. رَدی که حیوانات بر جای می‌گذاشتند، به راه‌ها تبدیل شدند و در کنار همین راه‌ها، خانه‌ها شکل گرفتند. در طول زمان، این خانه‌ها به شهرها تبدیل شدند و کشورها را ایجاد کردند. انگلیسیان باستان که نمک خام را توسط چهارپایان از چشیر (Cheshire) به انگلیس جنوبی می‌آوردند، در میانه راه به دلیل جزر و مد رودخانه تمز (Thames) باید منتظر فروکش کردن رودخانه می‌ماندند. استراحت تجار در روستایی که معروف به وستمینستر (Westminster) بود باعث رشد این منطقه شد و وستمینستر با گذشت زمان تبدیل به لندن کنونی شد.

 

[♡ریحانه♡]

نمک به طور گسترده‌ای تاریخ اقتصادی و سیاسی جهان را تحت تأثیر قرار داده است. هر یک از تمدن‌ها، داستان‌های خودشان را از نمک در خرافات جالب و اسطوره‌هایی که دارند، با احترام و گاهی به صورت فکاهی سی*ن*ه به سی*ن*ه نقل می‌کنند. در برخی از مراسم مذهبی خاصیت تطهیر کنندگی نمک به یک رسم سنتی تبدیل شده است. «اون به اندازه نمکی ارزش نداره» نیز اصطلاح رایجی است که از یونان باستان سرچشمه گرفته است زیرا در آن زمان برده‌ها را با نمک مبادله می‌کردند. سربازان روم باستان پول‌های نمکی (Salarium Argentum) دریافت می‌کردند که کلمه حقوق ماهیانه در زبان انگلیسی (Salary) از همین واژه گرفته شده است. یونانیان باستان نمک را به اندازه خورشید ستایش می‌کردند و ضرب‌المثلی وجود دارد که می‌گوید «به هیچ ک.س نباید اعتماد کرد مگر اینکه در ابتدا با او نمکی خورد.» (یکی از رفتارهایی که در گذشته وجود داشت، این بود که اگر فردی مقداری نمک را با فرد دیگری تقسیم می‌کرد، آن دو آشنای هم به حساب می‌آمدند).

 

[♡ریحانه♡]

خرافات زیادی در رابطه با نمک وجود دارد. یکی از این خرافه‌ها این است که ریختن نمک با بی‌احتیاطی باعث بدبختی می‌شود که این باور از واژگونی نمکدان در مقابل یکی از حواریون در تابلوی شام آخر منشأ گرفته است. یک خرافه قدیمی نروژی وجود دارد که می‌گوید فردی که نمک را ریخته است، به اندازه‌ای اشک می‌ریزد که اشک‌های او تمام نمک‌های ریخته شده را حل کند. یک باور قدیمی انگلیسی این است که هر دانه از نمکی که می‌افتد نشان دهنده تعداد اشک‌هایی است که فرد در آینده خواهد ریخت. در باور آلمانی‌ها، هر ک.س نمک بریزد، دشمنی ایجاد می‌کند چرا که تصور می‌شود این کار از اعمال شیطان است. فرانسوی‌ها مقداری از نمک ریخته شده را به پشت فرد پرتاب می‌کنند تا نمک را به چشم شیطان بزنند و به طور موقت از بروز فتنه‌های آینده جلوگیری کنند. در آمریکا برخی از مردم نه تنها مقداری از نمک ریخته شده را بر روی شانه چپ فرد می‌زنند بلکه فرد مجبور می‌شود زیر یک میز بخزد و از طرف مقابل آن بیرون بیاید

 

[♡ریحانه♡]

برخی جنگ‌های آمریکا بر سر نمک بوده است. در سال 1777، پادشاه هو جهت گرفتن انبار نمک ژنرال واشنگتن تلاش کرد. جنگ‌ها و قراردادهای بسیاری اتفاق افتاد تا صخره‌های نمکی وسترن برای استفاده ساکنان آن آزاد شد. سفید پوستان قاره آمریکا، نخستین تلاش خود را برای تولید نمک در سال 1614 میلادی انجام دادند اما اولین تولید تجاری آن در سال 1753 میلادی و از لیسه‌گاه‌های نمکی (Licks) کاناوا (Kanawha) بوده است. هندی‌ها پیش از آمریکایی‌ها نمک را از چشمه‌های نمک ساز بدست می‌آوردند. اولین استخراج نمک از گنبد نمکی جزیره اوری (Avery) و به سال 1862 میلادی صورت گرفته است.
نمک در ایران شاید از 6000 سال قبل از میلاد مسیح مورد استفاده قرار گرفته باشد. در واقع از زمان استقرار آریایی‌ها، نمک در ایران مصرف می‌شده است. در دوره‌های بعد نیز در کتب مورخین یونانی (مثل هردوت)، به معادن نمک ایران اشاره شده است.