تاریخ جهان تاریخ مکزیک

[جک_اسپارو(:]

مکزیک (به اسپانیایی: مِخیکو، México) با نام رسمی ایالات متحده مکزیک (به اسپانیایی: Estados Unidos Mexicanos) یک کشور مستقل در آمریکای شمالی است. مکزیک سیزدهمین کشور پهناور و با حدود ۱۲۸٬۹۳۳٬۰۰۰ نفر؛ دهمین کشور پرجمعیت در جهان است. پایتخت آن مکزیکوسیتی و زبان اداری آن اسپانیایی است.[۲] این کشور هیچ زبان رسمی ندارد و از سال ۲۰۰۳، تعداد ۶۲ زبان بومی سرخ‌پوستی نیز به عنوان «زبان‌های ملی» ثبت شده و رسمیت یافته است. کشور مکزیک پرجمعیت‌ترین کشور اسپانیایی‌زبان جهان است و حدود یک‌سوم از کل اسپانیایی‌زبان‌های جهان در مکزیک زندگی می‌کنند.

 

[جک_اسپارو(:]

۷۰ درصد مردم مکزیک از تبار مستیزو (دورگه سفیدپوست و سرخ‌پوست)، ۱۵ درصد سفیدپوست و ۹٫۸ درصد سرخ‌پوست هستند. ۸۲٫۷٪ مردم آن مسیحی کاتولیک و ۷٫۹ درصد پیرو دیگر شاخه‌های مسیحیت هستند.

 

[جک_اسپارو(:]

این کشور از شمال با ایالات متحده آمریکا و از جنوب شرقی با گواتمالا و بلیز هم‌مرز است. همچنین اقیانوس آرام، در غرب و جنوب، خلیج مکزیک در شرق و دریای کارائیب در جنوب شرق آن قرار دارند. این کشور با حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع وسعت، ۱۴اُمین کشور وسیع دنیا و ۱۰اُمین کشور پرجمعیت دنیاست.[۳]

 

[جک_اسپارو(:]

نخستین آثاری که از انسان در آمریکای میانی به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. مکزیک همچنین مهد یکی از مهم‍ترین تمدن‌های باستان، آزتک، بوده است. مکزیک در سده ۱۶ میلادی توسط هرنان کورتس کشف شد و در سال ۱۵۱۹ تمدن‌های بومی مکزیک از سوی اسپانیایی‌ها مورد حمله قرار گرفتند. این کشور از سال ۱۵۲۱ تا جنگ‌های استقلال مابین ۱۸۲۱–۱۸۱۰ مستعمره اسپانیا بوده است.[۴] مکزیک پرجمعیت‌ترین منطقه تحت‌الحمایه اسپانیا بود. پس از سه قرن استیلای امپراتوری اسپانیا، سرانجام در سال ۱۸۱۰ استقلال مکزیک از اسپانیا اعلام شد. مکزیک از تاریخ ۷ نوامبر ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد عضو است.

 

[جک_اسپارو(:]

نام آغازین این کشور اسپانیای نو بود. اما پس از آن‌که شهر باستانی تنوچتیتلان، پایتخت امپراتوری تاریخی امپراتوری آزتک و مرکز تاریخی مردمان «مشیکاء / مکزیکی»، (ناهواتل: Mēxihcah, تلفظ ناواتل: [me:ˈʃiʔkaḁ] (شنیدنⓘ);[۵]) اجداد مردم ناوا امروزی، به پایتختی این کشور انتخاب شد، استفاده از نام «مکزیک» به مرور زمان گسترش پیدا کرده و شامل تمامی اراضی تحت سلطهٔ حاکمیت استعماری اسپانیا مستقر در شهر مکزیک شد. معنی مکزیک مشخص نیست اما به نظر برگرفته از mextli یا Mēxihtli است.[۳] نام این کشور در زبان اسپانیایی «مِهیکو» خوانده می‌شود.

 

[جک_اسپارو(:]

نخستین آثاری که از انسان در آمریکای میانی به دست آمده متعلق به ۴۰ هزار سال پیش است. در حدود ۹ هزار سال پیش سرخ‌پوستان عهد باستان به کاشت ذرت روی آوردند از این اتفاق به عنوان یک انقلاب فرهنگی یاد شده است.

 

[جک_اسپارو(:]

قوم مایا از مشهورترین قبایل سرخپوست مکزیک بودند، معمولاً شهرهایشان را در دل جنگل‌های بارانی می‌ساختند. حوزهٔ زندگی و فعالیت مایاها حدود جنوبی کشور مکزیک و نیز سرتاسر گواتمالا والسالوادر را شامل می‌شد. قوم مایا پدیدآورندهٔ یکی از تمدن‌های بسیار پیشرفته آمریکای مرکزی در دوران پیشاکلمبی بود، که دست‌آوردهای بسیار چشمگیری در هنر، معماری، ستاره‌شناسیو ریاضیات داشته است. هم‌اکنون نیز گروه‌هایی از اقوام مایا در مکزیک و گواتمالا به‌سر می‌برند. مایاها با بهره‌گیری از تمدن‌های گذشته خود نظیر اولمک توانستند در خلال سال‌های۲۵۰ تا۹۰۰ پس از میلاد تمدنی عظیم را در آمریکای مرکزی پایه‌گذاری نمایند.

 

[جک_اسپارو(:]

این قوم به گویش‌های متعدد زبان مایایی تکلم می‌کردند و نوعی خط ابتدایی هیروگلیفی نیز داشتند که آثاری را به آن می‌نوشتند. پیش از این اضمحلال، مایاها به یکباره تمدن و شهرهای عظیم را رها کردند و به دامان کوهستان‌ها پناه بردند، که دلیل این رویداد به سبب از میان رفتن آثار مکتوب آن دوره و طرح نظریات گوناگون، هنوز مشخص نیست. جمعیت مایاهای امروزی که از بازماندگان فرمانروایان دوران باستان آمریکای مرکزی می‌باشند، حدود هفت میلیون نفر است، که بیشتر در جنوب مکزیک و نواحی کوهستانی گواتمالا و بلیز به‌سر می‌برند.

 

[جک_اسپارو(:]

به مدت نزدیک به سه هزار سال مناطق آمریکای مرکزی در محدودهٔ مکزیک امروزی محل استقرار تمدن‌های پیشرفته سرخ‌پوستی بودند. اما در سال ۱۵۱۹ تمدن‌های بومی مکزیک از سوی اسپانیایی‌ها مورد حمله قرار گرفتند. اسپانیایی‌ها با توسل به سلاح‌های آتشین توانستند تمدن‌های آزتک، مایا و اولمک را در مکزیک شکست دهند و این کشور را به تصرف خود درآورند.

 

[جک_اسپارو(:]

در سال ۱۵۲۱ نیز اسپانیایی‌ها با کمک تلاکسکالتک‌ها، که از اصلی‌ترین دشمنان آزتکها محسوب می‌شدند، تنوچیتیتلان پایتخت ازتک‌ها را به تصرف خود درآوردند. تصرف پایتخت آزتک منجر به تحت‌الحمایگی مکزیک در سال ۱۵۳۵ شد، از این پس مکزیک تحت‌الحمایه یا به تعبیری دیگر مستعمره اسپانیا شد.