آموزشی ترجمه متون انگلیسی و ۷ نکتهٔ طلایی برای کسانی که می‌خواهند حرفه ای ترجمه کنند

[DLNZ.]

نکات طلایی ترجمه متون انگلیسی

در ابتدا بهتر است در پاسخ به این سوال که چگونه جملات انگلیسی را ترجمه کنیم باید بگوییم که رویکردها و روش ترجمه متن انگلیسی فراوان است. بعضی از آنها به دنبال این هستند که تمام جزئیات متن اصلی را حفظ کرده و کلمه به کلمه متن را به زبان دوم برگردانند. بعضی هم صرفا به دنبال برگرداندن مفهوم کلی متن بوده و کاری به تمامی جزئیات ندارند.

این که کدام روش را انتخاب کنید، بستگی به این دارد که آیا متن مورد نظر شما علمی و دانشگاهی است یا قصد کاری ساده تر مثل وبلاگ نویسی یا ارائه یک گزارش خلاصه را دارید.

اما قصد و روش شما در ترجمه یک متن هر چه باشد، نکاتی کلی وجود دارند که با رعایت آنها می‌توانید هر متنی را بهتر ترجمه کنید. در ادامه به آموزش ترجمه متون انگلیسی می پردازیم.

 

[DLNZ.]

نکته اول: مطالعه کنید!

بهترین روش ترجمه به انگلیسی و یکی از موثرترین راه‌ها برای اطمینان از اینکه ترجمه شما روان، قابل فهم و معنی دار باشد این است که خودتان تا بتوانید هم متن انگلیسی و هم متن فارسی مطالعه کنید.

قبلا درباره استفاده از دیکشنری برای یادگیری زبان انگلیسی صحبت کرده‌ایم. گفته‌ایم که وابستگی به دیکشنری سر کلاس درس یا هنگام فیلم دیدن چندان توصیه نمی‌شود. اما وقتی که بحث بر سر ترجمه باشد، موضوع متفاوت می‌شود.

یک دیکشنری انگلیسی خوب، بهترین دوست یک مترجم است. بهتر است که هم یک دیکشنری انگلیسی به انگلیسی و هم یک نسخه انگلیسی به فارسی برای پیدا کردن معنی جمله انگلیسی به فارسی همراه خود داشته باشید و به هر کلمه‌ جدیدی که برخورد می‌‎‌کنید، تمام جنبه‌های آن را به دقت بررسی کنید.

تا می‌توانید کتاب، روزنامه، مجله و مقاله آنلاین بخوانید و از موضوعات روز خبر داشته باشید. در صورت امکان نسخه‌های ترجمه شده آنها را هم پیدا کرده و به تکنیک‌ های ترجمه به کار رفته در آنها دقت کنید. هر چه بیشتر بخوانید، بیشتر با این روش ها آشنا خواهید شد.

 

[DLNZ.]

 

[DLNZ.]

نکته دوم: ارتباط برقرار کنید!

شاید ترجمه در ظاهر ارتباط چندانی به مکالمه زبان انگلیسی نداشته باشد. اما صحبت کردن و مخصوصا صحبت با انگلیسی زبانان بومی (Native) بهترین روش برای یادگیری موثر زبان انگلیسی است. این کار باعث می‌شود اصطلاحات و کلمات جدید زبان انگلیسی را هم بهتر یاد گرفته و در هنگام ترجمه هم کمتر دچار اشتباه شده و هم بتوانید سریع تر کار خود را جلو ببرید.

 

[DLNZ.]

نکته سوم: دانش تخصصی خود را بالا ببرید.

بعد از آنکه مدتی از کار می‌گذرد، مترجم‌ها معمولا کار خود را تخصصی تر کرده و به سمت ترجمه متون تخصصی انگلیسی می‌روند. فایده این کار هم معمولا این است که مترجم ها بابت ترجمه متون تخصصی پول بیشتری دریافت کرده و می‌توانند در آینده ادعا کنند که با آن موضوع آشنایی دارند (اگر بحث تخصص در میان نباشد).

پس اگر تا بحال روی موضوع خاصی به شکل تخصصی کار نکرده‌اید، حتما موضوع مورد علاقه خود را پیدا کنید و روی آن بیشتر کار کنید. اگر هم به ترجمه مرتبط با تخصص و رشته دانشگاهی خود علاقه دارید، خبر خوب این است که آن مطالب را نسبت به یک فرد عادی خیلی بهتر ترجمه خواهید کرد، پس انرژی و تمرکز خود را بگذارید روی همان موضوع خاص تا بتوانید به موفقیت‌های بیشتر برسید.

البته این کار گاهی هم اصلا امکان پذیر نیست. برای مثال منِ معلم زبان با کلی دانش انگلیسی و تجربه تدریس و ترجمه، هیچ وقت نخواهم توانست متون تخصصی پزشکی را ترجمه کنم چون دانش آن را ندارم. برای انجام این کار، حداقل باید یک پزشک بوده یا دانش تخصصی پزشکی داشته باشم.

 

[DLNZ.]

نکته چهارم: گاهی برعکس ترجمه کنید.

اگر به ترجمه از انگلیسی به فارسی عادت کرده‌اید و این کار را به آسانی انجام می‌دهید، گاهی اوقات هم سعی کنید برعکس این کار را انجام دهید. این کار نه تنها دانش شما را درباره ارتباط بین دو زبان بالا می‌برد، بلکه حتی می‌تواند تعداد موقعیت های شغلی احتمالی شما را تا دو برابر افزایش داده و به افزایش درآمد شما منجر شود.

 

[DLNZ.]

نکته پنجم: از هیچ یک از کلمات و عبارات جدید سرسری نگذرید.

متاسفانه امروزه بسیاری از دارالترجمه ها یا موسسات تولید محتوای آنلاین کیفیت ترجمه متون انگلیسی را فدای سرعت می‌کنند. بسیار پیش می‌آید که عجله یا محدودیت‌های زمانی باعث می‌شوند مترجم مجبور باشد از بعضی کلمات و اصطلاحات بدون توجه کافی بگذرد و در نتیجه اشتباهات فاحش در ترجمه مشاهده شود.

این اشتباهات ممکن است چندان به چشم مخاطب عام نیایند اما افراد خبره و کارشناس در موضوع حتما متوجه آنها خواهند شد و آبروریزی بعد از آن چیزی نیست که بشود آن را به آسانی نادیده گرفت.

پس در تکمیل جملات بالا باید بگوییم که شاید حرفه‌ای باشید و بتوانید در عرض 10 دقیقه یک پاراگراف را تمام کنید، ولی از طرف دیگر شاید هم لازم باشد برای یک کلمه خاص 10 دقیقه وقت بگذارید. بیشتر کلمات در زبان انگلیسی چند معنی مختلف دارند و احتمال دارد معنی مورد نظر متن معنی چهارم یا پنجم داخل دیکشنری باشد. شاید هم لازم باشد برای فهمیدن دقیق آن در اینترنت جستجو کنید و حتی معنی دقیق آن در یک یا چند کلمه هم نگنجد. در این صورت باید نیم نگاهی هم به نکته بعدی داشته باشیم.

•نکته تکمیلی 1: ترجمه‌های بیش از حد سریع را قبول نکنید مگر آنکه مطمئن باشید متن بسیار ساده است و هیچ نکته پیچیده یا تخصصی در آن وجود ندارد.

•نکته تکمیلی 2: روی Google Translate یا ابزارهای مشابه آن زیاد حساب باز نکنید. ابزار ترجمه گوگل زبان های اروپایی را به خوبی به یکدیگر برمی‌گرداند اما هنوز در زبان فارسی عملکرد خوبی ندارد.

•نکته تکمیلی 3: در هنگام جستجو، حتما نگاهی به دیکشنری های آنلاین انگلیسی، تصاویر گوگل و ویکی پدیا بیندازید. به شما خیلی کمک خواهند کرد!

 

[DLNZ.]

نکته ششم: در ترجمه متون انگلیسی از توضیحات اضافی و پاورقی ها استفاده کنید.

همان طور که در بخش قبلی گفتیم، توضیح مفهوم بعضی از کلمات ممکن است در یک یا چند واژه امکان پذیر نباشد. پس در این مواقع هم می‌توانید جمله‌ای را برای توضیح بیشتر داخل یک پرانتز گذاشته و هم آن را به یک پاورقی زیر صفحه ارجاع بدهید تا بتوانید یک پاراگراف کامل درباره موضوع توضیح بدهید. با صبر و حوصله باشید و کار را کامل تحویل دهید. کار نصفه و نیمه گاهی با کار انجام نشده هیچ تفاوتی ندارد.

 

[DLNZ.]

نکته هفتم: ترجمه شما نباید “بوی ترجمه” بدهد.

به خوبی به یاد دارم که این نکته یکی از مهم‌ترین نکاتی بود که یکی از استادانم در دانشگاه مطرح کرد. شما می‌دانید که دارید ترجمه می‌کنید، اما مخاطب شما به هیچ وجه نباید احساس کند متنی که دارد می‌خواند یک ترجمه است، مگر آنکه متن مورد نظر یک متن فنی و تخصصی باشد و لازم باشد که کلمه به کلمه به فارسی برگردانده شود.

برای مثال، اصطلاحات و کنایه‌های انگلیسی معمولا قابل ترجمه به فارسی نیستند. به جای ترجمه کلمه به کلمه آنها، عبارت معادل آنها را در فارسی پیدا کنید.

خود را به جای مخاطبتان بگذارید و متن فارسی شده را یک بار بدون ذهنیت قبلی بخوانید. آیا متوجه منظور آن می‌شوید؟ آن چیزی که به دنبالش هستید را پیدا می‌کنید؟ آیا لازم است راهنمایی اضافه‌ای در متن گنجانده شود؟ آیا متن به اندازه کافی برای مخاطب فارسی زبان قابل فهم هست؟

 

[DLNZ.]

کلام آخر

ترجمه متون انگلیسی شاید برای برخی‌ها کار کاملاً ساده‌ای باشد و نیازی به یادگیری ترجمه زبان انگلیسی و تقویت اطلاعات ترجمهٔ خود احساس نمی‌کنند اما در نوشته‌های آنان خطاهای فاحش متنی و محتوایی وجود دارد که خودشان نیز از آن بی‌خبرند.

با آموزش ترجمه متون انگلیسی (معنی کردن جمله انگلیسی به فارسی) و یادگیری ترجمه متون انگلیسی و با رعایت چند نکته طلایی درک محتوا، درک زبان مقصد جملات، شناسایی اصطلاحات و درک حال و هوای موضوع را آسان‌تر می‌کند. این نکات در ۷ نکته بالا به‌صورت کامل بیان‌ شده‌اند.

سرعت و دقت و کارایی ترجمه از دیگر نکاتی است که مترجمین بسیار با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. رعایت نکات گفته‌شده این امر را نیز تا حدی آسان کرده و مشکلات اتلاف وقت را نیز حل می‌کند.