جدیدترین‌ها

خوش آمدید

با ثبت نام ، شما می توانید با سایر اعضای انجمن ما در مورد بحث کنید و همچنین تبادل نظر داشته‌باشید.

اکنون ثبت‌نام کنید!
  • هر گونه تشویق و ترغیب اعضا به متشنج کردن انجمن و اطلاع ندادن، بدون تذکر = حذف نام کاربری
  • از کاربران خواستاریم زین پس، از فرستادن هر گونه فایل با حجم بیش از 10MB خودداری کرده و در صورتی که فایل‌هایی بیش از این حجم را قبلا ارسال کرده‌اند حذف کنند.

ادبیات کهن تصویر زن در ادبیات کهن فارسی

اطلاعات موضوع

درباره موضوع به تاریخ, موضوعی در دسته ادبیات کهن توسط yeganeh2025 با نام تصویر زن در ادبیات کهن فارسی ایجاد شده است. این موضوع تا کنون 21 بازدید, 9 پاسخ و 2 بار واکنش داشته است
نام دسته ادبیات کهن
نام موضوع تصویر زن در ادبیات کهن فارسی
نویسنده موضوع yeganeh2025
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند نوشته
آخرین ارسال توسط yeganeh2025
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
تصویر زن در ادبیات کهن فارسی

ترکیبی از زیبایی آرمانی، نقش‌های خانوادگی و محدودیت‌های اجتماعی است.
زن غالباً در جایگاه معشوقه‌ی دست‌نیافتنی، مادر مهربان یا همسر وفادار تصویر می‌شود، اما گاهی نیز به عنوان مظهر مکر و فتنه یا موجود محجور و وابسته معرفی می‌گردد.
در آثار حماسی چون شاهنامه، زنانی مانند گردآفرید و تهمینه جلوه‌ای از شجاعت و مهر مادرانه دارند، در حالی که در شعر غنایی، زن بیشتر نماد زیبایی است و استقلال فردی او کمتر بازتاب یافته است.
این تصویر بازتاب‌دهنده‌ی فرهنگ مردسالارانه‌ی زمانه و نگرش‌های عرفانی و اخلاقی آن دوران است.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن به عنوان معشوقه‌ی آرمانی و دست‌نیافتنی

در ادبیات غنایی و عاشقانه، زن بیشتر به عنوان معشوقه‌ای زیبا، لطیف، و برتر از دسترس مرد تصویر می‌شود.
زیبایی زن با اغراق و استعاره توصیف می‌شود؛ قد او به سرو، مو به مشک، لب به لعل، و گونه‌اش به گل تشبیه می‌شود. این نگاه زن را به موجودی آرمانی و غیرواقعی بدل می‌کند، به گونه‌ای که جنبه‌های انسانی او کمتر دیده می‌شود.
این نوع نگاه در غزل حافظ، سعدی و نیز در منظومه‌های عاشقانه‌ی نظامی بسیار پررنگ است.
نمونه:
حافظ
«زلف آشفته و خوی کرده و خندان لب و مسـ*ـت
پیرهن چاک و غزل‌خوان و صراحی در دست»
در این بیت، معشوق با زلف آشفته و چهره‌ی خندان، تصویری کامل از جذابیت و بی‌نیازی به عاشق ارائه می‌کند.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن به عنوان نماد فتنه و مکر

در متون پندآموز و اخلاقی، به‌ویژه در ادبیات تعلیمی، زن گاه نماد فتنه، فریب و وسوسه تصویر می‌شود.
نگاه مردسالارانه‌ی زمانه سبب شده که بسیاری از نویسندگان، زن را موجودی اغواگر معرفی کنند که مرد باید از او پرهیز کند.
این نگاه به‌ویژه در آثار سعدی (گلستان و بوستان) و حتی برخی حکایات تمثیلی دیده می‌شود.
نمونه:
سعدی در گلستان حکایتی دارد که در آن هشدار می‌دهد:
«زنان چون مارند در آستین، هر که مار پرورد، گزیده شود.»
این جمله، خلاصه‌ای از نگاهی است که زن را منبع خطر برای پاکدامنی مرد می‌داند.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن در مقام مادر فداکار

در ادبیات حماسی، مادر جایگاهی رفیع دارد. او سرچشمه‌ی زندگی، مربی و پشتوانه‌ی عاطفی پهلوانان است. زنان در این نقش غالباً از خودگذشتگی و مهر بی‌پایان دارند، مانند مادر سهراب یا مادر اسفندیار در شاهنامه.
این تصویر با شکوه و احترام فراوان همراه است. نمونه:
فردوسی درباره‌ی مادر سهراب می‌گوید:
«تهمینه چون دیدش به بر، بوسه داد به جان شیرینش دعاها نهاد» این بیت عشق و دعای مادرانه را در اوج لطافت نشان می‌دهد.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن در نقش نماد معنویت و حقیقت الهی

در شعر عرفانی، زن گاهی نماد حقیقت الهی و زیبایی مطلق است. این نگاه، زن را از جسمانیت فراتر می‌برد و او را به تجلی‌گاه جمال خداوند بدل می‌کند. در اینجا، زن دیگر موجودی مادی نیست بلکه راهی برای شناخت حقیقت است.
نمونه:
مولوی در مثنوی:
«چهره‌ی معشوق اگر بینی ز دور پرنیان گردد لباس خاک و گور»
اینجا معشوق (که می‌تواند زنانه تصویر شود) نماد زیبایی مطلق و روحانیت است.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن در نقش پهلوان و کنشگر اجتماعی

در مواردی نادر، زن در ادبیات کهن از فضای خانه خارج شده و در عرصه‌های جنگ و سیاست ظاهر می‌شود.
گردآفرید در شاهنامه نمونه‌ی زن پهلوان است که با دلاوری در برابر سهراب می‌جنگد. این تصویر استثنایی است و نشان می‌دهد که زن می‌تواند از مرزهای کلیشه‌ای عبور کند.
نمونه:
فردوسی درباره‌ی گردآفرید: «چو زن دید سهراب را نامجوی کمربند بر بست و بگشاد موی» گردآفرید در این بیت برای نبرد آماده می‌شود، در حالی که زنی جنگجو و شجاع تصویر شده است.
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن در نقش رنج‌دیده و ستمدیده

در بسیاری از حکایات، زن قربانی شرایط اجتماعی و قوانین مردسالارانه است. او یا در ازدواج اجباری گرفتار است یا در برابر ظلم همسر سکوت می‌کند. این تصویر بیشتر در حکایت‌های سعدی یا متون عاشقانه‌ی تراژیک دیده می‌شود.
نمونه:
در ویس و رامین، ویس قربانی فشارهای خانوادگی است که مجبور به ازدواج با مردی می‌شود که دوست ندارد.
نظامی: «به زور و زر، سپردندش به پیر که از جوانی، دور بود و از حریر»
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن به عنوان موجود دانا و خردمند

هرچند کم، اما در برخی متون زن به عنوان فردی خردمند و مشاور مطرح می‌شود. او با دانش و زیرکی خود گره‌گشایی می‌کند. این تصویر در داستان‌های شاهنامه و برخی حکایت‌های عرفانی دیده می‌شود.
نمونه: در شاهنامه، فرانک (مادر فریدون) با خردمندی فرزندش را از مرگ نجات می‌دهد. «فرانک چون آن حال بد دید باز به یزدان برآورد هرگونه راز»
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن به عنوان موضوع زیبایی‌شناسی شعر

در بسیاری از اشعار، زن بیشتر به عنوان منبع تشبیه و استعاره برای زیبایی مطرح می‌شود تا شخصیت مستقل. موی او مشک، لب او لعل، چشم او غزال می‌شود. این نگاه زن را به «موضوع هنری» تقلیل می‌دهد.
نمونه:
سعدی: «به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست»
در اینجا معشوق زنانه، سرچشمه‌ی زیبایی جهان است
 
موضوع نویسنده

yeganeh2025

سطح
0
 
مدیر آزمایشی تالار عکس و فیلم
پرسنل مدیریت
همیار سرپرست ادبیات
مدیر آزمایشی
منتقد ادبیات
ناظر ادبیات
Jul
527
1,195
مدال‌ها
2
زن به عنوان موجود وابسته و محجور

در کلیت ادبیات کهن، زن معمولاً در سایه‌ی مرد تصویر می‌شود؛ وابسته به او در مقام دختر، همسر یا مادر. کمتر اثری از استقلال زن دیده می‌شود، و آزادی فردی او محدود است. حتی در داستان‌های عاشقانه، قدرت تصمیم‌گیری در دست مرد است.
نمونه: در حکایت‌های سعدی، دختران و زنان اغلب در اختیار پدر یا شوهر هستند و خود انتخابی ندارند.
سعدی: «زن و طفل را که نان نیست، عقل نیست چاره این است یا صبر، یا گریز»
 
بالا پایین