تمدن تمدن لولوبی (قوم)

[-pariya-]

تمدن لولوبی (قوم)

 

[-pariya-]

لولوبیان یا لولویان قومی باستانی در ایران بودند که از حدود ۴٬۰۰۰ سال پیش از میلاد در سرزمینی واقع در استان کرمانشاه و قسمت‌هایی از کردستان و آذربایجان سکونت داشتند و بیش از دو هزار سال در این نواحی زیستند. لولوبیان در اواخر دوران خود دارای حکومت شده و با برخی از همسایگان خود در جنگ بوده‌اند.

 

[-pariya-]

بسیار پیش از استقرار مادها، اقوامی با نام کوتیان، لولوبیان و هوری‌ها و سپس کاسی‌ها به ترتیب از شمال به جنوب در نواحی غربی ایران می‌زیسته‌اند.

 

[-pariya-]

این اقوام با هوریان و اکد‌ی‌ها و سومر‌ی‌ها مراوداتی داشته‌اند؛ بنابراین لولوبی‌ها از نخستین گروه قومی بودند که در هزارهٔ چهارم پیش از میلاد در فلات ایران ساکن بودند.

 

[-pariya-]

برای نخستین بار، نارام سین نوهٔ سارگون از شاهان اکد، در قرن ۲۳ پیش از میلاد در کتیبه‌ای از لولوبی‌ها یاد کرده است

 

[-pariya-]

و شرح پیروزی خود بر آنان را نوشته‌است. این کتیبه بعدها و در سنوات سال ۱٬۲۰۰ پیش از میلاد، توسط شوتروک ناهونته پادشاه مقتدر عیلام، به شوش انتقال یافت و شرحی بر آن افزوده شد

 

[-pariya-]

قلمرو و جغرافیا

قبایل لولویی بخش وسیعی از کوه‌ها و کوهپایه‌ها را از قسمت علیای دیاله تا دریاچهٔ ارومیه را تحت اشغال خود داشتند.[۳] محل تمرکز اصلی لولوبیان در استان کرمانشاه بود. شهرها و کشورهای مهم آن دوران در ایران غربی عبارت بودند از: تاندیم، سوماشتو، آشورو، الامو، کاشو، گوتو و لولوبو (لولوبیان)

 

[-pariya-]

 

[-pariya-]

در زبان اورارتویی لولو به معنی بیگانه و دشمن است. این اصطلاح نشان می‌دهد که لولوبیان از لحاظ قومی از قبایل هوری یا اورارتویی نبوده بلکه احتمالاً با عیلامیان قرابت داشتند. لولوبی‌ها همچنین دشمن هوریان بوده و با آنان در جنگ دائمی بودند.

 

[-pariya-]

معروف‌ترین پیشوای لولوبیان، شاه آنوبانی‌نی بوده‌است. نقش‌برجسته آنوبانی‌نی در سرپل ذهاب، واقع در استان کرمانشاه پرده‌ای است که در آن سردار در برابر شاهی ایستاده و پشت سر شاه ستاره ایشتار می‌درخشد