آموزشی تکنیک «زمان فشرده و زمان کشیده»

[WITCH]

زمان را می‌توان از زاویه‌ی مکان یا موقعیت هم متفاوت تجربه کرد. دو شخصیت در دو اتاق جدا از هم، هر دو در یک ثانیه قرار دارند، اما تجربه‌ی زمان برای هرکدام متفاوت است. یکی بی‌صبرانه نگاهش به ساعت است و ثانیه‌ها برای او کش می‌آیند، دیگری مشغول کاری است که باعث می‌شود زمان برایش سریع بگذرد. این تضاد در تجربه‌ی زمان، روایت را چندلایه و پویا می‌کند و نشان می‌دهد که زمان در ادبیات چیزی فراتر از ساعت و دقیقه است؛ چیزی است که درک و احساس شخصیت‌ها را شکل می‌دهد.

 

[WITCH]

گذشته نیز می‌تواند لحظه حال را تحت تأثیر قرار دهد. با استفاده از زمان خاطره، نویسنده می‌تواند لحظه‌ای کوتاه در زمان حال را به گذشته وصل کند بدون اینکه روایت کند شود. یک نگاه، یک لمس یا حتی یک بو می‌تواند شخصیت را به خاطره‌ای دور بکشاند و همان لحظه حال را غنی‌تر و پرعمق‌تر کند. این «زمان موازی» باعث می‌شود که تجربه‌ی ذهنی شخصیت‌ها و داستان چندلایه باشد، و خواننده بتواند همزمان در گذشته و حال حرکت کند.

 

[WITCH]

زمان می‌تواند بار معنایی و نمادین داشته باشد. باران، نور شمع، طلوع و غروب خورشید، همه می‌توانند نه تنها به عنوان پس‌زمینه بلکه به عنوان ابزار زمان و حس عمل کنند. باران می‌تواند یک لحظه کوتاه را طولانی و غمناک کند، طلوع خورشید حس شروع تازه و گذر زمان را منتقل کند، حتی اگر چند دقیقه واقعی گذشته باشد. این نوع پردازش زمان، تجربه‌ی حسی و روانی خواننده را تقویت می‌کند و از خطی بودن صرف روایت فراتر می‌رود.

 

[WITCH]

زمان می‌تواند هم‌زمان برای شخصیت‌های مختلف متفاوت باشد. در یک روایت چندشخصیتی، یک ثانیه برای یکی اضطراب‌آور و طولانی است و برای دیگری بی‌اهمیت و گذرا. این تفاوت تجربه‌های زمانی باعث می‌شود داستان زنده و پیچیده شود و خواننده حس کند که زمان تنها یک مفهوم مطلق نیست، بلکه متناسب با ذهن و احساسات شخصیت‌ها تغییر می‌کند.

 

[WITCH]

در صحنه‌های بحرانی، نویسنده می‌تواند حس توقف زمان یا شبه‌سکوت ایجاد کند. یک ضربه قلب، یک نگاه، یک فکر کوتاه می‌تواند همه‌ی زمان واقعی را ببلعد و خواننده را در لحظه‌ای معلق نگه دارد. این تکنیک با زمان فیزیکی مطابقت ندارد، اما احساس شدت و حضور کامل در لحظه را منتقل می‌کند، حس لحظه‌ای که در ذهن شخصیت کشیده شده است و خواننده را در آن غرق می‌کند.

 

[WITCH]

در نهایت، تکنیک‌های زمان فشرده و کشیده و تمام لایه‌های متفاوت آن چیزی فراتر از ابزار روایت هستند؛ آن‌ها ابزار تجربه کردن‌اند. زمان فشرده به خواننده می‌گوید چه اتفاقی افتاده و چه مسیرهایی طی شده، زمان کشیده، روان و احساس شخصیت را به او منتقل می‌کند، زمان روانشناختی، زمان نمادین، زمان موزاییکی و زمان توقف‌شده، همه با هم تجربه‌ی ذهنی و حسی را تقویت می‌کنند. نویسنده‌ای که بتواند همه‌ی این لایه‌ها را در روایتش ترکیب کند، داستانی خلق می‌کند که ریتم، عمق، کشش و حضور واقعی دارد، داستانی که خواننده نه فقط می‌خواند، بلکه آن را تجربه می‌کند و در آن غرق می‌شود.

 

[WITCH]

---

پایان​

---