تاریخ ایران جایگاه زن در ایران باستان

[اولدوز]

هنگامی كه در روم و یونان قدیم زن، جزو دارایی مرد دانسته‌می‌شد و مرد هرگونه كه دلش می‌خواست می‌توانست با زن رفتار كند وحتا می‌توانست زن خود را به‌عنوان برده بفروشد و یا درسال 1586 میلادی در اروپا و در فرانسه نشست بزرگی برپاشد تا این موضوع را بررسی‌كنند كه آیا باید زن را بشر دانست یا نه؟! در ایران، این سرزمین اهورایی، زن چنان جایگاه والایی داشت كه هم‌اكنون هم در بسیاری از كشورهای متمدن دیده‌نمی‌شود. برابری دستمزد زنان با مردان، توانایی گزینش همسر، رسیدن به پایگاه بزرگ روحانی، سرپرستی كودك، آموختن دانش‌های گوناگون، انجام ورزش‌هایی چون سواری، چوگان‌بازی، شمشیرزنی، تیراندازی، شكار، داشتن مرخصی و حقوق زایمان برای مادران از كمترین حقوق زنان به‌شمارمی‌رفت و این حق تا بدانجا پیش رفته‌بود كه در دوره ساسانی چندین شاهدخت ازجمله «پوران‌دخت» و «آذرمیدخت» و… به پادشاهی رسیدند. واین همه از آموزش‌های اهورایی اشوزرتشت سرچشمه می‌گیرد چرا كه در جای جای گاتها (و اوستا) همواره از برابری زن ومرد در همه‌ی كارها سخن رفته‌است و تنها بزرگی و برتری زن و مرد را در درستی، نیكی و مهرورزی برمی‌شمارد.

 

[اولدوز]

در سده‌ی 16 میلادی جایگاه زن در اروپا به‌اندازه‌ای پایین بوده كه به سال 1586 میلادی در فرانسه نشست بزرگی برپاشد تا این موضوع را بررسی‌كند كه آیا باید زن را بشر دانست. برآوردی كه از این نشست‌شد آن بود كه زن انسان است، ولی برای خدمت به مرد آفریده شده‌است.

 

[اولدوز]

زنان حق داشتند به‌عنوان وصی و قیم سرپرستی كودكی را به‌عهده بگیرند و نیز، به هنگام نبود شوهر كارهای وی را پیگیری نموده و آن‌ها را انجام دهند.

گواهی و شهادت زن در جایگاه عدالت پذیرفته می‌شد و به گفته و شهادت او اعتبار كلی داده‌می‌شد.
در حالی که الان رای و نظر مردان در دادگاه‌های اسلامی از اعتبار بالاتری برخوردار هستند. بنابر متن قانون اساسی شهادت هر مرد عاقل و بالغ برابر با دو زن عاقل و بالغ است

 

[اولدوز]

در ایران باستان زن شخصیت حقوقی داشت و می‌توانست دارای مال و خواسته باشد و نیز به‌اندازه‌ی برابر با برادران خود از ارث برخوردار گردد. زنان علاوه بر برابری حق ارث مورد احترام و توجه بی‌اندازه‌ی مردان نیز بودند، چرا كه در اوستا كوچك‌شمردن زن، كرداری زشت و از روی‌نادانی دانسته‌شده و از جمله گناهان بزرگ به‌شمارمی‌رفت.

 

[اولدوز]

در درازنای تاریخ ایران زمین، ایرانیان به هنگام برخورد با باورهای دین‌های دیگر همیشه مخالف با این باور بودند كه زن پس از مرد و آن هم از دنده‌ی چپ مرد آفریده شده‌است و رانده‌شدن مرد از بهشت و گمراهی او به‌وسیله‌ی زن را از جهل و نادانی قوم‌های دیگر می‌دانستند و نه تنها از دیدگاه آنان زن ضعیفه دانسته نشده، بلكه تا جایگاه برتر الهی بالا برده‌شده‌است. «بانو» در اصل «رتیا باگیانو» كه پرتو الهی معنی می‌دهد بوده است و «پوروچیستا» كه در ایران باستان نام دختر بوده در دین یشت به معنای «دانش والا» آمده‌است.

 

[اولدوز]

از لحاظ پوشش و حجاب، زن و مرد ایرانی برپایه‌ی شخصیت و پاكدامنی ذاتی خود، هرگز مانند رومیان و یونانیان هم‌دوره‌ی خود، در مجلس‌های عیش و نوش ظاهر نمی‌شدند. پاكدامنی در نزد زنان ایرانی اهمیت زیادی داشت و همیشه خود را با زیور پاكدامنی، پارسایی، راستی و دانش‌دوستی می‌آراستند. در« ویسپرد» آمده‌است: «زنان و دوشیزگان باید از صمیم قلب از اندیشه و گفتار و كردارنیك پیروی نموده و این سه گوهر گرانبها را مانند بهترین و گرانبهاترین زیور و زینت با خود به‌همراه داشته تا شایستگی، دوستی همسرِخود و خشنودی اهورامزدا گردند.

 

[اولدوز]

منبع: امرداد