ضرب‌المثل جوینده یابنده است

[اولدوز]

۱- هر که جویای هرچه باشد بالاخره آن را بدست می آورد زیرا هیچ چیز در برابر همت و تلاش و پشتکار انسان غیر ممکن و دست نیافتنی نیست.

۲- کسی که جستجو کند پیدا میکند.

۳- هر که برای آنچه برایش مهم است، تلاش کند در نهایت آن را بدست می آورد.

۴- در راه رسیدن به اهداف بزرگ باید سرزنش منفی نگران را نشنیده گرفت چراکه عاقبت جوینده یابنده است.

۵- کسی که تلاش می کند به مقصودش می رسد.

 

[اولدوز]

آورده اند که دانشجویی سر کلاس ریاضی خوابش برد. در پایان کلاس به خاطر سر و صدای بچه ها از خواب بلند شد و با عجله دو مساله را که روی تخته نوشته شده بود یادداشت کرد. او پیش خود فکر کرد که استاد آنها را به عنوان تمرین داده است. تمام آن روز و آن شب برای حل آنها فکر کرد.

 

[اولدوز]

هیچ یک را نتواست حل کند، اما تمام آن هفته دست از تلاش و کوشش برنداشت. سرانجام یکی را حل کرد و به کلاس آورد. استاد به کلی مبهوت شد، زیرا آن ها را به عنوان دو نمونه از مسائل غیر قابل حل ریاضی داده بود.

در مثنوی مولوی در این باره آمده است.

 

[اولدوز]

کان جوان در جست و جو بد هفت سال
از خیال وصل گشته چون خیال

سایه حق برسر بنده بود
عاقبت جوینده یابنده بود

گفت پیغامبر که چون کوبی دری
عاقبت زان در برون آید سری

چون نشینی برسر کوی کسی
عاقبت تو هم روی کسی

چون زچاهی می کنی هر روز خاک
عاقبت اندر رسی در آب پاک

جمله دانند این اگر تو نگروی
هر چه می کاریش روزی بدروی