آموزشی داستان و انواع آن چیست و چه تفاوتی با دیگر آثار مکتوب دارد؟

[-pariya-]

 

[-pariya-]

هر کدام از ما در طول روز برای هم‌ داستان می‌سازیم یا تعریف می‌کنیم. بدون این که بدانیم داستان و انواع آن چیست. قدمت داستان‌ها به نیاکان غارنشینمان بر‌می‌گردد. بخشی از داستان‌های شکار یا جنگیدن آن‌ها هنوز بر دیوار غارها باقی مانده است. در این تاپیک می‌خواهیم با نگاهی دقیق‌تر به این عضو جدایی ناپذیر زندگی انسان یعنی داستان و انواع آن نگاهی بیندازیم.

 

[-pariya-]

همانطور که جمال میرصادقی می‌گوید: «داستان تصویری است عینی از چشم‌انداز و برداشت نویسنده از زندگی.»

تا انتهای این تاپیک با تعریف داستان و انواع آن و به خصوص تفاوت داستان و رمان آشنا می‌شویم.

 

[-pariya-]

تعریف داستان و انواع آن چیست؟
داستان‌ها سبکی از نوشتار هستند که پند و یادگیری به همراه دارند. عنصر خیال در این سبک بسیار پررنگ است که مامن و پناهگاهی در برابر دنیای واقعی می‌سازد. داستان قالبی قوی برای انتقال مفاهیم و آموزه‌ها است. اولین داستان‌های مکتوب به کتاب‌های مقدس ادیان مختلف برمی‌گردد

 

[-pariya-]

کتاب «جهان داستان» که یکی از مرجع‌های آموزش داستان‌نویسی است، جمال میرصادقی می‌‌گوید: «داستان (Story)، به مفهوم عام آن نقل (مکتوب یا شفاهی، واقعی یا خیالی) عملی است بر حسب توالی زمان؛

 

[-pariya-]

یا به عبارت دیگر، داستان، توالی حوادث واقعی و تاریخی یا ساختگی و ابداعی است. بنابراین تسخیر عمل به وسیله‌ی تخیل را ارائه می‌‌دهد.»

هر داستان از ساختاری مشخص پیروی می‌کند. در دوره‌های مختلف این ساختارها تغییر کردند و سبک‌های جدید به وجود آوردند. اما می‌توان گفت اسکلت اصلی داستان‌ها از عهد عتیق تا به امروز یکسان است.

 

[-pariya-]

هر داستان از ساختاری مشخص پیروی می‌کند. در دوره‌های مختلف این ساختارها تغییر کردند و سبک‌های جدید به وجود آوردند. اما می‌توان گفت اسکلت اصلی داستان‌ها از عهد عتیق تا به امروز یکسان است. شناسایی این اسکلت کمک می‌کند تا بدانیم داستان و انواع آن چیست.

 

[-pariya-]

اگر داستان را یک ساختمان در نظر بگیریم همه‌ی ساختمان‌ها اسکلتی مشابه دارند. اما این مصالح و عناصر گوناگون است که آن‌ها را از هم متفاوت می‌کند. مثلا یک ساختمان بلندتر است و سه طبقه دارد اما دیگری در یک طبقه خلاصه می‌شود. مثل تفاوت داستان و رمان در میزان بلندی اما شباهت در اسکلت کلی.

 

[-pariya-]

مواد لازم برای اسکلت یک داستان:

یک یا چند شخصیت
اتفاق یا حادثه
روابط علت و معلولی
راوی (کسی که داستان را نقل کند)
زاویه دید
توصیف و فضاسازی

 

[-pariya-]

موارد بالا که به عناصر داستان‌نویسی شناخته می‌شوند شاخص‌های یک داستان هستند. در دیگر آثار مکتوب مثل گزارش یا مقاله‌ها خبری از زاویه دید یا شخصیت‌پردازی نیست. در نوشته‌های دیگر جز شعرها عنصر خیال و آرایه جایی ندارد و از ارزش و اعتبار آن‌ها کم می‌کند.