معرفی دسته‌بندی آلات موسیقی

[tie122]

آیا با آلات موسیقی آشنایی دارید؟ از آلات موسیقی ایرانی چه می دانید؟ نام سازهای موسیقی غربی چقدر برایتان آشناست؟!
از آلات موسیقی بچه‌گانه چیزی شنیده‌اید؟ راستی از آلات موسیقی در جدول چقدر استفاده می‌کنید؟
تا به حال اسامی آلات موسیقی با تصویر را یکجا دیده‌اید؟ شاید هم به دنبال آشنایی با آلات موسیقی جدید هستید! و یا بدنبال مراکز فروش اقساطی آلات موسیقی هستید.
به دنبال هرچه که از آلات موسیقی هستید براحتی در اینجا پیدا خواهید کرد.
قبل از آغاز آموزش موسیقی بهتر است با صدای انواع سازها آشنا شوید.

 

[tie122]

برخی از آلات موسیقی پرطرفدار

آلات موسیقی کوبه ای
آلات موسیقی بچه گانه
آلات موسیقی ایرانی
سازهای موسیقی غربی

 

[tie122]

آلات موسیقی چیست؟
به وسیله‌ای که از آن جهت نواختن موسیقی استفاده می‌شود آلات موسیقی یا سازهای موسیقی گفته می‌شود.
اولین دسته از سازها، سازهای کوبه ای است که بعد از آن سازهای بادی نیز رواج پیدا کرده‌اند.
استفاده از سازهای زهی در فرهنگ‌های مختلف مشاهده شده است و به طور کلی می‌توان گفت در هر نقطه از جهان متناسب با فرهنگ آن نقطه سازهای مختلفی استفاده می‌شود. با وجود اهمیت ساز و موسیقی همه فرهنگ‌ها بدون شک در هر کشور تعدادی از این سازها دیده می شود؛ اگر چه قدمت این سازها در بعضی کشورها بسیار زیاد است، اما به طور کلی تمامی کشورها ساز و آوازها مختص به خود را دارند.

 

[tie122]

دسته بندی انواع آلات موسیقی چگونه است؟
دسته بندی آلات موسیقی بوسیله دانش سازشناسی یا ارگانولوژی انجام می‌شود. معمول ترین دسته بندی سازها سازهای زهی، سازهای بادی، سازهای کوبه ای، سازها صفحه کلیددار، سازهای الکترونیک و صدای انسان است.

سازهای زهی

در این نوع ساز، صدا با لرزش و ارتعاش زه تولید می شود، که این ارتعاش با ضربه زدن، زخمه زدن، کشیدن کمان و آرشه بوجود می آید. سازهای زهی از اهمیت خاصی در ارکسترها برخودار هستند و به نوعی هسته ارکستر را تشکیل می دهند.

 

[tie122]

سازهای بادی
قدیمی‌ترین ساز کشف شده مربوط به نوعی ساز بادی است که بوسیله سوراخ کردن استخوان ساخته شده است. بنابراین این دسته از ساز را می توان اولین نوع ساز دانست. در این ساز، صدا از طریق دمیده شدن هوا در آن تولید می‌گردد.

سازهای ضربی یا کوبه ای

در ساز کوبه ای از طریق ضربه، تکان، سایش، خراش بوسیله دست و یا دیگر تولید صدا صورت می‌گیرد. وظیفه‌ی اصلی این ساز اجرای ضرب و ریتم در آهنگ است اما توانایی اجرای ملودی را نیزدارد. ساز کوبه ای در کل به دو دسته سازهای کوبه ای با کوک معین و سازهای کوبه ای با کوک نامعین تقسیم بندی می‌شود. وظیفهٔ اصلی سازهای کوبه‌ای معمولاً اجرای ضرب (ریتم) در متن آهنگ است ولی توانائی اجرای ملودی را هم دارد.

 

[tie122]

آلات موسیقی ایرانی
آلات موسیقی ایرانی به دو قسمت کلی سازهای موسیقی دستگاهی ایران و سازهای موسیقی نواحی ایران تقسیم می‌شود.
سازهای دستگاهی ایران:

سنتور:

سنتور ساز زهی کوبه‌ای موسیقی ایرانی است. فرهنگ دهخدا سنتور را اینگونه بازشناخته‌است: «از سازهای ایرانی به شکل ذوزنقه که دارای سیم‌های بسیاری است و با دو زخمه چوبی نواخته می‌شود. رایج‌ترین نوع سنتور (۹ خرکی) دارای ۷۲ سیم است که به دسته‌های ۴ تایی و در ۱۸ دسته تقسیم می‌شود.

تار

تار ایرانی شامل ۶ سیم از جنس فلز است که معمولا سیم‌های اول و دوم باهم و سیم‌های سوم و چهارم هم باهم کوک می‌شوند. سیم پنجم همصدای سیم‌های اول و دوم و سیم ششم یک اکتاو بم‌تر از سیم‌های اول و دوم کوک می‌شود.

 

[tie122]

سه‌تار
ساز سه تار نیز اجزای تشکیل دهنده شبیه به تار دارد. سه‌تار دارای ۲۵ پردهٔ قابل حرکت از جنس روده‌ی حیوانات یا ابریشم است. صدای آن ظریف و تو دماغی و تا حدودی غمگین است و گستره صوتی آن از هنگامِ بمِ دو زیر خط حامل تا لا بمل بالای خط حامل و در نتیجه نزدیک به ۳ اکتاو است.

بربط(عود)

از دیگر آلات موسیقی ایرانی بربط است. بربط را در زبان عربی عود می‌نامند. عود از آن دسته سازهای قدیمی و مهم ایران محسوب می‌شود که شامل 10 وتر بوده دو به دو باهم به طور هم صدا کوک می‌شوند.

 

[tie122]

ساز قانون
یکی از آلات موسیقی ایرانی، سازی است به نام قانون این ساز نشسته و در حالی که ضلع بزرگتر آن روی میز یا پا‌ها به سمت نوازنده قرار دارد با دو انگشت سبابه‌ی دست راست و چپ مجهز به مضراب نواخته می‌شود.

ساز نی

جنس این ساز بادی کهن از گیاه نی به طول شش گره و هفت بند می‌باشد به خاطر همین به آن نام نی هفت بند نیز داده‌اند زمانی که این ساز نواخته می‌شود از دهانه آن هوا وارد شده و با انگشت گذاری روی سوراخ ها و تغییر فشار هوا صدا های متفاوتی ایجاد می‌شود وسعت معمول این ساز معروف تقریبا دو اکتاو و نیم می‌باشد.

 

[tie122]

کمانچه
کمانچه نیز جزو آلات موسیقی ایرانی و متعلق به ساز های زهی آرشه ای مقید می باشد که از استخوان، پوست، چوب و فلز در ساخت آن استفاده شده است. طول آن تقریبا 75 سانتی متر از پایه فلزی تا صراحی است. نواختن این ساز در حالت نشسته و به صورت عمودی در دست چپ نوازنده انجام می شود.

ساز قیچک

قیچک از ساز‌های زهی آرشه‌ای مقید است که در ساخت آن چوب، پوست و فلز به کار می‌رود. این ساز در موسیقی نواحی مختلف ایران استفاده می‌شود و نواختن آن مثل ساز کمانچه است. طول ساز حدود ۵۶ سانتی‌متر است. کوک سیم‌های قیچک معمولی به صورت پنجم‌های پایین رونده است و کوک سیم‌های سوم و چهارم در مقام‌های مختلف قابل تغییر است.

 

[tie122]

رباب
ساز رباب نیز مطعلق به ساز های زهی آرشه ای مقید می‌باشد که از پوست، نخ نایلون یا زه و چوب در درست کردن آن استفاده شده است. این ساز از کهن‌ترین سازهای نواحی ایران و آلات موسیقی ایرانی است که در حجاری‌ها و ادبیات رد و نشان آن به وضوح مشاهده می‌شود

تمبک

یکی از معروف‌ترین آلات موسیقی ایرانی تمبک یا تنبک است. تمبک از ساز‌های کوبه‌ای است که نام دیگرش ضرب است. از چوب درخت گردو، افرا یا توت به صورت یک تکه در دو قسمت تنه (حجیم‌تر) و نفیر (باریک‌تر) در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شود. اغلب تمبک‌های ارکستر در سایز‌های بزرگ و در تک نوازی‌ها در سایز کوچک می‌باشند.