به نام آنکه تن را نور جان داد
نقد دلنوشته: محکوم
دلنویس: @baran.kh
« عنوان »
عنوان یک دلنوشته باید در نگاه اول طوری باشد که خواننده هرچند کم و ناچیز به موضوع و ژانر دلنوشته پی ببرد؛ دلنوشته یک اثر ادبی است و بهتر است از انتخاب عنوانهای طولانی پرهیز شود چرا که ماندگاری در ذهن خواننده ندارند.
[محکوم]
عنوانی میباشد که نویسنده برای دلنوشتهی عاشقانه خود برگزیده است که در مرحلهی اول
یک دلنوشته با موضوعی تراژدی یا اجتماعی به ذهن خواننده خطور میکند؛ توجه داشته باشید که در مورد بالا تنها احتمال تلقی میشود و بیشتر مواردی که به ذهن خواننده خطور میکند حول موضوعی تراژدی یا اجتماعی میچرخد [ژانر عاشقانه به دلیل تک ژانر بودن دلنوشته قابل قبول نیست] عنوان دلنوشته باید از ترکیب کلماتی که تشکیل شده باشد که علاوه بر تکراری نبودن، با یکدیگر ترکیب زیبایی ایجاد کرده و جذابیت داشته باشد.
کلمهی محکوم تا حدودی کلیشه و تکراری است و در اغلب دلنوشتهها میتوان آن را مشاهده کرد.
عنوان از یک بخش تشکیل شده است که عنوانی جملهطور نیست و از چندین قسمت تشکیل نشده و طبیعتا جزو عنوانهای طولانی لحاظ نمیشود.
عنوان یک دلنوشته باید در نگاه اول طوری باشد که خواننده هرچند کم و ناچیز به موضوع و ژانر دلنوشته پی ببرد که در این مورد همانطور که گفته شد چندان موفق نبوده. این عنوان ماندگاری تقریبا خوبی در ذهن خواننده خواهد داشت.
کلمات انتخاب شده در عنوان نباید تکراری و کلیشه باشند و نویسنده میبایست از کلمات جدید و متنوع برای جذابیت و گیرایی بیشتر دلنوشته استفاده کند.
با توجه به اینکه عنوان دلنوشته از یک بخش تشکیل شده، و در کل احساسی که در بدنهی دلنوشته دیده میشود عنوان را توصیف میکند و در کل عنوان با محتوای دلنوشته مرتبط است اما عنوان با ژانر ارتباط چندانی ندارد و بهتر است عنوان را تغییر نداده و به تغییر ژانر دلنوشته اکتفا شود زیرا متن دلنوشته بیان کنندهی ژانر تراژدی یا اجتماعی هم هست. در کل دلنویس انتخاب خوبی را برای عنوان انجام داده است.
عنوان باید جامعیت دلنوشته را در بر بگیرد و با تمامی پارتها ارتباط داشته باشد.
از لحاظ بار ادبی با محتوی کلی دلنوشته ثابت و یکسان است و همچنین در انتقال احساسات، دلنویس به خوبی عمل کرده.
« ژانر »
ژانر یک دلنوشته در واقع بیانگر این موضوع است که دلنوشته در چه حیطه و سبکی نگارش شده و چه احساساتی را در بر میگیرد.
ژانرهای یک دلنوشته با یکدیگر ارتباط کامل برقرار کنند همچنین دلنویس باید در انتخاب ژانر دقت کافی به خرج دهد، ژانر یا ژانرهای انتخابی باید همگی در دلنوشته به طور یکسان و یکدست استفاده شده باشند.
برای مثال اگر نویسنده در یک پارت فقط غم و اندوه را بکار برده اما در بقیه پارتها نه نیازی نیست که ژانر تراژدی را جزو ژانرها قرار دهیم.
این دلنوشته به ترتیب دارای یک ژانر عاشقانه است که با محتوای کلی دلنوشته تقریباً ارتباط دارد و به درستی انتخاب شده است و اما تعداد ژانر کفایت نمیکنند و محتوای دلنوشته تنها در ژانر عاشقانه خلاصه نمیشود دلنویس توجه داشته باشد که با اضافه کردن ژانر ترتیب آنها به درستی رعایت شود.
« مقدمه »
مقدمه سرآغاز دلنوشته است و باید چکیدهای از احساسات بکار رفته در دلنوشته باشد و مقدمه باید به گونهای باشد که تمامی احساسات و موضوعات را در بربگیرد به بیانی دیگر جامع و کامل باشد.
در دادگاهی به اسم دادگاه عشق و غربت،
آماده حکم، محکوم به عشق تو ایستادهام.
من قلبِ آفتاب و تو دلِ تاریکی،
در غربت هم میسوزیم.
مقدمه نوشته شده توسط نویسنده به شرح بالا است؛
نویسنده در این قسمت که سرآغاز احساسات بیان شده توسط نویسنده است که علاقهی دلنویس به معشوق و تفاوتها و تضادهای بین عاشق و معشوق را بیان میکند .
مقدمه باید جامع و کامل باشد به بیانی دیگر اول و پایان حرفهای گفته شده در مقدمه مشخص باشد البته نباید مقدمه زیادی واضح و روشن باشد. اگر حرفی یا موضوعی در ابتدای مقدمه ذکر شده، دلیل آن و نتایجی که به دنبال دارد باید در سطرهای بعدی مقدمه روشن شود.
خود متن مقدمه را به سه قسمت( مقدمه + بدنه + نتیجه ) تقسیم بندی میکنیم؛ در قسمت مقدمه نویسنده میبایست مقدمهای از آنچه که اتفاق افتاده است یا مقدمهای از احساسات اتلاف شده بیان کند همچنین در قسمت مقدمه هرچه که بیان شده دلایل آن و اینکه چه احساساتی را در بر میگیرد میبایست در قسمت بدنه شرح داده شود؛
حال به بررسی قسمت مقدمه میپردازیم :
در دادگاهی به اسم دادگاه عشق و غربت،
آماده حکم، محکوم به عشق تو ایستادهام.
در این قسمت دلنویس جمله بندی تقریبا مناسبی داشته. در بخش اول مقدمه، به ایستادگی و صبر در راه عشق اشاره میکند.
همین مقدمه چون متنی ادبی و سرشار از احساسات است و خواننده باید با این احساسات ارتباط برقرار کنند پس باید جمله بندی به طوری باشد که خواننده در حین خواندن گیر نکند.
من قلبِ آفتاب و تو دلِ تاریکی،
در غربت هم میسوزیم.
در این قسمت نویسنده بر خلاف انتظار به ادامهی بخش اول نمیپردازد و موضوع را در این بخش عوض کرده است، در این قسمت بیان دلنویس ممکن است برای مخاطب مبهم باشد اما به طور کلی میتوان گفت دلنویس به تضادها و اختلافهای بین خود و معشوقش پرداخته و این که به عنوان نتیجهگیری تلقی میشود نویسنده میبایست نتایج و یا دلایل آن احساسات خود و حال و روز زندگیاش را بیان کند.
دلنویس از سختیهای فراغ سخن میگوید و میتوان تاکید او بر پایانناپذیر بودن عشق را متوجه شد
این متن به عنوان نتیجهگیریِ مقدمه تا حدودی مناسب است و ارتباط خوبی با بدنه ارتباط داشت اما باید توجه داشت که در این دلنوشته تشخیص بخش بدنه و نتیجه راحت نیست به طوری که چندان با قاطعیت نمیتوان گفت که دلنوشته، بخش بدنهی مقدمه دارد و همچنین نمیتوان به خوبی بخش بدنه و نتیجه را تفکیک کرد.
مقدمه در قدم اول باید با عنوان و ژانر تطابق داشته باشد.
اندازه مقدمه باید از اندازه مطلوبی برخوردار باشد تا خواننده از خواندن آن خسته نشود.
اندازه پیشنهادی برای مقدمه بین ۵ تا ۱۰ خط میباشد که دلنوشته مقدمهای حدود ۴ خط دارد که تعداد آن مناسب نیست و نیازی است که دلنویس اندازهی مقدمه را افزایش دهد توصیه میشود که بخش جدید را به بدنهی مقدمه اختصاص یابد. تاکید بر مقدمهی یک دلنوشته بسیار مهم است زیرا مقدمه باعث میشود ارتباط گرفتن خواننده با دلنوشته بیشتر شود.
*** باتوجه به تفاسیری که در بالا شد به وضوح مشخص است که نویسنده نتیجه حال خود را بیان میکند
یعنی هیچ قسمتی مبنی بر بدنه، نویسنده به قلم نیاورده است!
و از مقدمه به قسمت نتیجه پریده است
یعنی هیچ دلیل یا شرحی از آنچه که اتفاق افتاده که این احساسات را پدید آورده مشاهده نشده!
« انسجام »
بین پارتهای یک دلنوشته ادبی میبایست انسجام کاملا برقرار باشد.
انسجام از ۳ لحاظ ادبی، نگارشی و محتوایی بررسی خواهد شد.
انسجام ادبی: منظور از انسجام ادبی رعایت لحن دلنوشته و عدم پرش لحن است.
دلنوشته یک اثر ادبی است، بهتر است لحن تمامی پارتها ادبی باشد زیرا خواننده با لحن ادبی بهتر میتواند احساسات را دریافت کند و به ژرف معنی و مفهوم دلنوشته پی ببرد و در این دلنوشته این موضوع به خوبی رعایت شده و انسجام ادبی از ابتدای تا انتهای پارتها رعایت شده و سبک و لحن متون ثابت و یکسان است.
استفاده از آرایه در اکثر پارتها دیده نمیشود و بسیاری از پارتها فاقد آرایه هستند ولی دلنوشته توازن کافی را دارد.
انسجام نگارشی: انسجام نگارشی باید به گونهای باشد که نویسنده در یک پارت ۳ خط قرار ندهد و در پارت بعدی ۶ یا ۷ خط.
حجم پارتها هیچ تاکیدی نیست که شبیه به هم باشند اما باید حجم مشابه و نزدیک به همی داشته باشند که اندازه پارتها یکسان نبوده و حدود دو الی پنج خط متفاوت است.
اندازهی پارتها تقریبا باهم هماهنگ است. دلنویس عزیز از انسجام نگارشی تا حد زیادی پیروی کرده و تنها یک مشکل وجود داشت:
بیتابی. برای بو*سهای✖️بیتابی، برای بو*سهای✔️
عمیقتر است. اما ✖️عمیقتر است، اما ✔️
بشنو...✖️بشنو... .✔️
فریاد زدم...✖️فریاد زدم... .✔️
عشق پیچید؛✖️عشق پیچید:✔️
در دلنوشته املای صحیح واژگان به کار گرفته شده بود و تنها یک مشکل وجود داشت:
اغوش بگیرم.✖️آغوش بگیرم.✔️
بیمارِ دلم.✖️بیمار است دلم/دلم بیمار است.✔️
رعایت اصول نگارشی در زیبایی و ظاهر متن تاثیر بسیاری دارد
همچنین خوانش و انتقال مفهوم و احساسات را برای خواننده راحت میکند همچنین حفظ نیم فاصلهها رعایت شدهاند و تنها چند ایراد وجود داشت:
عشق بینمان✖️عشق بینمان✔️
تشنه عشقِ تو ✖️تشنهی عشقِ تو ✔️
علائم نگارشی مثل ویرگول در دلنوشته زیاد به کار رفته شده.
انسجام محتوایی: همچنین در انسجام محتوایی باید موضوع و احساسات بکار رفته در تمامی پارتها یکسان و مشابه باشد که پارتهای دلنوشته حول یک محور و موضوعی خاص میچرخند و پرش موضوعی ندارند ولی همانطور که گفته شد با ژانر دلنوشته کفایت نمیکند و به تنهایی زیاد مرتبط نیستند.
[تنها مورد پرش از خطی به خط دیگر به صورت مکرر است
بهتر است جملههای پیوسته را پشت سرهم قرار دهید.]
« هدف »
هدف و ایده انتخابی نویسنده باید جدید و دور از کلیشه باشد اما اگر مانند بسیاری از دلنوشتهها هدف اصلی کلیشهای بود نویسنده حتما باید با مواردی که باعث زیبایی دلنوشته میشوند همراه با قلم نويسنده این کلیشگی دور شود. مشخص است که هدف دلنوشته تقریبا تکراری و کلیشه است اما چیزی که باعث صرف نظر کردن از این موضوع شده پردازش کافی و تقریبا عمیق نویسنده است که خواننده را سعی دارد به ژرف موضوع ببرد در غیر این صورت استفاده از کلمات و ترکیبهای جذاب در حد متوسط قرار داشت.
همانطور که گفته شد این دلنوشته یک موضوعی را بیان کرده که کلیشهای است اما دلنویس با قلم خود از کلیشهای بودن آن کاسته و به زیبایی دلنوشته را به پایان رسانده. هدف دلنوشته قدرت جذب نسبتا خوبی دارد و منظور نویسنده را به خواننده منتقل میکند.
« دستور زبانی »
همانطور که در بالا هم اشاره کردیم
دلنوشته یک اثر ادبی است و بهتر است که به لحن ادبی نگارش شود زیرا باعث زیبایی هرچه بیشتر متن میشود و در انتقال احساسات کمک میکند که لحن این دلنوشته ادبی است و در طول تمام پارتها یکسان بوده است اما دلنویس میتواند از لحن عامیانه استفاده کند و یا لحن ادبی و عامیانه را با هم استفاده کند ولی در این حالت دلنویس باید با قلم خود در لحن دلنوشته توازن برقرار کند.
قسمت بعدی در این رکن مورد بررسی قرار میگیرد ساختمان دلنوشته است.
نویسنده گاهی میتواند برای زیبایی بیشتر دلنوشته خود جای ارکان جمله را جابه جا کند(جابهجایی فاعل و مفعول) اما این جابهجایی نباید به صورتی باشد که ساختمان جمله بهم بریزد و خواننده متوجه منظور نشود
در این دلنوشته به طور کلی ارکان جمله سر جای خودشان قرار گرفته و فعلها مدام ماضی و مضارع نمیشدند و دلنویس شیوه عادی جمله را در پیش گرفته بود.
همانطور که گفته شده این مورد سبب زیبایی بیشتر متن میشود و باعث میشود متن بیشتر شکل ادبی را به خود بگیرد.
تمام ضمایر با افعال خودشان به کار گرفته شده بودند.
با به کارگیری کلمات مناسب در جملات، به زیباتر شدن دلنوشته بسیار کمک کرده بود.
« دستور ادبی »
استفاده از آرایههای ادبی و کلمات جدید متنوع در یک دلنوشته کاملا اجباری هستند.
این آرایههای ادبی هستند که یک متن ساده را تبدیل به متن ادبی میکنند. هرچه بیشتر از آرایههای ادبی در دلنوشته استفاده شود بهتر و زیباتر خواهد بود.
نویسنده باید سعی کند از آرایههای متنوعی بهره بگیرد و میزان استفاده را بالا ببرد نه اینکه در کل دلنوشته شاید یک یا دو آرایهی تکراری استفاده شود که این موضوع رعایت نشده بود.
در دلنوشته هر چه تعداد آرایههای ادبی بیشتر باشد دلنوشتهی زیباتری خواهیم داشت.
از آنجا لحن دلنوشته ادبی است، دلنویس میتوانست از آرایههای بیشتر و متنوع تری بهره ببرد.
در دلنوشته از آرایهیهای
تشخیص: غربتی است، از جنس خاکستر!
اغراق: حکمی که باعث غربت خورشید و ماه شده است.
استفاده شده بود. استفاده از کلمات جدید و متنوع به دلنوشته روح تازهای میبخشند و باعث زینت دلنوشته میشوند؛
اما این کلمات نباید طوری گنگ و عجیب باشند که خواننده برای فهمیدن معنای آن چندین لغتنامه را زیر و رو کند!
دلنوشته به سبک ادبی نوشته شده بود و از کلمهی ثقیل و پیچیده در آن استفاده نشده بود و مخاطب برای درک دلنوشته دچار مشکل نمیشود هرچند که کلمات تکراری در دلنوشته مشاهده میشود.