معرفی کتاب دوبروفسکی

[_Morvarid_story]

 

[_Morvarid_story]

معرفی کتاب دوبروفسکی



کتاب دوبروفسکی یکی از مهم‌ترین داستان‌های الکساندر پوشکین، از بنیان‌گذاران داستان‌نویسی و رمان‌نویسی ادبیات روسیه، روایت ظلم اربابان به رعایایی است که سرانجام آن به طغیان و یاغی‌گری می‌کشد. ولادیمیر دوبروفسکی جوان که بابت از دست دادن زمین‌های پدری‌اش از ترایه‌کوراف کینه به دل دارد، همراه با چند رعیت دیگر گروه راهزنی تشکیل می‌دهد و در این میان دل به مهر دختر ترایه‌کوراف، ماریا، می‌بازد

 

[_Morvarid_story]

درباره‌ی کتاب دوبروفسکی



الکساندر پوشکین (Alexander Pushkin) در زمان حیات خود یکی از برترین شاعران غنایی تاریخ ادبیات روسیه به حساب می‌آمد و مردم روسیه هنوز هم منظومه‌ها و اشعار او را زیر لب زمزمنه می‌کنند. علاقه‌ی او به نثر و نوشتن رمان بیشتر از سر هوس بود، اما چند داستان و رمانی که از او به جا مانده مشخص می‌کند که او به‌طرز اعجاب‌آوری بر قواعد داستان‌نویسی تسلط داشت. به گواه منتقدان، کتاب دوبروفسکی (Dubrovsky) و «دختر سروان» از بهترین رمان‌‌های ادبیات جهان هستند. (البته شاید با توجه به حجم آن‌ها بهتر باشد به آن‌ها «رمانک» بگوییم.)

 

[_Morvarid_story]

وقتی تولستوی داستان‌ها، رمان‌ها و دیگر آثار نثر پوشکین را بازخوانی کرد، بلافاصله تصمیم گرفت نوشتن یک رمان تاریخی پردردسر را رها کند و به سراغ شروع کتابی برود که بعدها «آنا کارنینا» نام گرفت. خوشبختانه او فقط در موضوع کتاب از پوشکین الهام گرفت و در تمام کردن و بازنگری اثرش، پوشکین را سرلوحه‌ی کار خود قرار نداد! زیرا بازنگری و بازنویسی از کارهای موردعلاقه‌ی الکساندر پوشکین نبود. از این رو چند اثر او کمی ناقص به نظر می‌رسند و مخاطبان در هنگام خواندن آن با خود فکر می‌کنند که پوشکین با یک بازبینی ساده، می‌توانست کتابش را به یکی از شاهکارهای ادبیات روسیه تبدیل کند. یکی از این آثار، کتاب دوبروفسکی است که پس از مرگ پوشکین منتشر شد و تا حدودی ناتمام به نظر می‌آید. با همه‌ی این‌ها، قلم این نویسنده و شاعر روس در این داستان چندان خوانندگان را سحر و جادو می‌کند که دیگر بازنویسی و هر چیز مربوط به آن رنگ می‌بازد.

 

[_Morvarid_story]

داستان دوبروفسکی از این قرار است: ترایه‌کوراف ملاّکی ثروتمند است که با همسایه‌ی فقیر خود، دوبروفسکی، دوستی دیرینه‌ای دارد؛ تا حدی که دیگران به رفاقت بین این دو رشک می‌برند. ترایه‌کوراف به‌نوعی ارباب دوبروفسکی به حساب می‌آید؛ اما گستاخی او را در بیشتر موارد نادیده می‌گیرد. تااینکه یکی از این گستاخی‌ها مایه‌ی ناراحتی ارباب می‌شود و او را بر آن می‌دارد که قدرت مطلق خود را به دوبروفسکی دون‌پایه نشان دهد. ترایه‌کوراف تصمیم می‌گیرد با یک دعوای حقوقی ساختگی املاک همسایه‌اش را تصرف کند. پول زیاد و منصب ترایه‌کوراف موجب بُرد او در محکمه و تصرف املاک همسایه‌اش می‌شود. چنین حکم ناعادلانه‌ای دوبروفسکی را به مرز جنون می‌رساند و او را در بستر بیماری می‌اندازد.

در این‌جاست که الکساندر پوشکین قهرمان اصلی داستان، ولادیمیر دوبروفسکی یا دوبروفسکی جوان را وارد روایت می‌کند. او که در پترزبورگ تحصیل می‌کند، به محض شنیدن خبر بیماری پدرش به خانه بازمی‌گردد و بعد از شنیدن ماجرا، بر آن می‌شود که انتقام پدرش را از ترایه‌کوراف بگیرد. او با گروهی دیگر از رعایا یک گروه راهزنی تشکیل می‌دهد که بعد از دزدیدن اموال ثروتمندان، آن‌ها را به افراد نیازمند می‌رسانند. همه چیز خوب پیش می‌رود تااینکه دست غیب، سرنوشت دیگری را برای دوبروفسکی جوان رقم می‌زند. او عاشق دختر ترایه‌کوراف می‌شود

 

[_Morvarid_story]

در مقدمه‌ی ترجمه‌ی فارسی کتاب دوبروفسکی نوشته شده است که الکساندر پوشکین برای نگارش این رمان از داستان ملّاک فقیری از اهالی بلاروس الهام می‌گیرد که بعد از نزاع با همسایه، املاکش را از دست می‌دهد و همراه با چند رعیت دیگر، به راهزنی روی می‌آورد. بدون‌شک قصد پوشکین این بوده که فساد اداری و قضایی روسیه را در دوران فرمانروایی کاترین دوم نشان دهد و عدالتی که تزارها مدعی ایجاد آن بودند، زیر سؤال ببرد. رعایای دوبروفسکی مانند ماهیانی که به آب عادت کرده باشند، با سیستم فئودالی یا ارباب‌رعیتی مأنوس شده‌اند و هیچ تصوری از استقلال و آزادی خودشان ندارند. تااینکه یک نزاع ساده چشمان قهرمان داستان را باز می‌کند و او را به مسیر مبارزه برای اجرای عدالت سوق می‌دهد.

 

[_Morvarid_story]

الکساندر پوشکین از اکتبر 1832 تا فوریه‌ی 1833 روی این داستان کار می‌کرد و طرح‌های مختلفی را برای پایان آن‌ در نظر می‌گرفت؛ اما سرانجام کتاب دوبروفسکی پس از مرگ او در سال 1841 منتشر شد و عنوان آن را ناشر کتاب برگزید. حمیدرضا آتش‌برآب برای ترجمه‌ی این داستان به زبان فارسی، نسخه‌ی روسی را با نام Дубровский برگزیده. بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه این اثر را روانه‌ی بازار کرده است

 

[_Morvarid_story]

اقتباس‌های فرهنگی و سینمایی از کتاب دوبروفسکی

تاکنون چند اثر نمایشی بر اساس کتاب دوبروفسکی ساخته شده که عبارتند از:

اپرای دوبروفسکی اثر ادوارد ناپراونیک متعلق به سال 1895

فیلم عقاب به کارگردانی کلارنس براون و بازی رودولف والنتینو و ویلما بانکی محصول سال 1925

فیلم دوبروفسکی محصول اتحاد جماهیر شوروی با بازی بوریس لیوانوف و نیکولای موناکوف و کارگردانی الکساندر ایوانفسکی

فیلم عقاب سیاه ساخته‌ی کشور ایتالیا در سال 1946 به کارگردانی ریکاردو فرِدا و بازی روسانو براتسی و جینو چروی

فیلم دوبروفسکی به کارگردانی ویلیام دیترله محوصل سال 1959 با بازی جان فورسایث و روزانا اسکیافینو

سریال تلویزیونی «دوبروفسکی: سردار نجیب‌زاده» با بازی میخائیل یفریمف و مارینا زودینا و کارگردانی ویاچسلاو نیکیفوروف، محصول اتحاد جماهیر شوروی در سال 1989

فیلم دوبروفسکی به کارگردانی الکساندر وارتانوف و کریل میخانوفسکی، محصول کشور روسیه در سال

 

[_Morvarid_story]

در نکوداشت‌ کتاب دوبروفسکی

این اثر یکی از مهم‌ترین نشانه‌های نبوغ پوشکین به حساب می‌آید. (ویساریون بلینسکی، منتقد روس)

 

[_Morvarid_story]

کتاب دوبروفسکی برای چه کسانی مناسب است؟

علاقه‌مندان به ادبیات روسیه از خواندن کتاب دوبروفسکی نهایت لذت را خواهند برد.