آموزشی ردپای نویسنده در داستانش، آری یا نه؟!

[Tara Motlagh]

اگرچه برخی از منتقدین به درستی بر این نظر هستند که حضور نویسنده در داستان و مشاهده ردپاهایش در هنگام روایت داستان ایراد دارد و ازجمله نواقص مهم داستان محسوب می‌شود، اما دربرخی موارد، این موضوع به عنوان نقص داستان محسوب نمی‌شود. البته این موضوع بستگی به نوع داستان، هدف نویسنده و نحوه اجرای این حضور دارد. در واقع، در برخی موارد، حضور فعالانه نویسنده در داستان می‌تواند یک نکته مثبت باشد. در اینجا چند نکته در این باره ذکر می‌کنم:

 

[Tara Motlagh]

1- داستان‌های خودآگاه: در برخی داستان‌ها، به‌ویژه در ادبیات پست‌مدرن، حضور نویسنده به عنوان بخشی از ساختار داستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این رویکرد می‌تواند در به چالش کشیدن مفاهیم سنتی داستان‌نویسی و ایجاد خوانش منحصر به فرد به مخاطب کمک کند.

 

[Tara Motlagh]

2- حضور نویسنده به عنوان شخصیت داستان: در برخی داستان‌ها، نویسنده خود را به عنوان یک شخصیت در داستان معرفی می‌کند. این می‌تواند به افزایش واقع‌گرایی داستان کمک کند یا راهی برای بررسی نقش خود به عنوان خالق اثر باشد.

 

[Tara Motlagh]

3- در روایت‌های شخصی و آتوبیوگرافی: در این داستان‌ها حضور نویسنده به عنوان بخش مرکزی داستان، طبیعی و ضروری است چون در اینجا، تجربیات و دیدگاه‌های شخصی نویسنده بخش اساسی داستان را تشکیل می‌دهند.

 

[Tara Motlagh]

در نهایت، این مهم است که بررسی شود حضور نویسنده چگونه بر تجربه مخاطب تأثیر می‌گذارد. اگر این حضور به افزایش درگیری مخاطب، افزودن عمق به داستان یا ارائه دیدگاهی منحصر به فرد کمک می‌کند، می‌تواند بسیار مؤثر باشد. بنابراین، در حالی که فاصله هنرمندانه می‌تواند یک تکنیک مفید در داستان‌نویسی باشد، حضور نویسنده در داستان نیز می‌تواند به روش‌های خلاقانه و معنادار به کار رود. این امر بستگی به قصد نویسنده و نوع داستانی دارد که او می‌خواهد بنویسد.

 

[Tara Motlagh]

فاصله هنرمندانه در داستان نویسی

«فاصله هنرمندانه» در داستان‌نویسی اشاره به رویکردی دارد که در آن، نویسنده از روایت داستان خود فاصله می‌گیرد تا بتواند آن را با نگاهی بی‌طرفانه‌تر و عینی‌تر بنگرد. این مفهوم براساس ایده‌هایی در ادبیات و نقد ادبی شکل گرفته است. برخی از نظرات، چنین است:

 

[Tara Motlagh]

1- معمولاً نویسنده تلاش می‌کند حس شخصی خود را از داستان جدا کند تا داستان به شیوه‌ای واقع‌بینانه‌تر و کمتر متأثر از تعصبات شخصی روایت شود.

 

[Tara Motlagh]

2- فاصله هنرمندانه به نویسنده اجازه می‌دهد تا اتفاقات و شخصیت‌های داستان را از دیدی عینی و بدون تحت تأثیر قرار گرفتن از احساسات و تجربیات شخصی خود توصیف کند.

 

[Tara Motlagh]

3- تمرکز بر روایت: با ایجاد فاصله هنرمندانه، نویسنده می‌تواند به جای آنکه در دام توصیفات زیادی احساسی یا شخصی بیفتد، تمرکز بیشتری بر جنبه‌های ساختاری و روایی داستان داشته باشد.

 

[Tara Motlagh]

4- انعطاف‌پذیری در دیدگاه‌ها: فاصله هنرمندانه به نویسنده کمک می‌کند تا با دیدگاه‌ها و تجربیات مختلف شخصیت‌های داستان بازی کند، بدون آنکه دیدگاه خاصی را تحمیل کند.