مطالب علمی_آموزشی رشته تکوتونیک

[baran.kh]

بسم الله الرحمن الرحیم

 

[baran.kh]

زمین‌ساخت یا تکتونیک (Tectonics) یکی از شاخه‌های زمین‌شناسی است که به مطالعهٔ تغییرشکل پوستهٔ زمین بر اثر تنش‌ها و کرنش‌های وارده در طول دوران‌های مختلف زمین‌شناسی می‌پردازد.[۱] هدف اصلی این رشته توجیه هندسه و نحوهٔ پیدایش سازه‌ها و ساختارهای زمین‌شناسی مانند طاقدیس‌ها، گسل‌ها، درزه‌ها و ناودیس‌هاست. از سوی دیگر، زمین‌ساخت به مطالعهٔ ساختار درونیِ زمین، چگونگی تشکیل رشته کوه‌ها، اقیانوس‌ها، زمین‌لرزه‌ها و دیگر رخدادهای سطح زمین می‌پردازد.[۲]

 

[baran.kh]

نظریهٔ تکتونیک صفحه‌ای، که به حرکت تکه‌های پوستهٔ زمین در ابعاد قاره‌ای می‌پردازد، بخشی از این شاخه است. از این دانش برای مطالعهٔ نحوهٔ رخداد زلزله، زمین‌شناسی مهندسی و مطالعهٔ مخازن نفت و گاز استفاده می‌شود.

مفهوم زمین‌ساخت همچنین برای گفت‌وگو دربارهٔ حرکت آهستهٔ صفحه‌ها به‌کار می‌رود، که در آن مورد به آن بیشتر زمین‌ساخت صفحه‌ای یا رانش قاره‌ای گفته می‌شود.

زمین‌ساخت همچنین به مباحث زلزله، صفحات قاره‌ای و پدیده‌هایی از این دست می‌پردازد.

 

[baran.kh]

رشتهٔ زمین‌شناسی از سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در دارالمعلمین به همراه سایر رشته‌های علوم تدریس شد و از سال ۱۳۱۳هجری شمسی به همراه رشتهٔ زیست‌شناسی تحت عنوان رشتهٔ علوم طبیعی در دانشکدهٔ علوم پایه دانشگاه تهران پایه‌گذاری و شکل گرفت. مستقل شدن این رشته به سال ۱۳۳۸ بر می‌گردد و در سال ۱۳۸۴ در پی تغییر ساختار دانشگاه تهران این رشته در قالب یک دانشکدهٔ جدید به نام دانشکدهٔ زمین‌شناسی دانشگاه تهران تأسیس شد.

در حال حاضر مقاطع تحصیلی در این دانشکده شامل کارشناسی (لیسانس)، کارشناسی ارشد (فوق لیسانس) و دکترا(PhD) است