روانشناسی روانشناسی تاریک

[BARAN_KH_Z]

بسم الله الرحمن الرحیم

 

[BARAN_KH_Z]

به‌طور معمول، روانشناسی تاریک ممکن است به‌عنوان سوء استفاده و دستکاری روان‌شناختی یا عاطفی شناخته شود. دستکاری روان‌شناختی نوعی تاثیر اجتماعی است که هدف آن تغییر رفتار یا برداشت دیگری ازطریق روش‌های غیرمستقیم، فریب‌آمیز یا پنهان است. دستکاری‌کنندگان با بهره‌برداری از آسیب‌پذیری‌ و ضعف‌های افراد، می‌توانند به‌طور نامحسوس آن‌ها را به کارهایی تشویق کنند که در حالت معمول انجام نمی‌دهند.

 

[BARAN_KH_Z]

روانشناسی تاریک متکی بر درک و بهره‌برداری از نقاط ضعف روانی انسان‌ها است. افرادی که دست به این کار می‌زنند، با درک نحوه تفکر و احساس افراد به‌راحتی می‌توانند دیگران را دستکاری کنند تا کاری را انجام دهند که آن‌ها می‌خواهند. از رویکرد مذکور می‌توان برای هر هدفی استفاده کرد؛ از واداشتن فرد برای خرید محصولی که به آن نیازی ندارد تا متقاعدکردن او برای ارتکاب جرم.

درحالی‌که روانشناسی تاریک می‌تواند برای اهداف پلید استفاده شود، برخی از آن برای اهداف مثبت‌تر استفاده می‌کنند. برای مثال، درمانگرها ممکن است از تکنیک‌های روانشناسی تاریک برای کمک به بیماران برای غلبه بر ترس‌های خود استفاده کنند.

 

[BARAN_KH_Z]

سه‌گانه روانشناسی تاریک
سه‌گانه روانشناسی تاریک گروهی از ویژگی‌های شخصیتی است که اغلب به همراه هم در افرادی دیده می‌شود که رفتار دستکاری، سنگدلی و فقدان همدلی یا همدردی را نشان می‌دهند:

خودشیفتگی (Narcissism): خودبزرگ‌بینی، نیاز شدید به تحسین، فقدان همدلی.
ماکیاولیسم (Machiavellianism): فریب، بهره‌کشی، نیرنگ برای رسیدن به اهداف.
سایکوپاتی (Psychopathy): بی‌احساسی، رفتار ضد‌اجتماعی، بی‌وجدانی و گاه خشونت.

 

[BARAN_KH_Z]

درحالی‌که در بیشتر موارد هر سه ویژگی در یک فرد دیده می‌شود، می‌توانند مستقل از هم وجود داشته باشند. افراد با هر ترکیبی از این صفات می‌توانند خطرناک باشند و باید از آن‌ها اجتناب کرد.

خودشیفتگی
خودشیفتگی یا نارسیسیسم نوعی اختلال شخصیتی است که با احساس کاذب مهم بودن و شیفتگی نسبت‌به خود مشخص می‌شود. افراد خودشیفته معمولا دیگران را بی‌اهمیت درنظر می‌گیرند و ممکن است بیش‌ازحد بر دستاوردها یا ظاهر خود تمرکز کنند. علاوه‌براین، آن‌ها اغلب انتظارات غیرواقعی از دیگران دارند و انتظار دارند همه به آن‌ها توجه کنند.

 

[BARAN_KH_Z]

درحالی‌که خودشیفتگی می‌تواند مشکلی جدی باشد، بیشتر افراد دارای برخی از ویژگی‌های خودشیفتگی هستند. درواقع، باور به توانایی‌ها و تحسین موفقیت خود رفتاری طبیعی است. گرچه کسانی که دارای سطوح ناسالم خودشیفتگی هستند، ممکن است برای حل این مشکلات به کمک حرفه‌ای نیاز داشته باشند. اگر فرد به موقع اقدام کند، درمان خودشیفتگی می‌تواند موثر باشد.

 

[BARAN_KH_Z]

ماکیاولیسم
ماکیاولیسم در روانشناسی به مجموعه‌ای از ویژگی‌های شخصیتی اشاره دارد که می‌تواند با رفتارهای فریب‌آمیز و دستکاری همراه باشد.

طبق دیدگاه روانکاوانه، ماکیاولیسم را می‌توان به‌عنوان نوعی مکانیسم دفاعی درنظر گرفت که افرادی که احساس ناامنی یا آسیب‌پذیری می‌کنند‌، از آن استفاده می‌کنند. آن‌ها از این رفتارهای دستکارانه برای حفاظت از خود دربرابر تهدیدها یا حملات درک‌شده استفاده می‌کنند. با‌این‌حال، از دیدگاه مدرن‌تر، ماکیاولیسم به‌عنوان مجموعه‌ای از ویژگی‌های شخصیتی در نظر گرفته می‌شود که حاصل ترکیبی از عوامل زیستی و تجربه احتماعی است.

صرف‌نظر از منشأ آن، ماکیاولیسم اغلب با پیامدهای منفی مانند خشم، بی‌اعتمادی و درگیری در روابط اجتماعی همراه است. بنابراین، اگرچه ممکن است از بین بردن اثر آن بر رفتار ما امکان‌پذیر نباشد، می‌توانیم اقداماتی برای به حداقل رساندن اثرات منفی آن بر زندگی خود انجام دهیم.

 

[BARAN_KH_Z]

سایکوپاتی
سایکوپاتی نوعی اختلال روانی است که ویژگی آن فقدان همدلی و نداشتن عذاب وجدان و همچنین رفتارهای ضداجتماعی مانند دستکاری و فریب است. افراد سایکوپات اغلب جذابیت و کاریزمای بالایی دارند و می‌توانند دیگران را به سمت خود جلب کنند.

درحالی‌که سایکوپاتی اغلب با رفتارهای خشونت‌آمیز همراه است، همه سایکوپات‌ها جنایت‌کار نیستند. برخی از آن‌ها ممکن است در جامعه عملکرد نسبتا خوبی داشته باشند؛ اگرچه ممکن است همچنان در روابط شخصی خود مشکل داشته باشند. اعتقاد بر این است که سایکوپاتی ناشی از ترکیبی از عوامل ژنتیکی و تجربیات دوران کودکی است. درمانی برای سایکوپاتی وحود ندارد، اما اقداماتی برای مدیریت علائم آن وجود دارد.

 

[BARAN_KH_Z]

از روانشناسی تاریک در چه حوزه‌هایی استفاده می‌شود؟
درحالی‌که بسیاری از افراد روانشناسی تاریک و دستکاری را کاملا غیراخلاقی درنظر می‌گیرند، برخی از مشاغل همیشه از این روش‌ها استفاده می‌کنند. برای مثال، افسران مجری قانون اغلب از روانشناسی تاریک برای گرفتن اطلاعات از مجرمان استفاده می‌کنند. روانشناسان نیز از روانشناسی تاریک برای درک ذهن انسان و کمک به افراد برای غلبه بر چالش‌های خود استفاده می‌کنند.

 

[BARAN_KH_Z]

در تعاملات اجتماعی
روانشناسی تاریک در هسته خود به جنبه‌های تاریک‌تر طبیعت انسان مانند دستکاری، فریب و القای احساس گناهکاری اشاره دارد. این رفتارها خود را به شکل‌های مختلفی در روابط بین‌فردی نشان می‌دهند. برای مثال، برخی ممکن است از تاکتیک‌های مخفی یا استراتژی‌های فریب‌آمیز برای تخریب رقبای خود در محیط تجاری استفاده کنند.