سایر زبان ها زبان فرانسوی

[وِیان؛]

" زبان فرانسوی "

 

[وِیان؛]

زبان فرانسوی یا فرانسه (در فرانسوی: Français، تلفظ: فغانسه) یک زبان طبیعی هندواروپایی از خانوادهٔ زبان‌های رومی است که ۱۳۶ میلیون سخنور زبان نخست در فرانسه و آفریقای شمالی و مرکزی دارد.فرانسوی یکی از شش زبان رسمی سازمان ملل متحد، یکی از دو زبانِ کاری این سازمان (همراه با انگلیسی) و زبان کاری یا رسمی سازمان‌های متعدد بین‌المللی یا محلی ،از جمله، اتحادیه اروپا می‌باشد. فرانسوی، زبانی است کاملاً علمی و دانشگاهی، و امروزه همچنان، پس از انگلیسی، یکی از مهم‌ترین زبان‌های دیپلماتیک به‌شمار می‌رود. در حدود ۱۹۰ میلیون نفر، فرانسوی را به عنوان زبان دوم صحبت می‌کنند،و ۲۰۰ میلیون نفر دیگر هم آن را به عنوان یک زبان دوم اکتسابی استفاده می‌کنند. اجتماعات گویش کننده به فرانسوی در ۵۷ کشور و قلمرو حضور دارند.بیشتر گویش کنندگان بومی این زبان در فرانسه هستند. بقیهٔ گویش کنندگان به طور عمده در کانادا، به ویژه استان کبک، نیو برانزویک و اونتاریو و نیز بلژیک، سوییس، لوکزامبورگ و مناطقی در ایالت مین آمریکا و لوییزیانا حضور دارند. بیشتر افرادی که فرانسوی زبان دوم آن‌هاست در آفریقای فرانسوی‌زبان زندگی می‌کنند، که با تردید می‌توان گفت تعداد آن‌ها از گویندگان بومی بیشتر است.گرچه زبان اسپانیایی از نظر تعداد افرادی که به یک زبان واحد تکلم می‌کنند در مقام دوم قرار دارد (مقام اول متعلق به زبان چینی می‌باشد).

 

[وِیان؛]

پیشینه

زبان فرانسوی نیز مانند زبان‌های دیگر در طول تاریخ دچار تغییرات فراوانی شده‌است. کشور فرانسه در روزگار باستان بخش مهمی از سرزمینی پهناور در غرب اروپا به نام گُل بوده‌است. گل‌ها به زبان هم‌خانوادهٔ زبان مردم بریتانیای باستان، یعنی کِلت‌ها صحبت می‌کردند. رواج زبان کِلتی در سرزمین گل تا قبل از هجوم رومیان ادامه داشت. این هجوم در قرن دوم قبل از میلاد صورت گرفت و رومیان به‌تدریج زبان لاتین را در بین مردم فرانسه گسترش دادند. البته این زبان شکل متفاوتی از زبان لاتین اصیل داشت و همان زبانی نبود که در سنای روم بدان صحبت می‌گردید یا درنوشتار نویسندگان کلاسیک می‌آمد. این زبانِ ساده‌تر و بی‌قاعده‌تر که معمولاً توسط سربازان و بازرگانان به فرانسویان آموخته می‌شد، گالو-رومن یا لاتین بومیانه لقب گرفت. زبان لاتین عامیانه نیز در امتداد زمان به زبان فرانسوی کهن تبدیل گشت.

 

[وِیان؛]

لاتین عامیانه در گالیا

به دلیل حکومت رومی‌ها بر گالیا زبان لاتین به مرور توسط ساکنان این منطقه فرا گرفته شد و حتی شخیصت محلی به خود گرفت به گونه ای که لاتین گالیا با آن لهجه از زبان لاتین که در مناطق دیگر صحبت می‌شد در مبحث گرامر تفاوت‌هایی داشت. لهجه لاتین گالیا سرانجام خانواده زبانی گالی-رومی را خلق کرد که زبان فرانسوی یکی از زبان‌های این خانواده بود. در این زمان تنها زبان طبقه الیت تغییر کرد و وقتی که امپراتوری روم غربی سقوط کرد زبان گالی در میان طبقه الیت درحال فراموشی بود. اما در مناطق روستایی بیشتر جمعیت کماکان به همان زبان صحبت می‌کردند که البته برخی از آن‌ها با لاتین یا یونانی آشنایی داشتند. گسترش لاتین در میان طبقات عامیانه مدت‌ها بعد رخ داد آن هم‌زمانی که مردم محلی و فرانک‌های تازه‌وارد به‌طور همزمان این زبان را فرا گرفتند.

 

[وِیان؛]

با وجود تأثیر زیاد رومی‌ها در گالیا زبان گالی احتمالاً تا قرن ششم زنده ماند. این زبان در تکامل لاتین عامیانه به فرانسوی نقش داشت و تعداد زیادی وام واژه نیز از این زبان وارد فرانسوی شد و تحت تأثیر زبان گالی در لاتین تغییرات آوایی و گرامری به وجود آمد.

 

[وِیان؛]

فرانسوی باستان

این زبان در میان قرن‌های ۹ تا ۱۴ میلادی در فرانسه رواج داشت. در واقع مردم فرانسه به‌تدریج شروع به ایجاد تغییرات در زبان لاتین عامیانه کردند. آن‌ها کلمات لاتین را با گلو و گویش خود به شکل متفاوتی تلفظ کردند و برخی از حروف صدادار را برای تلفظ مشکل تشخیص دادند و آن‌ها را از کلمه مورد نظر حذف نمودند. همچنین بسیاری از حروف صامت در کلمات که تأکید روی آن‌ها کمتر بود از واژه‌ها حذف می‌شد.

 

[وِیان؛]

برای مثال کلمه chef (سرآشپز) و chief (رئیس) در فرانسوی کهن، ریشه در کلمه لاتین capute دارند. کلمه لاتین civitatem که به شهر رم گفته می‌شد، در فرانسوی کهن تبدیل به cité شد که به معنی شهر در حالت عام است. تغییرات بسیار زیادی که نظیر دو مورد پیشین انجام گرفته‌بود، در قرن یازده میلادی کامل شد. این تغییرات اما در نواحی مختلف فرانسه به روش‌های مختلفی صورت گرفت و لهجه‌های متفاوتی پدیدآورد.

 

[وِیان؛]

در ابتدای قرن نهم، طایفه‌ای به‌نام پاریسی‌ها در یک دهکده ماهیگیری به نام لوتیتا زندگی می‌کردند. این دهکده که در جزیره‌ای میان رودخانه سن قرار داشت، در گذر ایام ترقی کرد و به شهر پاریس تبدیل شد. در ابتدا لهجه مردم این دهکده که فرانسیان نام داشت، چندان پرطرفدار نبود تا اینکه در سال ۹۸۷، کُنت پاریس به نام هوگو کاپه به عنوان پادشاه، و پاریس به عنوان پایتخت فرانسه انتخاب شد. از این پس لهجه فرانسیان که در دربار سلطنت بدان صحبت می‌شد، اهمیت سیاسی فراوانی پیدا کرد و سرانجام همین لهجه به عنوان زبان استاندارد فرانسوی انتخاب گردید. هر چند که تفاوت لهجه‌ها در مناطق جنوبی شامل شهرهای نیس و مارسی یا مناطق شمالی نظیر پیکارد و نورماندی باقی‌ماند و حتی هنوز هم به قوت خود باقی است.

 

[وِیان؛]

با توجه به گسترش فرانسوی کهن در طول قرون ۹ تا ۱۴ میلادی، ذکر این نکته ضروری است که ادبیات نوشتاری آن روزگار و متون مذهبی و متن مکتوب دادگاه‌ها و مطالبی نظیر آن تحت نفوذ دستگاه کلیسا هنوز به زبان لاتین نوشته می‌شد. این تفاوت میان زبان نوشتار و گفتار تا دوره رنسانس باقی‌مانده بود که از آن پس دوران زبان فرانسوی امروزی آغاز شده‌است.

 

[وِیان؛]

فرانسوی امروزی


آوردن واژه‌های تازه از زبان ادبی لاتین به فرانسوی در سدهٔ دوازدهم آغاز شد و در سدهٔ سیزدهم رو به افزایش نهاد. در سدهٔ چهاردهم خط مشی دقیقی برای گسترش زبان فرانسوی از راه وامگیری واژه‌های لاتینی در پیش گرفته شد. شارل پنجم فرانسه (پادشاه فرانسه از ۱۳۶۴ تا ۱۳۸۰) پشتیبان اهل علم و ادب بود و ایشان را به ترجمهٔ آثار کلاسیک برای کتابخانه خود ترغیب می‌کرد. مترجمان حتی زبردست‌ترین آن‌ها که نیکل اُرسم بود از فقر زبان فرانسوی آن هنگام می‌نالیدند. ارسم در این خصوص نمونهٔ جالبی را که در ترجمهٔ آثار ارسطو به آن برخورده است شاهد می‌آورد: