فلسفی سخنان فلسفی هگل

[BARAN_KH_Z]

بسم الله الرحمن الرحیم

 

[BARAN_KH_Z]

هگل در جایی میگوید همه ی شخصیت های بزرگ جهان از نو به شکلی ظاهر می شوند؛

وی فراموش کرده اضافه کند:

بار اول به صورتِ تراژدی ، و بار دوم به صورتِ کمدی .

” انسان ها خود سازندگان تاریخ خویشند، ولی نه طبق دلخواه خود و در اوضاع و احوالی که خود انتخاب کرده اند، بلکه در اوضاع و احوال موجودی که از گذشته به ارث رسیده است و مستقیما با آن روبرو هستند . شعائر و سنن نسل های مرده چون کوهی بر مغز زندگان فشار میآورند …”

 

[BARAN_KH_Z]

آدمی به این دلیل آدمی به حساب می آید که آدمی است، نه به دلیل که یهودی، کاتولیک، پروتستان، آلمانی، ایتالیایی و… باشد، این نکته اهمیتی بی نهایت دارد.

هگل

فلسفه حق

بند ۲۰۹

 

[BARAN_KH_Z]

کل آزادی عبارت است از بازگرداندن جهان انسان و روابط انسانی به خود انسان.

آزادی سیاسی از یک سو تقلیل انسان است به عضوی از جامعه مدنی، به فردی مستقل و خود پرست، و از سوی دیگر به یک شهروند، یعنی شخصیتی حقوقی.

تنها زمانی که فرد انسان، انسان واقعی، شهروند انتزاعی را دوباره به خویش بازگرداند و انسان به عنوان یک فرد در زندگی روزانه اش، کار فردی اش و روابط فردی اش به موجودی نوعی تبدیل شود؛ تنها زمانی که انسان “توانایی شخصی اش ” را چون نیرو های اجتماعی بشناسد و سازمان دهد و به این سان دیگر نیروهای اجتماعی را از نیروی خویش به شکل قدرت سیاسی جدا نکند، تنها در آن زمان است که آزادی انسان کامل خواهد شد.

کارل مارکس “گامی در نقد فلسفه ی حق هگل

 

[BARAN_KH_Z]

قناعت آشتی جویانه به واقعیت (های موجود)، نا امیدی، و پذیرش صبورانه (منفعلانه) سرنوشتی بسیار بزرگ و قدرتمند جای خود را به امید، انتظار و شهامتِ مواجهه با چیزی دیگر (امر نو) داده است.

تصور زمانه ای بهتر و عادلانه تر در جان های بشر دگربار زنده شده است و نوعی شور و اشتیاق و نوعی افسوس خوردن بر وضعیتی پاک تر و آزادانه تر تمام قلب ها را متأثر ساخته و آنها را از تن دادن منفعلانه به واقعیت حاضر رویگردان ساخته است.

این کشش به در هم شکستن موانع بی اهمیت و ناچیز، به هر رویدادی و هر بارقه ای از تغییر حتی اگر مجرمانه نامیده شود امید بسته است.

 

[BARAN_KH_Z]

همیشه از این کلام هگل حیرت می‌کردم که می‌گفت:

تنها چیزی که در جهان جای هراس دارد، وضعیت متحجر است، وضع بی تحرک احتضار، و تنها چیزی که ارزش شادمانی دارد وضعی است که در آن نه تنها فرد، که کل جامعه، در حال مبارزه‌ای مدام، برای توجیه خویش است، مبارزه‌ای که به وساطت آن جامعه بتواند جوان شود و به اشکال زندگی جدیدی دست یابد.

 

[BARAN_KH_Z]

به باورِ هگل فعلیّت یافتنِ آزادیِ ایجابی، یعنی قانونِ برآمده از بَطنِ سوژه‌هایِ متمدّن، فقط در دولت و حیاتِ اخلاقیّاتیِ فرهنگ ممکن می‌شود، حال آن‌که آزادیِ سلبی (یعنی همان تعریفِ لیبرالیستی از آزادی به معنایِ نفی و سلبِ هرگونه محدودیّت) تنها به حذفِ دیگران و نوعی آزادیِ مطلقِ مستبدانه می‌انجامد که نهایتاً حاصلی جز حکومتِ ترور و وحشت ندارد.

وی در فصلی با همین عنوان (آزادیِ مطلق و حکومتِ ترور) در “پدیدارشناسیِ روح” می‌نویسد:

«تنها کارِ آزادی و کارکردِ کلّی‌اش همانا مرگ است، مرگی که واجدِ هیچ‌گونه آکَندِگی، معنا یا محتوایِ درونی نیست؛ زیرا آن‌چه [توسطِ این مرگ] نفی شده، “نقطه‌ی” خالی و بی‌محتوای خودِ مطلقاً آزاد است. به همین دلیل است که [این مرگ] خشک‌ترین، سرد‌ترین و بی‌ارزش‌ترینِ تمامِ مرگ‌هاست، که اهمّیّتی بیش از سَربریدنِ یک کَلَم یا نوشیدنِ جرعه‌ای آب ندارد.»

بصیرتِ هگلیِ فوق به خوبی برمَلاکننده‌یِ رابطه‌یِ آزادیِ سلبی و جهانِ سادی است.

 

[BARAN_KH_Z]

فهم نیازمند بلوغ فکری نه فقط در ذهن، بلکه در سرتاسر وجود انسان است. تحصیل کردن و مطالعه کردن قطعاً هدفی فراتر از انتقال داده‌ها دارد.

نباید هگل و کانت و مارکس و… بخوانی که فقط هگل و کانت و مارکس بدانی. می‌خوانیم که زندگی‌مان را تحمل‌پذیرتر کنیم، می‌خوانیم که از فریب خشنودی ناشی از توهمات در امان باشیم، می‌خوانیم که به حیات‌مان نشئه‌ای دوباره ببخشیم.

 

[BARAN_KH_Z]

زندگی فقط زمانی ارزش دارد که یک چیز با ارزش را هدف خود قرار دهد.

 

[BARAN_KH_Z]

آنچه حقیقی است عقلانی است و آنچه عقلانی است حقیقی است.