جشن‌ها سده
- نویسنده موضوع 'Nika
- تاریخ شروع
اطلاعات موضوع
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
جشن سده 🔥 از مهم‌ترین جشن‌های زرتشتیان جهان است که در تاریخ دهم بهمن ماه یا «آبان روز از بهمن ماه» برگزار می‌شود. در این جشن زرتشتیان به ستایش اهورامزدا و پایکوبی می‌پردازند و همراه با آن، عده‌ای نیز به نواختن ساز مشغول می‌شوند. در این جشن باستانی خواندن شاهنامه و نقالی نیز رواج دارد. جشن سده در گذشته به‌همراه جشن‌های نوروز و مهرگان، از مهم‌ترین مراسم در ایران باستان بوده است؛ گرچه امروزه این مراسم را با گستردگی قدیم برگزار نمی‌کنند، برای زرتشتیان در همه نقاط جهان، این جشن اهمیت خود را حفظ کرده است.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
جشن سده را با نام جشن آتش یا جشن زمستان نیز می‌شناسند و در بعضی نقاط کشور از این جشن با نام «سده سوزی» یاد می‌شود. مهم‌ترین نشانه جشن سده، آتش است و زرتشتیان آتش را به نشانه قدرت و عظمت اهورامزدا برپا و همگی در جمع کردن هیزم برای روشن کردن آن، مشارکت می‌کنند.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
آتش نقش قابل‌توجهی در تمام جشن‌ها و مراسم زرتشتیان دارد و پیروان این دین احترام زیادی برای آن قائل هستند. از دیگر مشخصه‌های برگزاری جشن سده، جمع شدن زرتشتیان در کنار هم و نزدیکی افراد به یکدیگر است. در گذشته بر فراز بام خانه‌ها و در نقاط بلند شهر و روستا آتش روشن و این جشن را با شادی و رقص برگزار می‌کردند.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
در زمان اجرای مراسم جشن سده، موبدان و روحانیان زرتشت، گات‌ها را می‌خوانند و به دعا و نیایش مشغول می‌شوند. اجرای رقص‌های آیینی و سرودهای ملی نیز بخشی دیگر از رسوم مربوط به جشن سده را تشکیل می‌دهند. برای شرکت افراد مختلف با دین‌های متفاوت در این جشن محدودیتی وجود ندارد؛ اما رعایت سنت‌های متداول زرتشتیان در زمان برپایی آیین مذهبی آن‌ها، احترام به عقاید زرتشتیان و از ملزومات است.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
درباره وجه تسمیه جشن سده روایت‌های مختلفی وجود دارد. یک روایت به ارتباط جشن سده با عدد ۱۰۰ اشاره می‌کند و روز دهم بهمن را صدمین روز پس از شروع فصل سرما از ابتدای آبان ماه می‌داند؛ زیرا در گذشته اول آبان را زمان شروع فصل سرما می‌دانستند. از طرف دیگر از ۱۰ بهمن تا اول بهار نیز ۵۰ روز و ۵۰ شب باقی مانده است که روی هم ۱۰۰ می‌شوند. در این نظریه به‌دلیل بلند شدن روز و شب از تاریخ دهم بهمن به بعد، روز و شب را جداگانه شمارش می‌کنند.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
بنا بر روایت دیگر، از تاریخ جشن سده تا زمان برداشت غلات، ۱۰۰ روز طول می‌کشیده است و به همین دلیل در این تاریخ جشن سده را برگزار می‌کردند. در آثار باقی مانده از ابوریحان بیرونی نیز به ارتباط بین جشن سده با عدد ۱۰۰ اشاره شده است؛ اما بعضی از مورخان معتقد هستند که ارتباطی بین نام‌گذاری جشن سده به این نام با عدد ۱۰۰ وجود ندارد.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
بنابر نظر این دسته از تاریخ‌شناسان، سده در زبان اوستایی معنی برآمدن خورشید و طلوع کردن می‌دهد و چون در روز دهم بهمن، چله بزرگ تمام می‌شود، زمین رو به گرم شدن و زایش خواهد رفت؛ بنابراین ایرانیان باستان پایان چله بزرگ و آغاز چله کوچک را در این روز با جشن سده برگزار می‌کردند و با برپایی آتش، گرم شدن زمین و نزدیک شدن بهار را نوید می‌دادند.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
از سوی دیگر، از زمان‌های کهن تا به امروز عدد ۴۰ برای ایرانیان مقدس بوده و شب یلدا نیز که شب زایش ایزد مهر قلمداد می‌شود، از مهم‌ترین رویدادهای ایران باستان به شمار می‌رفته است. بنابر نظریه دیگری، روز دهم بهمن‌ماه چهل روز پس از شب یلدا (۳۰ آذر) و متقارن با چهل‌روزگی ایزد مهر است؛ بنابراین این دسته‌ای از تاریخ پژوهان، فلسفه برگزاری جشن سده را چهل‌روزگی مهر یا خورشید می‌دانند.
موضوع نویسنده
- Aug
- 1,295
- 4,290
- مدال‌ها
- 2
بسیاری از روایت‌ها ریشه در شاهنامه فردوسی دارند و بر مبنای داستان‌های حماسی این کتاب شکل گرفته‌اند. بنابر یکی از داستان‌های شاهنامه، هوشنگ شاه پیشدادی در تفرج صحرایی‌اش برای دفاع از خود سنگی آتش‌زا به‌سمت ماری پرتاب کرد و برای نخستین بار جرقه آتش کشف شد و کنترل آن به دست انسان افتاد.
