پزشکی سندرم آنتی فسفولیپید چیست؟

[Raaz67]

سندرم آنتی فسفولیپید چیست؟

سندرم آنتی فسفولیپید (به انگلیسی: Aphospholipid syndromenti) یا سندرم آنتی بادی علیه فسفولیپید (به انگلیسی: antiphospholipid antibody syndrome)؛ به اصطلاح: APS یا APLS، یک بیماری خود ایمنی است که به علت آنتی بادی‌های ضد فسفولیپید ایجاد می‌شود. APS هم در شریان‌ها و هم در وریدها لخته شدن خون (ترومبوز) را برمی‌انگیزد؛ علاوه بر این، عوارض مرتبط با بارداری مثل سقط جنین، مرده‌زایی، زایمان زودرس و پره‌اکلامپسی شدید ایجاد می‌کند. برای تأیید تشخیص به یک تابلوی بالینی (یعنی ترومبوز یا عوارض حاملگی)، و دو نتیجه مثبت سرولوژی (شناسایی آنتی بادی‌هایی مثل آنتی-β۲-گلیکوپروتئین-I در خون) با حداقل سه ماه فاصله، نیاز است.

 

[Raaz67]

سندرم آنتی فسفولیپید اغلب نیاز به درمان با داروهای ضد انعقاد مانند هپارین برای کاهش خطر ترومبوز و بهبود پیش آگهی حاملگی دارد. وارفارین در دوران بارداری استفاده نمی‌شود، زیرا بر خلاف هپارین می‌تواند از جفت عبور کند و تراتوژنیک باشد.

​

 

[OVERDOS]

سندرم آنتی فسفولیپید ممکن است اولیه یا ثانویه باشد. سندرم آنتی فسفولیپید اولیه در غیاب سایر بیماری‌های مشابه اتفاق می‌افتد، در حالی‌که سندرم آنتی فسفولیپید ثانویه همراه با بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE) رخ می‌دهد. در موارد نادر، APS به علت ترومبوز جنرالیزه منجر به نارسایی ناگهانی بعضی ارگان‌های بدن مثل کلیه می‌شود؛ که «سندرم فاجعه آمیز آنتی فسفولیپید» (به انگلیسی: catastrophic antiphospholipid syndrome) نامیده می‌شود که با خطر بالای مرگ همراه است.

 

[OVERDOS]

علائم و نشانه‌ها​

وجود آنتی بادی‌های ضد فسفولیپید (aPL) بدون ترومبوز (لخته خون) یا عوارض مربوط به بارداری، نشان دهنده APS نیست. سندرم آنتی فسفولیپید می‌تواند باعث تشکیل لخته‌های خون شریانی یا وریدی، در هر کدام از سیستم‌های بدن شود، یا عوارض مرتبط با بارداری ایجاد کند. در بیماران APS، شایع‌ترین حادثه وریدی، ترومبوز ورید عمقی اندام‌های تحتانی است و شایع‌ترین حادثه شریانی سکته مغزی است. در زنان باردار مبتلا به APS، خطر سقط مکرر، اختلال رشد داخل رحمی جنین و زایمان زودرس وجود دارد. غالباً علت این عوارض، آنفارکتوس جفت است. در بعضی موارد به نظر می‌رسد APS با مهار تمایز تروفوبلاست‌ها تحت تأثیر aPL، باعث عقب ماندگی ذهنی یا رشد نوزاد می‌شود. در بیشتر موارد سقط جنین به ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم، نقش سندرم آنتی فسفولیپید در کنار لوپوس اریتماتوز سیستمیک پررنگ دیده شده‌است. سایر یافته‌های شایع، اگرچه جزء معیارهای طبقه‌بندی APS نیستند، شامل افت پلاکت، بیماری دریچه قلب و لیویدو رتیکولاریس (قرمزی کبودی تورمانند روی پوست) است. هم‌چنین بین آنتی بادی‌های ضد فسفولیپید و سردرد و میگرن ارتباط وجود دارد.