آموزشی سوالات درس ۲ فلسفه دوازدهم

[baran.kh]

بسم الله الرحمن الرحیم

 

[baran.kh]

.چند نوع رابطه میان موضوع و محمول یک قضیه وجود دارد؟ با مثال تعریف کنید
الف) رابطه وجوبی (ضروری) : زمانی است که در قضیه ای ارتباط میان موضوع و محمول ضروری و حتمی باشد
مثال: عدد چهار زوج است/ انسان حیوان است.
ب) رابطه امتناعی ممتنع) : اگر برقراری ارتباط بین موضوع و محمول یک قضیه غیر ممکن و محال باشد رابطه امتناعی است.
مثال: عدد هشت فرد است / خدا دارای شریک است
ج) رابطه امکانی: زمانی است که برقراری ارتباط بین موضوع و محمول قضیه احتمالی است یعنی می تواند باشد و می تواند نباشد مثال: دیوار خانه ما سفید است / هوا سرد است.

۲- در قضایای زیر نوع رابطه میان موضوع و محمول را مشخص کنید. (تمرین)
الف) مجموع دو ضلع مثلث بزرگتر از ضلع سوم است
(واجب)
ب) ارتفاع و میانه در مثلث یکی است.
(ممکن)
ج) مجموع زوایای مثلث برابر با سه قائمه است.
(ممتنع)

 

[baran.kh]

- رابطه وجود را با هر یک از موضوعات زیر مشخص کنید(امکانی / امتناعی/ وجوبی) (تمرین)
پاسخ: خاک (امکانی)
مهربانی (امکانی)
سوختن (امکانی)
سیا سفید (امتناعی)
دیو (امکانی)، خداوند(وجوبی)
فرشتگان (امکانی)
دریای جیوه (امکانی)
روح (امکانی)
پرنده (امکانی) انرژی (امکانی)
مربع پنج ضلعی (امتناعی).

۴- منظور از واجب الوجود بالغیر چیست؟ مثال بزنید
پاسخ: موجوداتی هستند که در ذات و ماهیت خود ممکن الوجودند و به واسطه علت های بیرونی ضرورت وجود پیدا کردند مانند انسان و تمام اشیاء و موجوداتی که اکنون وجود دارند واجب الوجود بالغیرند.

 

[baran.kh]

- وقتی می گوییم رابطه ماهیت انسان با وجود یک رابطه امکانی است منظور چیست؟
پاسخ: یعنی انسان می تواند باشد و می تواند نباشد، ذات او به گونه ای نیست که حتما باشد و همچنین به گونه ای نیست که حتما نباشد. (نسبت به وجود و عدم حالت مساوی دارد)

۶- تکمیل کنید(تمرین)
الف) موضوعی را که نسبت به محمول وجود، رابطه حتمی دارد واجب الوجود می گویند.
ب) موضوعی را که نسبت که به محمول وجود، رابطه احتمالی دارد ممکن الوجود می نامند.
ج) موضوعی را که نسبت به محمول وجود، رابطه محال دارد ممتنع الوجود می گویند.

موجودات و ماهیات عالم : واجب الوجود بالذات (فقط خداوند) :
بدون نیاز به هیچ علتی و ذات موجود است و محال است که نباشد. واجب الوجود بالغیر (انسان ، درخت): اشیاء و موجوداتی که به وجود آمده اند اما این وجود از خودشان نیست بلکه از غیر و علتی دیگر دریافت کرده اند.
ممکن الوجود بالذات (دیو، میز): در ذات و ماهیتش نسبت به وجود و عدم حالت تساوی دارند .
ممتنع الوجود بالذات (شریک خدا ، دایره منتظم الاضلاع): ذاتا چنین چیزی نمی تواند وجود داشته باشد و محال است