صنایع دستی و هنر صنایع دستیِ چهارمحال و بختیاری.

[VIXEN]

صنايع دستی استان چهارمحال و بختیاری باتوجه به شرايط اقليمي و اجتماعي به دو دسته تقسيم مي‌شوند:
صنايع دستي عشاير ✨
صنایع دستي شهري و روستايي 🏞️

 

[VIXEN]

قالیبافی، یلمه بافی، گلیم بافی، سرانداز بافی، قفل سازی، گل بندی خاتم، گیوه دوزی، البسه محلی، کلاه مالی، جاجیم بافی، کیسه حمام، چلنگری، اسلحه سازي، گره چيني، كرباس بافي و ... از جمله صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری هستند که برخی از آنها متاسفانه در حال از رونق افتادن می باشند.👀

 

[VIXEN]

اما بعضی از صنایع، مانند قالي‌ها و انواع گليم‌هاي عشايري استان، از شهرت جهاني برخوردارند. 🌱

چند نمونه از این هنر:

 

[VIXEN]

صنايع دستي عشايري ​

اين نوع از صنايع دستي استان چهارمحال و بختیاری جنبه خود مصرفي داشته و شامل بافته‌هاي بيشتر از 10 نوع محصول مي‌باشد كه عمدتا توسط عشایر بختیاری توليد مي‌شوند از قبيل وريس بافي ، خورجين ،چوغا ( لباس محلی) ،سياه چادر ،توبره، مهده و... كه كليه مراحل پشم چيني ، پشم ريس و رنگرزي تا مرحله بافت تماما توسط خود عشاير صورت مي‌گيرد.

برای مثال، خورجین بافی:

 

[VIXEN]

صنايع دستي شهري و روستايي​

این دسته از صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری بیشتر جنبه مصرفی، كاربردی و تزئینی دارند. مواد و مصالح مورد نیاز این محصولات معمولا از داخل استان تامین می‌شود ولی در برخی از رشته ها، مواد اولیه باید خارج از استان تهیه شوند. در تولید برخی از این محصولات از دستگاه‌ها و ماشین آلات فنی و تولیدی استفاده می‌شود.
و البته صنايع دستي غيربومي استان نیز فعال بوده و مورد توجه و استقبال فراوان مي‌باشند: معرق، منبت، مشبك، چاپ قلمكار، نكارگري ، تذهيب، مليله سازي، قلمزني روي فلز ، حجاري سنگ، تراش سنگهاي قيمتي ونيمه قيمتي ، مجسمه سازي، خراطي و... .

 

[VIXEN]

نمدمالی یکی دیگر از قدیمی‌ترین صنایع‌دستی این استان به شمار می‌رود و قطب اصلی تولید نمد را به خود اختصاص داده است. برخی از محصولات نمدی تولید شده این استان به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شود. شهرستان‌های شهرکرد و بروجن، بیشترین نمد استان را تولید می‌کنند. تولید نمد در این استان به دو صورت سنتی و کارگاهی انجام می‌شود.

 

[VIXEN]

صنعت قفل‌سازی چالشتر در شهرکرد به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نقاط استان چهارمحال و بختیاری، از دوره صفویه رواج یافته و به شهرتی جهانی رسیده، به طوری‌ که قفل طلای درب کعبه ساخته یکی از هنرمندان این دیار است. بزرگترین و کوچک‌ترین قفل‌های جهان مختص به چالشتر است که نشان اصالت یونسکو هم دارد.
برای ساخت قفل چالشتر از آهن، مس، برنج، طلا، نقره، فولاد و آلیاژهای آن استفاده می‌شود. همچنین صنعت قفل‌سازی آمیخته با هنرهای قلمزنی، طلاکوبی، نقره‌کوبی و منبت‌کاری روی فلزات است. چالشتر یکی از نواحی شهرکرد در 5 کیلومتری مرکز چهارمحال و بختیاری است.

 

[VIXEN]

در گذشته نه چندان دور گیوه دوزی چهار رشته هنری تخت کشی، دوال کشی، رویه بافی و گیوه دوزی (مونتاژ) را شامل میشد که در حال حاضر در شهرکرد و بروجن تعداد معدودی کارگاه گیوه دوزی و رویه‌بافی فعالیت دارند. رویه گیوه با استفاده از انواع نخ‌ها بافته میشود و تخت گیوه توسط صنعت‌گری كه اصطلاحا «تخت كش » نام دارد، آماده می‌شود. كار اتصال تخت و رویه گیوه را «گیوه دوز » انجام می‌دهد.

 

[VIXEN]

از مهمترین صنایع دستی استان چهارمحال و بختیاری، بافت چوقا می‌باشد. چوقا یا چوغا، عبا یا تن‌پوشی صرفا عشایری است كه با استفاده از نخ پنبه ای نمره20 همینطور پشم سفید و الوان اعلا بافته می‌شود. به علت استفاده از مواد اولیه طبیعی در بافت این البسه مصرف كننده می‌تواند هم در گرما و هم در سرمای شدید از آن بهره گیرد.

 

[VIXEN]

یكی از بافته‌های عشایری است كه عموما با استفاده از 4 تكنیك بافت (رندی بافی، گلیم بافی، ساده بافی، قالی بافی و . . . ) است و كاربرد آن برای حمل نمك مورد نیاز عشایر است.