آموزشی غلبه بر استرس در فن بیان

[Fatemeh.kaf]

استرس در فن بیان از کجا می‌آید؟


حتماً دیده‌اید کسانی را که می‌خواهند در جمع حرف بزنند یا ممکن است به زودی نوبت صحبت کردنشان برسد یا حتی می‌خواهند در پیشگاه یک شخصیت مهم حرف بزنند می گویند: «دارم می‌میرم!»، «استرس داره منو میکشه!» و یا «کاش یا این موقعیت لغو می‌شد یا همین الآن من می‌مردم».

 

[Fatemeh.kaf]

بدون شک یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که هرکسی که می‌خواهد فن بیان خوبی داشته باشد باید بلد باشد، مدیریت استرس است.
استرس در ذات ما انسان‌هاست. هرگز نمی‌توانیم استرس خود را به صورت دائمی از بین ببریم. وجود استرس در بدن ما مضر نیست. استرس ابزار مفیدی است، از لحاظ تاریخی، هورمون‌های استرس، آدرنالین و کورتیزول و نور‌اپی‌نفرین ما را در وضعیت بر‌انگیختگی شدید قرار می‌دهند و به ما موجی از انرژی می‌بخشند و باعث افزایش واکنش ما در برابر خطرات و تهدید‌ها می‌شوند. اما این زیاد بودن استرس است که مضر است.

 

[Fatemeh.kaf]

استرس به میزان معمولی، برای تمرکز خوب است؛ اما استرس زیاد در فن بیان، اتفاقاً تمرکز را از بین می‌برد و اجازه نمی‌دهد تسلط خود را حفظ کنیم.
خیلی‌ها هستند واقعاً فن بیان خوبی دارند. مثلاً وقتی در جمع‌های صمیمانه شروع به صحبت می‌کنند، چون با جمع احساس خیلی راحتی دارند، (مثلاً در خانواده) به خوبی صحبت می‌کنند و کاملاً بر اوضاع و فن بیانشان تسلط دارند؛ اما ممکن است همین افراد در جمع‌های غیردوستانه یا رسمی یا شلوغ، افرادی به نظر برسند که فن بیان خوبی ندارند. این قضیه تنها به خاطر استرس به وجود می‌آید.

 

[Fatemeh.kaf]

استرس در فن بیان کجاها بیشتر اتفاق می افتد؟
خیلی جاها بوده که در هنگام صحبت کردن، استرس گرفته‌ایم.
به این نمونه‌ها توجه کنید:
شما یک مدیر هستید و می‌خواهید در جمع کارمندانتان حرف بزنید یا آن‌ها را یک به یک به اتاقتان فرا بخوانید و با آن‌ها صحبت کنید.
شما یک دانشجو هستید که آخر این هفته، جلسه دفاع از پایان نامه یا کنفرانس در کلاس دارید.

 

[Fatemeh.kaf]

شما قرار است با شخص مهمی جلسه داشته باشید و نکاتی را به او بگویید.
شما برای مصاحبه جهت تصدی یک پست عالی به مصاحبه شغلی دعوت شده‌اید.
و …
در تمام این موارد، فن بیان، نقش اساسی را بازی می‌کند و احتمالاً در همه این موارد هم استرس در فن بیان، انکار ناپذیر و غیرقابل پیشگیری

 

[Fatemeh.kaf]

نشانه‌های استرس در فن بیان چیست؟
استرس در فن بیان نشانه‌های زیادی دارد. از جمله:

نفس کم آوردن و احساس اختلال در تنفس
خشک شدن دهان
تپش قلب
سرد شدن دست‌ها
عرق کردن دست‌ها و پیشانی
ور رفتن با دست‌ها و یا جویدن ناخن‌ها
احساس اسپاسم عضلانی و سفت شدن عضلات دست و پا
عدم تمرکز و احساس از یاد بردن مطالب
و…

 

[Fatemeh.kaf]

استرس در فن بیان را همه دارند؟
شاید اگر در فن بیانتان احساس ترس و استرس دارید، فکر کنید که این ترس فقط مختص شماست و این شما هستید که مضطرب می‌شوید. یا وقت کسی را می‌بینید که خوب صحبت می‌کند، می‌گویید: «این چطور انقدر خوب حرف میزنه! کاش منم جای اون بودم. آخه مگه میشه؟»
بله! شما از گذشته او خبر ندارید. نمی‌دانید چند ده ساعت تمرین کرده و شاید همین الآن هم استرس دارد. منتها یاد گرفته استرسش را کنترل کند و آن را برای بهبود سخنرانی‌اش به کار گیرد.

 

[Fatemeh.kaf]

استرس فن بیان و در جمع حرف زدن اما یکی از شناخته‌شده‌ترین ترس‌های انسان‌هاست. این مختص کشور ما هم نیست. در همه جای دنیا رواج دارد و یک استرس «مشترک» میان ما آدم‌هاست.
اما جالب است بدانید 80 درصد آدم‌ها، از ترس‌هایشان فرار می‌کنند و حاضر نیستند برای درمان آن کاری کنند.

 

[Fatemeh.kaf]

مراحل مدیریت استرس در فن بیان
مدیریت استرس در فن بیان، سه مرحله دارد

در گام اول:
از همه باید بپذیرید که فن بیانتان هرچه هم خوب باشد، استرستان آن را خراب می‌کند. شما باید قبول کنید که در هنگام صحبت در جمع یا یک شخص مهم، دهانتان خشک می‌شود و یا دستانتان عرق می‌کند…

 

[Fatemeh.kaf]

در گام دوم:
شما باید به دنبال ریشه یابی علت ترس از فن بیان خود باشید. باید ببینید چرا فن بیانتان مشکل دارد و دلیل آن را در بیاورید. البته اینکه این استرس در میان خیلی‌ها مشترک است، لزوماً به معنای این نیست که علت آن هم مشترک است. هرکسی ممکن است علت خاص خودش را داشته باشد. یک نفر ممکن است دائماً هنگام حرف زدن در خانواده، تحقیر و سرکوب می‌شده و شخص دیگری ممکن است عوامل ژنتیکی یا محیطی، او را وادار کرده که در هنگام صحبت کردن استرس بگیرد.