آموزشی فضا سازی در داستان نویسی چه اهمیتی دارد؟

[Puyannnn]

داستان نویسی برخلاف نامش که شاید ساده نویسی را به ذهن متبادر می کند، امری است کاملا اصولی و براساس قواعد خاص. اگر می خواهید داستان نویس حرفه ای شوید باید با قواعد نوشتن کاملا آشنا شوید. یک داستان (چه کوتاه و چه رمان) باید عناصر داستان را در دل خود جای داده باشد. از جمله آنها: شخصیت پردازی، فضا سازی در داستان، طرح داستانی مناسب، پیرنگ خوب، دیالوگ های سازنده و پیش برنده، تعلیق و عناصر دیگری از این دست.

ما امروز قصد داریم شما را با فضا سازی در داستان بیشتر آشنا کنیم و به شما کمک کنیم تا بتوانید در دل داستانهای خود به بهترین نحو از این عنصر استفاده کنید و داستان خود را عینیت ببخشید.

داستان نویسی برخلاف نامش که شاید ساده نویسی را به ذهن متبادر می کند، امری است کاملا اصولی و براساس قواعد خاص. اگر می خواهید داستان نویس حرفه‌ای شوید باید با قواعد نوشتن کاملا آشنا شوید.

یک داستان (چه کوتاه و چه رمان) باید عناصر داستان را در دل خود جای داده باشد. از جمله آنها:

شخصیت پردازی، فضا سازی در داستان، طرح داستانی مناسب، پیرنگ خوب، دیالوگ های سازنده و پیش برنده، تعلیق و عناصر دیگری از این دست.

 

[Puyannnn]

چگونه داستان کوتاه را شروع کنیم؟
سوال خیلی از دوستداران نویسندگی داستان کوتاه این است که چطور داستان خود را شروع کنیم؟ قدم اول برای داستان کوتاه داشتن سوژه مناسب است. سوژه ها زیادند و بسیاری از آنان هم تکراری. اما مهم نوع نگاه شما و نحوه پرداخت شما به آن سوژه است که می تواند خیلی متفاوت باشد.

 

[Puyannnn]

طرح داستان چیست؟
بعد از پیدا کردن سوژه مناسب باید طرح داستانی برای خود پیاده کنید. طرح داستان یعنی نقشه راه. یعنی اینکه داستان را از کجا شروع کنیم و به کجا ختم کنیم.

طرح داستانی شما را از گم کردن مسیر حفظ می کند و می تواند به نوشته شما نظم و نسق ببخشد. شما در یک طرح داستانی مشخص خواهید کرد که چطور از نقطه الف (شروع داستان) به نقطه ب (نقطه اوج داستان) و بعد از آن به نقطه پ (انتهای داستان) برسید.

طرح داستانی باید پیش برنده داستان باشد. مثلا فرض کنید شخصیت اصلی داستان شما یک کودک است. کودکی که قرار است بر ترس خود بر تاریکی غلبه کند. (سوژه داستان غلبه بر ترس کودکانه)

شما با طرح داستانی خوب و قوی مشخص می کنید که این کودک چگونه و با چه اتفاقی از ترسی که داشته عبور کرده و بر آن فائق خواهد آمد.

 

[Puyannnn]

چگونه در داستان شخصیت پردازی کنیم؟
یکی از مهمترین و اصلی ترین عناصر داستان نویسی، شخصیت پردازی است. شما در داستان خود با توجه به اینکه داستانتان بلند یا کوتاه است، شخصیت ها و انسانهایی را خواهید داشت که پیش برنده داستان هستند.

شخصیت های داستان می توانند اصلی و یا فرعی باشند. شخصیت های اصلی شامل قهرمان داستان و به عبارت دیگر، کسی است که داستان حول محور او می چرخد و برای او نوشته شده است. شخصیت های فرعی آنهایی هستند که نقش جدی در داستان نداشته و در کنار شخصیت های اصلی می آیند و می روند. (شخصیت هایی که اگر نباشند شیرازه داستان از هم نخواهد پاشید)

شخصیت اصلی نیاز به تجزیه و تحلیل عمیق و واقعی دارد. این آنالیز شخصیتی می تواند شامل مشخصات ظاهری و جسمی باشد و مهمتر از آن مشخصات روانشناختی و درونی شخصیت اصلی است.

شخصیت پردازی باید حین داستان و در هنگام وقوع اتفاقات مختلف در طول داستان صورت بگیرد. تا خواننده کم کم با او آشنا شود و شخصیت را به طور کامل تجسم کند.

 

[Puyannnn]

فضا سازی در داستان چیست و چطور می توانیم فضا سازی درستی داشته باشیم؟
برای اینکه خواننده شما بتواند با شما وارد داستان شده و همراه و همقدم با شما شود، باید علاوه بر اینکه شخصیت پردازی خوبی را برای شخصیت های داخل داستانتان (شخصیت های اصلی بیشتر و شخصیت های فرعی به شکلی محدودتر) داشته باشید، باید فضا و محیطی که داستان شما در آنجا شکل گرفته و اتفاقات روی می دهد را هم به خوبی در مقابل چشم خواننده خود بگسترانید.

نویسندگی حرفه ای یعنی شخصیت هایی پردازش شده در فضایی مناسب قرار بگیرند تا مخاطب بتواند اتفاقات و رویدادهای داخل داستان را پیش چشمان خود مجسم کند.

فضا سازی در داستان کار پیچیده و نشدنی نیست. کافی است دقت خود را بیشتر کرده و جزئیات مهم فضا را در داستان خود بیاورید. البته جزئیاتی که وجودشان برای ادامه داستان ضروری است و حس و حال خواننده را به آن فضا می کشاند. به عبارت دیگر مخاطب احساس کند در آن فضا قرار دارد.

مثلا در بخشی از داستان احتیاج دارید فضای یک اتاق نشیمن را پردازش کنید. به جزئیات آن اتاق بپردازید، از چیدمان وسایل تا رنگ و روی اتاق و حتی پاشش نور در آن اتاق.

یا اگر داستان در حیاط خانه در حال بازگویی است حتما باید چگونگی آن حیاط بازگو شود. با دقت و جزئیات مهم

 

[Puyannnn]

فضای نوشته چیست؟
فضای نوشته در حقیقت همان اتمسفر و جوی است که بر داستان شما حاکم است. این فضا می تواند فضایی ترسناک، وهم آلود، کمیک و یا حتی درام باشد. با توجه به نوع جوی که داستان شما در آن قرار دارد، فضا سازی در داستان را انجام دهید. به عنوان مثال هیچ لزومی ندارد در فضایی که خواننده درگیر احساسات است، نشانه های یک فضای کمیک را فراهم کنید.

فضا سازی در داستان برای کتاب کودکان متفاوت از بزرگسالان است. برای کودکان با کمک تصویرگری (نقاشی) این فضا شکل می گیرد. چون کودکان صبر و حوصله تصویر سازی ذهنی را نداشته و مخصوصا در سنین پایین تر احتیاج دارند تا به قوه تخیل آنها کمک شود.

تصویرسازی کتاب کودکان کاری بسیار تخصصی بوده و باید در این رابطه از متخصصان این رشته کمک بگیرید. +

تصویر سازی برای کودکان در انیمیشن هم وجود دارد. بدون فضاسازی بصری به طور قطع اصلا نمی توان چیزی را روایت کرد. مانند فضاسازی در انیمیشن های دهه فجر انقلاب که به طور کامل می تواند کودکان را با فضای آن زمان و نحوه زندگی مردم و چگونگی وقوع انقلاب آشنا سازد.

زاویه دید چیست؟
زاویه دید هم از عناصر مهم داستان نویسی است. به عبارت ساده زاویه دید یعنی داستان از نگاه چه کسی در حال روایت است. این زاویه دید می تواند یک اول شخص باشد(من که در داخل داستان هستم) می تواند یک سوم شخص باشد (کسی که در داخل داستان نیست و از بیرون داستان را روایت می کند) می تواند یک دانای کل باشد( سوم شخصی که بدون محدودیت از همه چیز و همه ک.س و همه اتفاقات خبر دارد) زاویه دید دوم شخص هم می تواند باشد که کمی پیچیده تر از بقیه موارد است.