مردم شناسی ایران قوم بلوچ

[Hilda;]

یکی از اقوام شرق ایران، گروهی با نام بلوچ هستند که در بلوچستان زندگی می کنند. جالب است بدانید که گستردگی قوم بلوچ و پراکندگی این اقوام، به گونه ای است که می توانید آن ها را در ایران، پاکستان و حتی بخش هایی از افغانستان هم ببینید. برای آشنایی با اقوام بلوچ که یکی از قدیمی ترین مردم این سرزمین هستند، مطلبی را آماده کرده ایم. زمینه فرهنگی مردم بلوچ در این ناحیه بسیار قدمت داشته و به گذشته های بسیار دور برمی گردد. عده ای از این مردم نیز، در طول دوران به استان های شرقی هند در کنار مرزهای پاکستان مهاجرت کردند و هم اکنون در آن نواحی زندگی می کنند.

 

[Hilda;]

حتی با بررسی نژادی این مردم گفته شده که آن ها نژاد هند و ایرانی دارند. بلوچستان منطقه ای است که حتی فردوسی نیز در شاهنامه خود پهلوانان خود را از آن خطه بلند می کند و بسیار از واژه بلوچ کوه نشین استفاده می کند.

 

[Hilda;]

 

[Hilda;]

اقوام و طایفه های بلوچ​

امروزه پس از گذشت تاریخ پر فراز و نشیبی که بر اقوام بلوچ گذشته است، می توان طوایفی با نام های بامری، یاراحمدزیی، گمشادزیی، شیرخان زیی، سمال زیی یا همان شه بخشی، میرمرادزیی، شیرانی، مبارکی، ریگی و تعدادی دیگر است. اقوام دیگری هم هستند که اگر چه اصالتا بلوچ نبوده اند اما امروزه به سبب زندگی در میان مردم بلوچ طایفه های خود را تشکیل داده و به مرور زمان جزوی از اقوام بلوچ شده اند. اقوام بلوچ برای تمام گردشگران دنیا و البته تاریخ شناسان چنان اهمیت و جذابیت دارند که جمعیت این اقوام را در سراسر جهان شمارش نمودند. تعداد تمام اقوام بلوچ در جهان و بر اساس آمار سال ۱۳۷۹، هشت میلیون نفر اعلام شده است. قطعا این آمار در سال های اخیر بیشتر هم شده است. عشایر کوتچ و عشایر رابادی در هند بسیار شباهت به اقوام بلوچ ایران دارند که امروزه شیوه زندگی آن ها برای عکاسان و جهانگردان بین المللی بسیار جذاب شده است

 

[Hilda;]

فرهنگ و زبان اقوام بلوچ​

زبان مردم بلوچ را بلوچی می خوانند. محققان بسیاری راجع به ریشه اصلی این زبان تحقیق کرده اند و تئوری های متعددی هم ارائه شده است. به طور مثال عده ای این زبان را برگرفته از زبان پهلوی میانه می دانند. حتی عده ای شباهت های بین زبان مردم بلوچی را با زبان مردم کردی و گیلکی مقایسه کرده اند و آن را برگرفته از زبان پارتی می دانند. در هر صورت آنچه که قطعا همه محققان مطمئن هستند، ریشه بسیار قدیمی و اصیل زبان اقوام بلوچ است.

 

[Hilda;]

و اما فرهنگ مردم بلوچ​

به جرات می توانیم بگوییم که کمتر قومی را در جهان پیدا خواهید نمود که همانند اقوام بلوچ غریب نواز و مهمان نواز باشند. اقوام بلوچ مردمی بسیار مهربان هستند که در طول تاریخ ثابت کرده اند به کمک دیگر مردم می شتافتند. یاری رساندن به دیگر افراد نیازمند یکی از خصوصیات بارز در میان این مردم است. همچنین باید از پایبندی آن ها به قول و قرارهایی که می گذارند یاد کرد. اقوام بلوچ اگر به قولی نان و نمک کسی را بخورند به هیچ عنوان نمی گذارند به آن فرد بدی برسد. بارها پیش آمده که گردشگرانی که به این ناحیه سفر کرده اند، برای تشکر از اقوام بلوچ هدیه ای ناقابل به آن ها داده اند و در مقابل چندین برابر محبت و هدیه دریافت کرده اند. مطمئن باشید که اگر به این منطقه سفر کردید و مهمان سفره یک بلوچی شدید، آن فرد بهترین های خانه اش را در پای سفره برای مهمانش گذاشته است.

 

[Hilda;]

 

[ام کا اچ p.r]

همانطور که از نام مردم بلوچ هم پیداست آنها مردمانی هنرمند، مهمان نواز و خون گرم هستند، شغل بیشتر مردان بلوچ کشاورزی و حتی سوخت‌بری هست که از شغل‌های بسیار سخت هست و همواره جان این مردمان عزیز در جاده‌های خاکی و کوه‌های ناهموار در خطر است اما به دلیل نبود شغل بیشتر مردم روستاها به این شغل روی آورده‌اند، امید است که دولت‌مردان فکری به حال این مردمان سخت‌کوش و مظلوم بکنند و راه چاره‌ای برای حل این مشکلات پیدا کنند.

 

[ام کا اچ p.r]

شغل بیشتر زنان هنرمند بلوچ هم آینه دوزی و سوزن دوزی‌های ظریف و زیبایی‌ست که چشم هر بیننده‌ای را مجذوب جذابیت ‌های خود می‌کند، علاوه بر اینکه سوزن دوزی شغل بیشتر زنان بلوچ است اما برای آنها یک سرگرمی بسیار خوب هم به شمار می‌رود و لباس‌های آنها که با دستان توانمند خود روی آنها سوزن دوزی و آینه دوزی انجام می‌دهند نمادی از هنرمندی و اصالت مردمان این سرزمین است که در میان تار و پود نخ‌های این لباس‌های رنگارنگ به اهتزاز در آمده است.

 

[ام کا اچ p.r]

نمونه‌ای از لباس های زیبای بلوچی؛