آموزشی مراحل ترجمه یک کتاب

[شایان]

ضمن سلام و خسته نباشید،
در این تاپیک مطالب مربوط به مراحل ترجمه یک کتاب گذاشته می‌شود.
موفق باشید.


​

 

[شایان]

برای ترجمه کتاب از کجا شروع کنیم؟​

شما به دلایل مختلف و با اهداف گوناگونی می‌توانید به سراغ ترجمه یک کتاب بروید. در واقع، اهداف مختلفی پشت نیت ترجمه یک کتاب برای هر شخص وجود دارد.

شاید دوست دارید که صرفا با ترجمه از دانش زبان خارجی‌تان بهره ببرید، شاید در یک زمینه علمی متخصص هستید و به زبانی خارجی هم تسلط دارید و به همین خاطر است که دوست دارید در زمینه حرفه و تخصص علمی‌تان، آستین‌ها را بالا بزنید و یک کتاب خوب خارجی را به زبان فارسی ترجمه کنید.

دلایل متعدد و نیات گوناگون دیگری هم می‌تواند پشت خواسته مترجم شدنِ شما پنهان باشد. مثلا شاید دوست دارید در یک زمینه عمومی مثل کتاب‌های موفقیت، دست به ترجمه کتاب بزنید و فکر می‌کنید که از این راه می‌توانید مشهور و ثروتمند شوید(البته این هم هدفی است و اصلا دور از دسترس نخواهد بود!) و…

در هر حال، یکی از اصلی‌ترین گام‌هایی که باید در زمینه شروع ورود به دنیای مترجمان بردارید، انتخاب هدف و موقعیت‌تان است. یعنی باید بدانید که دقیقا به چه علت به دنبال ترجمه یک اثر هستید. اصلا دوست دارید که در چه زمینه‌ای شروع به فعالیت کنید و چشم‌انداز پیش روی‌تان از این کار چیست.

مثلا اگر یک کتاب خاص در زمینه تخصص علمی و رشته تحصیلی‌تان را برای ترجمه در نظر گرفته باشید، کارتان بسیار ساده است و دیگر نیازی به جستجو ندارید. اما در صورتی که دقیقا نمی‌دانید که چه کتابی را برای ترجمه انتخاب کنید، داستان فرق دارد باید شروع به جستجو در منابع مختلف کنید و با بررسی گزینه‌های مختلف به انتخاب کتاب مورد نظرتان برسید.

 

[شایان]

چه کتابی ترجمه کنیم؟
برای اینکه بدانید چه کتابی را ترجمه کنید و به عبارت دیگر به یک گزینه مطلوب و مورد علاقه خود برسید باید شروع به گشتن در وبسایت‌های اینترنتی کنید. این روزها که اینترنت در اختیارتان است، یافتن جدیدترین گزینه‌های موجود در بازار بسیار ساده‌تر از گذشته شده است. کافی است که موضوع مورد نظرتان را در گوگل جستجو کنید و با انتخاب عبارات هدف‌مندانه مانند «جدیدترین کتاب‌ها درباره…»، «آخرین کتاب‌ها در زمینه…» و…، مشغول به کندوکاو در بازار تازه‌های نشر در هر موضوع شوید.​

وبسایت‌هایی مانند آمازون هم می‌توانند در این زمینه به شما کمک شایانی کنند. احتمالا در همان جستجوی کلی که برای یافتن کتاب‌های تازه در حوزه یک موضوع خاص به خرج می‌دهید با یکی از صفحات فروش کتاب آمازون رو به رو خواهید شد.

به وبسایت‌هایی که کتاب‌های تازه را معرفی می‌کنند، سر بزنید و با خواندن و مرور خلاصه آنها، نظرات کاربران دیگر درباره کتاب و ستاره‌ها و امتیازاتی که هر کتاب کسب کرده است به گزینه مطلوب‌تان دست پیدا کنید. شما به زبان انگلیسی یا زبان خارجی دیگر مجهز هستید و به همین خاطر لازم نیست که نگران این باشید که در وبسایت‌های مختلف خارجی، نتوانید کتاب دلخواه‌تان را پیدا کنید.

اگر نتیجه‌ای در جستجوهای نخست‌تان حاصل نشد و به گزینه‌ای دلخواه دست پیدا نکردید، اصلا و ابدا نگران نباشید. جا نزنید و خستگی را از خود دور نگه دارید. عبارت اولیه‌ای را که با آن شروع به جستجو کرده بودید، اصلاح کنید و سعی داشته باشید که جستجوی خود را محدودتر کنید. یعنی از واژگان و عبارت‌هایی استفاده نمایید که نتایج مشخص‌تر و هدفمندتری به شما می‌دهد.

در انتخاب کتاب مورد علاقه‌تان برای ترجمه، اصلا و ابدا عجله به خرج ندهید. یادتان باشد که شما می‌خواهید اثری از خود بر جای بگذارید که بعد از نشر به عنوان برندتان معرفی می‌شود. پس نباید برندتان را خراب کنید یا در انتخاب عنوان و محتوا که نخستین و یکی از مهم‌ترین گام‌های ترجمه کتاب است، کوتاهی به خرج بدهید.

 

[شایان]

چگونه کتاب برای ترجمه پیدا کنیم؟
کتاب‌هایی که پیدا می‌کنید به شکل‌های گوناگون در دسترس قرار می‌گیرند. مثلا برخی از کتاب‌ها به صورت رایگان و در قالب فایل‌های قابل دانلود(به شکل پی‌دی‌اف) در دسترس‌تان هستند.​

اگر کتاب خاصی مورد نظرتان نیست و دوست هم ندارید که بابت دسترسی به یک کتاب خارجی، هزینه‌ای پرداخت کنید باید در عبارت مورد جستجوی خود برای یافتن کتاب در کنار موضوع، واژه رایگان(free) را هم بنویسید و اگر دوست دارید که در قالب پی‌دی‌اف به شما نتایجی ارائه شود هم باید این عبارت یعنی (pdf) را هم در عبارت جستجو بنویسید.

دست‌یابی به کتاب‌های ارزشمندی که در این قالب ارائه می‌شوند و ضمنا رایگان هستند هم یکی از گزینه‌های مطلوب در دسترس برای ترجمه کتاب است. اما همه کتاب‌های جدید و معروف از این طریق قابلیت دسترسی ندارند. در این موقع است که باید به دنبال راهی برای خرید کتاب‌های خارجی باشید.

اگر یکی از دوستان و آشنایان‌تان در خارج از کشور به سر می‌برد، از او بخواهید که کتابی را که پیدا کرده‌اید اما از طریق اینترنت و به صورت رایگان قابل دسترسی نیست از یک فروشگاه برای‌تان بخرد و آن را با پُست برای شما ارسال کند.

اگر هم چنین امکانی ندارید و با هیچ‌ک.س که بتواند چنین کاری را برای‌تان انجام بدهد، آشنایی ندارید باید به سراغ گزینه دیگری بروید و آن خرید کالاهای خارجی از وبسایت‌های واسطه فروش ایرانی است. برخی از فروشگاه‌های آنلاین ایرانی، امکان انتخاب و خرید محصولات از وبسایت‌ها و فروشگاه‌های آنلاین خارجی را فراهم کرده‌اند. برای مثال می‌توانید به این وبسایت‌ها که با جستجویی ساده در اینترنت پیدا می‌شوند به راحتی مراجعه کنید و سفارش خرید خود از آمازون یا وبسایت‌های مشابه را به آنها بدهید.

البته دقت کنید که این وبسایت‌ها یا صفحات در شبکه‌های مجازی معتبر باشند. مثلا دارای نماد و نشان الکترونیکی از سازمان‌های دولتی و با مجوز مشغول به فعالیت باشند. یا اگر هم از طریق شبکه‌های اجتماعی به شما خدماتی این‌چنینی ارائه می‌کنند، شهرت خوبی در میان دنبال‌کنندگان خود داشته باشند. در هر حال، حواس‌تان را جمع کنید تا از شما در راه خرید کتاب خارجی، کلاه‌برداری صورت نگیرد.

 

[شایان]

از کجا بفهمیم کتابی ترجمه شده است یا نه؟​

بعضی از کتاب‌ها، بارها و بارها از سوی مترجمان مختلف ترجمه می‌شوند. مثلا کتاب «شازده کوچولو» را در نظر بگیرید. این کتاب از سوی مترجمان متعددی در دنیا به ترجمه‌های مختلف رسیده است و این نشان از علاقه بسیار زیاد جمعی در کنار پررونق بودن فروش این کتاب‌ برای ناشران دارد. پس ترجمه یک کتاب از سوی مترجمان مختلف می‌تواند یک نقطه مثبت باشد. ضمن اینکه گاهی در حول و حوش دنیای ترجمه، وجود چند نسخه از یک کتاب می‌تواند به تبادلات تخصصی بیانجامد که بسیار ارزشمند است.
اما گاهی‌اوقات هم نویسندگان به دنبال این هستند که اول از همه و بدون هیچ رقیبی، یک کتاب را ترجمه کنند و به بازار ارائه دهند. در این صورت، چطور می‌توان فهمید که کتابی قبلا ترجمه شده است یا نه؟ مطمئن‌ترین و بهترین راه برای اینکه چه طور بفهمیم کتابی ترجمه شده، مراجعه به وبسایت سازمان اسناد و کتابخانه ملی است. برای این کار باید به وبسایتی به نشانی زیر مراجعه کنید:
www.nlai.ir
بعد از مراجعه به این وبسایت باید به جستجوی عنوان کتاب یا نام نویسنده آن بپردازید. دقت داشته باشید که جستجو کردن عنوان کتاب می‌تواند شما را به مسیری اشتباه ببرد. زیرا احتمال دارد که یک مترجم، عنوان کتاب را در ترجمه خود تغییر داده باشد. پس بهتر است هم به جستجوی نام نویسنده کتاب بپردازید و هم عنوان آن.