دین و مذهب مراسم عُرس در آیین اهل سنت

[STARLET]

حتماً. یکی از مراسم‌های خاص و کمتر شناخته‌شده در میان اهل سنت، مخصوصاً در نواحی صوفی‌مذهب و خانقاهی، مراسمی است به نام:

شب عُرس (جشن وصال یا وفات عارفان)

 

[STARLET]

چیست؟
واژه‌ی "عُرس" در عربی به معنی جشن عروسی است، اما در فرهنگ صوفیان، شب وفات یک عارف یا ولی خدا را "شب وصال با معشوق الهی" می‌دانند و نه شب مرگ. بنابراین، به جای عزاداری، جشنی روحانی، سرشار از ذکر، شعر، موسیقی عرفانی و مولودی برگزار می‌کنند.

 

[STARLET]

مراسم کجا و برای چه کسانی برگزار می‌شود؟

این مراسم در خانقاه‌ها، تکیه‌ها، آرامگاه‌ها یا حتی مساجد اهل سنت برگزار می‌شود. نمونه‌های مشهور:
شب عُرس مولانا (در قونیه ترکیه)
شب عُرس احمد کسنزان در عراق و ایران (کردستان)
شب عُرس عبدالقادر گیلانی در پاکستان و هند
و حتی شب عُرس شیخ صفی‌الدین اردبیلی یا شیخ احمد جام در ایران

 

[STARLET]

مراسم چطور برگزار می‌شود؟

۱. آماده‌سازی خانقاه یا آرامگاه
مکان مراسم با پارچه‌های سبز، گلاب‌پاشی، نورپردازی‌های سنتی، و بوی عود و اسپند آراسته می‌شود. مردم از روزها قبل، نذری تهیه می‌کنند یا نذرهای قدیمی‌شان را ادا می‌نمایند.

 

[STARLET]

۲. ذکرخوانی، دف‌نوازی و سماع


صوفیان و درویشان با لباس‌های مخصوص خود حلقه می‌زنند. دف‌نوازان شروع می‌کنند، و ذکر "هو"، "الله"، یا "یا حیّ یا قیوم" به صورت ریتمیک تکرار می‌شود. گاهی حلقه‌ی سماع شکل می‌گیرد؛ مخصوصاً در مراسم مولانا که چرخیدن صوفیان، نماد اتصال زمین و آسمان است.

 

[STARLET]

۳. خواندن اشعار عرفانی.
اشعاری از مولانا، حافظ، بیدل، عبدالرحمان جامی، و شعرای محلی خوانده می‌شود. محور این شعرها، عشق الهی، فانی شدن در حق، و وصال ابدی است:

> "مرگ اگر مرد است گو نزد من آی

تا در آغوشش بگیرم تنگ‌تنگ..."

 

[STARLET]

۴. توزیع نذری و اطعام

نذری‌هایی مثل آش، حلوا، خرما، نان محلی، شیر، و خوراک‌های محلی در پایان مراسم میان حاضران پخش می‌شود. بعضی‌ها باور دارند که غذای شب عرس، شفاست.

 

[STARLET]

شب عُرس؛ مرگ به مثابه تولد

در عرفان اهل سنت، مرگ برای اولیا، مرگ نیست؛ آغاز بازگشت به اصل خویش است. برای همین، شب عُرس ترکیبی‌ست از سکوت عرفانی، شعف روحانی و شور عارفانه. این نگاه به مرگ، عمیقاً باطنی و ریشه‌دار در سنت‌های کهن اهل تصوف است.