درمان مشتقات کوسه در پزشکی و درمان بیماری‌ها

[ZAHHRA]

کوسه‌ها منبع برخی ترکیبات طبیعی هستن که قرن‌هاست در پزشکی سنتی (مثل اسکاندیناوی) استفاده می‌شن، اما تحقیقات مدرن نشون می‌ده که بیشتر ادعاها اغراق‌آمیز یا بدون شواهد قوی هستن. مهم‌ترین مشتقات کوسه عبارتند از:

 

[ZAHHRA]

۱. روغن جگر کوسه (Shark Liver Oil - SLO)​

• حاوی ترکیبات اصلی:
  
  • اسکوالن (Squalene): یک آنتی‌اکسیدان قوی که تا ۹۰% روغن جگر برخی کوسه‌ها رو تشکیل می‌ده.
  • آلکیل‌گلیسرول‌ها (Alkylglycerols): تقویت‌کننده سیستم ایمنی.
  • اسکوالامین (Squalamine): ضدمیکروبی و ضدآنژیوژنز (جلوگیری از رشد رگ‌های خونی تومور).

 

[ZAHHRA]

• کاربردهای اثبات‌شده یا احتمالی:
  • تقویت سیستم ایمنی و کمک به درمان عفونت‌ها (در پزشکی سنتی).
  • در واکسن‌ها: اسکوالن از کوسه (یا حالا بیشتر از منابع گیاهی مثل زیتون) به عنوان ادجوانت (تقویت‌کننده واکسن) در واکسن‌های کووید-۱۹ (مثل AstraZeneca یا برخی واکسن‌های آنفلوآنزا) استفاده شده. این ترکیب سیستم ایمنی رو تحریک می‌کنه تا پاسخ بهتری به واکسن بده.
  • مرطوب‌کننده پوست، ضدالتهاب و آنتی‌اکسیدان در لوازم آرایشی.
• ادعای درمان سرطان: مطالعات قدیمی پیشنهاد کردن که ممکنه ضدسرطان باشه (چون کوسه‌ها کمتر سرطان می‌گیرن – که این هم غلطه، کوسه‌ها هم سرطان می‌گیرن)، اما شواهد بالینی قوی نداره و بیشتر به عنوان مکمل فروخته می‌شه.

 

[ZAHHRA]

۲. غضروف کوسه (Shark Cartilage)​

• حاوی کندروئیتین سولفات، کلاژن و موکوپلی‌ساکاریدها.
• ادعاهای رایج(به خصوص در ایران و مکمل‌های خارجی):
  
  • درمان آرتروز، درد مفاصل و روماتیسم (به خاطر خواص ضدالتهابی و حفظ آب در غضروف).
  • درمان سرطان (مهار رشد تومور با جلوگیری از رگ‌زایی).

 

[ZAHHRA]

شواهد علمی واقعی (تا ۲۰۲۵):

• برای سرطان: کاملاً رد شده! مطالعات بزرگ (مثل NCI آمریکا، Cancer Research UK، Memorial Sloan Kettering) نشون دادن که غضروف کوسه هیچ تأثیری روی درمان یا پیشگیری سرطان نداره. حتی می‌تونه خطرناک باشه چون بیماران رو از درمان واقعی دور می‌کنه.
• برای مفاصل: ممکنه کمی کمک کنه (مثل کندروئیتین معمولی)، اما بهتر از منابع گیاهی یا گاوی نیست و شواهد قوی نداره.
• عوارض: افزایش کلسیم خون، مشکلات گوارشی، هپاتیت (التهاب کبد).

 

[ZAHHRA]

نکته مهم زیست‌محیطی​

شکار کوسه برای روغن جگر و غضروف باعث انقراض بسیاری از گونه‌های کوسه شده (میلیون‌ها کوسه هر سال فقط برای این منظور کشته می‌شن). حالا بیشتر اسکوالن از منابع گیاهی (زیتون، آمارانت) تأمین می‌شه و شرکت‌ها دارن به سمت جایگزین‌های پایدار می‌رن