تاریخ ایران معماری در عصر سامانیان

[-pariya-]

معماری در عصر سامانیان​

 

[-pariya-]

سبک یا شیوه معماری در مقطع خاصی پایان نمی گیرد و پذیرش آن نیز ناگهانی نبوده و شروع معینی ندارد . منطقه خراسان صاحب شیوه خراسانی است ، اما همین شیوه به تدریج گرایش به شیوه رازی پیدا کرد . لذا بسیاری از آثار در نیمه دوم قرن سوم هجری دارای دو شیوه خراسانی و رازی را با هم بودند و این موضوع در شیوه های بعدی نیز تکرار می شود .

 

[-pariya-]

معماری در عصر سامانیان نیز چنین وضعی داشت و بناها تلفیقی از شیوه خراسانی و رازی بوده اند و به مرور زمان شیوه رازی جایگزین شیوه خراسانی شد .

 

[-pariya-]

پذیرش نهایی اسلام امنیت مناسبی را به وجود آورد و موجب شد که شالوده اقتصادی لازم برای نیروهای خلاق فراهم آید .

مقارن با نیمه دوم قرن سوم یک دگرگونی اصیل ایرانی در خراسان ( در آن زمان ماوراء النهر و افغانستان کنونی جزء خراسان بود ) تکمیل یافت .

 

[-pariya-]

در این منطقه با وجود حکومت سامانیان که در بخارا و سمرقند فرمان می راندند ، فرهنگ تازه ای به ویژه فرهنگ ایرانی اصیل پدید آوردند .

 

[-pariya-]

از این دوره تنها یک بنای تاریخی باقی مانده که از زیباترین بناهای اسلامی است؛ به نام آرامگاه امیر اسماعیل سامانی که مدتی قبل از مرگ او در اوائل قرن چهارم در بخارا ساخته شد . بنایی است با قدرت و اصالتی مؤثر .

 

[-pariya-]

این بنا شیوه خراسانی – رازی دارد . از نظر پیش رفت در طرح نقشه و به کارگیری مصالح تزئینی مناسب در معماری ایران سهم به سزایی دارد . ساختمان آن مکعبی شکل است

 

[-pariya-]

که هر ضلعش تقریبا 10 متر است با گنبد نیم کره ای که در چهار گوش آن چهار گنبد کوچک تخم مرغی به سبک و شیوه بناهای ساسانی است چهار گوشه دیوارها که اندکی به داخل شیب دارد با ستون های عظیم سه ربعی تقویت شده است .

 

[-pariya-]

بنا مناسب یک بنای یاد بود است و سادگی و گیرایی اندازه و نسبت های هماهنگ با آرایش قوی و ابتکاری ، آن را از سایر بناها اسلامی متمایز ساخته است .

 

[-pariya-]

در این بنا آجر با مهارتی استادانه به کار رفته و برتری آجر چینی های ایرانی را به خوبی نشان می دهد .