آموزشی معنی درس ۷ فارسی یازدهم

[BARAN_KH_Z]

اینجا، عشق معکوس گردد؛ اگر معشوق خواهد که از او بگریزد، او به هزار دست در دامنش آویزد. آنچه بود که اوّل می گریختی و این چیست که امروز درمی آویزی؟
– آن روز گِل بودم، می گریختم، امروز همه دِل شدم، درمی آویزم.
معنی: اینجا رابطه عشق برعکس می شود. اگر معشوق بخواهد که از او بگریزد، عاشق با همه وجود به او متوسّل می شود و او را به دست می آورد. ای خاک! آن چه بود که ابتدا فرار می کردی و این چیست که امروز متوسّل می شوی؟
– آن زمان که می گریختم فقط جسم بودم؛ امّا امروز که همه وجودم تحت الشعاع نورانیّت دل است، عاشقانه به حق روی آورده ام

 

[BARAN_KH_Z]

همچنین، هر لحظه از خزاینِ غیب، گوهری، در نهاد او تعبیه می کردند، تا هرچه از نفایسِ خزاینِ غیب بود، جمله در آب و گِلِ آدم، دفین کردند. چون نوبت به دل رسید، گِلِ دل را از بهشت بیاوردند و به آبِ حیاتِ ابدی سرشتند و به آفتابِ نظر بپروردند.
چون کارِ دل به این کمال رسید، گوهری بود در خزانه غیب که آن را از نظر خازنان پنهان داشته بود. فرمود که آن را هیچ خزانهای لایق نیست، الّا حضرتِ ما، یا دلِ آدم.
معنی: همچنین، هر لحظه از گنجینه های پنهان خداوند، استعدادی در ذات انسان قرار می دادند تا اینکه هرچه استعداد و توانایی است در ذات و جسم انسان قرار دادند. چون نوبت به ساخت دل رسید، برای ساخت دل از بهشت گِل آوردند و با زندگی جاوید آن را ساختند و با لطف و توجّه، آن را پرورش دادند. وقتی کار دل به کمال رسید، گوهری در خزانه غیب وجود داشت که خداوند آن را از فرشتگان پنهان داشته و خزانه داری آن را خود به عهده گرفته بود. فرمود که هیچ خزانهای جز درگاه ما یا دل آدم، شایسته آن گوهر (عشق) نیست.

 

[BARAN_KH_Z]

آن چه بود؟ گوهرِ محبّت بود که در صدفِ امانت معرفت تعبیه کرده بودند، و بر مُلک و ملکوت عرضه داشته، هیچکس استحقاق خزانگی و خزانه داری آن گوهر نیافته، خزانگی آن را دلِ آدم لایق بود و به خزانه داری آن،جانِ آدم شایسته بود.
معنی: آن گوهر چه بود؟ گوهر عشق و محبّت بود که آن را در صدف امانت معرفت قرار داده و بر مُلک و ملکوت (ظاهر و باطن جهان) عرضه کرده بودند؛ امّا هیچکس شایستگی خزانه داری آن گوهر را نیافت. دلِ آدم شایسته نگهبانی آن بود و برای خزانه داری آن،جان آدم شایسته بود

 

[BARAN_KH_Z]

مالیکه مُقرّب،هیچکس آدم را نمی شناختند. یک به یک برآدم می گذشتند و می گفتند: «آیا این چه نقش عجیبی است که می نگارند؟»آدم به زیر لب آهسته می گفت:«اگر شما مرا نمی شناسید، من شما را می شناسم، باشید تا من سر از این خواب خوش بردارم، اسامی شما را یک به یک برشمارم.»
معنی: فرشتگان نزدیک درگاه خداوند،هیچ یک آدم را نمی شناختند. یکیی کی به جسم آدم نگاه می کردند و می گفتند: این چه موجود عجیبی است که خداوند آفریده است؟ آدم آهسته با خود می گفت: اگر شما مرا نمی شناسید، من همه شما را می شناسم؛ صبر کنید تا نامتان را یکی یکی بگویم.

 

[BARAN_KH_Z]

هر چند که ملایکه در او نظر می کردند، نمی دانستند که این چه مجموعه ای است تا ابلیسِ پُر تلبیس یک باری گِرد او طواف می کرد. چون ابلیس، گِرد قالب آدم برآمد، هر چیز را که بدید، دانست که چیست، امّا چون به دل رسید، دل را بر مثال کوشکی یافت. هرچند که کوشید که راهی یابد تا به درون دل رود، هچ راه نیافت.
معنی: هرچه فرشتگان در انسان نگاه می کردند، نمی دانستند که این چه مجموعه ای است؛ تا اینکه شیطان نیرنگ باز، یکبار به دُور آدم می گردید، پس وقتی گِرد همه جسم آدم گشت، هر چیزی را که دید، دانست چیست؛ امّا وقتی به دل رسید، دل را مانندِ قصری یافت. شیطان هرچه تالش کرد که وارد این قصر شود، هیچ راهی پیدا نکرد
.

 

[BARAN_KH_Z]

ابلیس با خود گفت: «هرچه دیدم، سهل بود، کار مشکل اینجاست. اگر ما را آفتی رسد از این شخص، از این موضع تواند بود و اگر حق تعالی را با این قالب، سر و کاری خواهد بود، در این موضع تواند بود.» با صد هزار اندیشه، نومید از درِ دل بازگشت. ابلیس را چون در دل آدم بار ندادند، مردود همه جهان گشت.
معنی: شیطان با خود گفت: هرچه دیدم ساده بود، کارِ مشکل اینجاست. اگر زمانی به ما از این شخص آسیبی برسد، از این جایگاه (دل)خواهد بود و اگر خداوند متعال با این جسم سر و کاری داشته باشد، در همین جایگاه خواهد بود. شیطان با ترس فراوان و ناامید از درِ منزل ِ دل بازگشت؛ چون به شیطان اجازه ورود به دل آدم را ندادند، نزد همه جهانیان مردود، رانده شده و رجیم شد