بی‌مهرگان موریانه‌ها

[حیفآ؛]

موریانه از راستۀ Isoptera، حشراتی با اندازه های کوچک که به صورت دسته جمعی زندگی می کنند. که به لحاظ زندگی و ساختار اجتماعی تکامل زیادی پیدا کرده اند.
موریانه شباهت ظاهری زیاد به مورچه دارد و با توجه به این واقعیت، آن را مورچه سفید نیز می نامند.

 

[حیفآ؛]

به طور کلی موریانه ها حشرات کوچک به رنگ شیری و گاهی مایل به زرد و قهوه ای بور هستند.

 

[حیفآ؛]

هر کلونی از موریانه ها یک پادشاه و یک ملکه (به رنگ قهوه ای) دارد. هر ملکه قادر به تولید هزاران میلیون تخم در هر سال است. در این کلونی ها علاوه بر پادشاه و ملکه سربازانی به عنوان محافظان کلونی وجود دارند. موریانه های سرباز مجهز به سر بزرگ و فک و آروارۀ بزرگ هستند.

 

[حیفآ؛]

این موریانه ها در مقابل اشغالگرانی نظیر مورچه ها که دشمن اصلی آن ها تلقی می شوند؛ کلونی را از تهاجم محافظت می کنند. اما بیشتر جمعیت کلونی موریانه ها را کارگران سفید تشکیل می دهند، که عده ای از آن ها محافظ ملکه، عده ای وظیفۀ محافظت از لاروها و عده ای نیز مسئولیت جستجوی غذا و اطلاع دادن به سایر موریانه ها را به عهده دارند.

 

[حیفآ؛]

هنگامی که تعداد کلونی ها افزایش می یابد کارگران لانه و محل انبار غذا را گسترش می دهند. در کلونی های بالغ ۲۰۰ هزار تا ۲ میلیون کارگر زندگی می کنند.
شروع کلنی موریانه ها با نرها و ماده های بالدار می باشد این موریانه ها پس از جفتگیری بالهای خود را از دست می دهند در این مرحله موریانه ها سلول کوچکی در خاک ایجاد میکنند و ماده (ملکه) تخم می گذارد، پس از باز شدن تخم، والدین از ذخیره بدن خود، نوزادان را تغذیه می نمایند اولین سری کارگران کوچکتر از کارگران بعدی هستند.

 

[حیفآ؛]

در موریانه های چوب خشک، اولین دسته نوزادان تماما به کارگران تبدیل می شوند و یک موریانه سرباز هم تولید می شود. تا فعال شدن کارگران، ماده تخمگذار که ملکه نامیده می شود دیگر تخم نمی گذارد و پس از آن شروع به تخمگذاری می کند و این کارگران هستند که از نوزادان نگهداری می کنند و تغذیه آنها را بر عهده دارند.

 

[حیفآ؛]

در کلنی علاوه بر کارگران، پوره ها (نوزادان) سن پایین هم فعالیت دارند اگر کلنی خوب رشد کرده باشد موریانه سرباز هم مشاهده می شود فعالیت موریانه ها با پیدا شدن افراد نر و ماده بالدار خاتمه می یابد ملکه چندین سال تولید مثل می کند

 

[حیفآ؛]

وقتی قدرت تخمگذاری ماده ها از بین رفت و نرها از بین رفتند کلنی برای آنها جانشین تعیین می کند و بدین ترتیب کلنی توسعه می یابد (گاهی ارتفاع کلنی ها به چندین متر می رسد).

 

[حیفآ؛]

تعداد اجتماعات موریانه های زیرزمینی، بالغ بر هزار حشره است و جمعیت اجتماعاتی که در مناطق گرمسیری لانه های تپه ای می سازند تا میلیونها حشره تخمین زده می شود به همین جهت حمله سریع و وسیع آنها به ساختمانهای جدید از حمله سایر موریانه ها مشخص تر است.

 

[حیفآ؛]

مطالعات نشان داده موریانه های منتخب از یک کلونی مسافت هایی تا حدود ۳ هکتار در جهت پیدا کردن غذا طی می کنند. در برخی از مناطق چندین کلونی از موریانه ها در کنار یکدیگر به صورت مصالمت آمیز زندگی می کنند.