موزه‌ها موزه آبگینه

[baran.kh]

بسم الله الرحمن الرحیم

 

[baran.kh]

موزهٔ آبگینه و سفالینه‌های ایران یکی از موزه‌های شهر تهران است. عمارت این موزه، خانه‌ای تاریخی مربوط به دوره قاجار در تهران، خیابان سی تیر جای گرفته است. این اثر در تاریخ ۷ اردیبهشت ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۱۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱] آبگینه موزه تخصصی شیشه و سفال است

 

[baran.kh]

این موزه یکی از پربازدیدکننده‌ترین موزه‌های شهر تهران است و بیشتر بازدیدکنندگان آن گردشگران خارجی هستند. سالانه به‌طور میانگین بیش از ۲ میلیون نفر از این موزه بازدید می‌کنند.[۳]

اکنون مدیریت موزه برعهده دکتر نوید صالح وند باستان‌شناس و پژوهشگر شیشه‌های باستانی ایران است

 

[baran.kh]

پیشینه
ویرایش
ساختمان موزه در دهه ۱۲۹۰ شمسی به عنوان یک خانه مسکونی برای احمد قوام بنا شد و سال‌ها منزل و دفتر کار وی بود. در سال‌های ابتدای دهه ۱۳۰۰ شمسی این خانه به سفارت مصر فروخته شد و تا سال ۱۳۵۱ به عنوان سفارت مصر از آن استفاده می‌شد. لازم است ذکر شود که در دهه ۴۰ شمسی رابطه سیاسی ایران و مصر قطع شد و این ساختمان نیز عملاً خالی بود

 

[baran.kh]

در این مدت، سفارت افغانستان حافظ منافع مصر در ایران بود و بنابراین تابلوی «سفارت افغانستان، مسئول حفظ منافع جمهوری متحده عربی در ایران» بر سردر این ساختمان نصب شده بود که در روز ۸ شهریور ۱۳۴۹ با تجدید مناسبات ایران و مصر، دوباره تابلوی سفارت کبرای جمهوری عربی متحده بر سردر این بنا نصب شد.[۵] از آنجایی که در طول ۱۲ سال قطع رابطه ایران و مصر، تعمیراتی در آن انجام نشده بود و هزینه تعمیرات این مجموعه هم زیاد بود، بنابراین آن را به فروش گذاشتند.

 

[baran.kh]

. بانک بازرگانی ایران آن را در اسفند ۱۳۵۱ با مبلغ ۵ میلیون تومان خرید تا از آن به عنوان باشگاه کارکنان بانک استفاده کند.[۶] در سال ۱۳۵۵ دفتر فرح پهلوی این عمارت قاجاری را برای راه اندازی موزه خریداری کرد و با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی نوسازی و بهسازی آن آغاز شد

 

[baran.kh]

طراحی این موزه به مهندسان ایرانی و طراحی ویترین‌ها و معماری داخلی آن به هانس هولاین، معمار برجسته اتریشی سپرده شد. هولاین در طراحی موزه آبگینه از آثار برجسته تاریخی ایران مانند کاخ تچر، ستون‌های تخت جمشید، قوس‌های صفوی و کعبه زرتشت الهام گرفته است. با اینکه ویترین‌ها و فضای کلی موزه به شیوه مدرن طراحی شده‌اند، اما این طراحی مدرن به فضای کلی ساختمان آسیب نزده و در هماهنگی کامل با آن است

 

[baran.kh]

ساختمان موزه ده ضلعی است و در باغی به مساحت ۷۰۰۰ مترمربع قرار دارد.[۷] طرح‌های در و پنجره‌های نفیس که بسیار خوب نگه‌داری شده‌اند، یادآور آثار دوره سلجوقی است

 

[baran.kh]

این ساختمان در دو طبقه و پنج تالار ساخته شده است. تالار یک و دو در طبقه اول و تالارهای دیگر در طبقه فوقانی قرار دارد. در تالار شماره دو (بلور) قدیمی‌ترین شیشه‌ها و لوله‌های شیشه‌ای و سفال‌ها قرار داده شده است. طراح ویترین‌های موزه مهندسی اتریشی به نام هانس هولاین است. تزیینات بنا شامل منبت کاری چهارچوب درها و پله‌ها است و آجرکاری نما که در ۵۰ نوع است.

 

[baran.kh]

این خانه بر پایه آمیزه‌ای از معماری ایرانی و معماری اروپایی ساخته شده است. طراحی پلکان آن به شیوه روسی است اما هنر معماری ایرانی در منبت کاریهای درها و پله‌ها، گچبریهای سقف‌ها و ستون‌ها و آیینه کاری‌هایی آن دیده می‌شود. پس از انقلاب در سال ۱۳۶۸ به آینه‌کاری طبقه دوم بخش‌هایی افزوده شده که در آن‌ها درونمایه‌های مذهبی و انقلابی به چشم می‌خورد.[۳] گچ‌بری موزه شامل دو دوره است: دوران قوام و سبک غربی در زمان سفارت مصر و آینه‌کاری‌های طبقه دوم که مربوط به دوره قاجار است.