بزرگان تاریخ ناصرالدین شاه قاجار

[(:Shaparak]

ناصر الدین شاه قاجار (۱۲۴۷ق - ۱۳۱۳ق) چهارمین پادشاه (حکومت:۱۲۶۴ ـ ۱۳۱۳ق) از سلسله قاجاریه (۱۲۱۰ ـ ۱۳۴۳ق/۱۳۰۴ش) بود. او را «سلطان صاحبقران» و پس از کشته شدن، «شاه شهید» نیز خوانده‌اند. ناصرالدین حدود پنجاه سال پادشاهی کرد و در نهایت در حرم عبدالعظیم حسنی ترور شد. درباره دین‌داری او گزارش‌های متفاوتی وجود دارد. ناصرالدین به تعزیه و هنر علاقه‌مند بود

 

[(:Shaparak]

اطلاعات شخصی
لقب
سلطان صاحبقران
پدر
محمد شاه قاجار
فرزندان
مظفرالدین شاه
دین
اسلام
محل دفن
حرم عبدالعظیم حسنی در شهر ری

 

[(:Shaparak]

سمت
چهارمین پادشاه سلسله قاجار
سلسله
قاجار
آغاز حکومت
۱۲۶۴ق
پایان حکومت
۱۷ ذی‌القعده ۱۳۱۳ق
همزمان با
عبدالرحمن (افغانستان)، عبدالعزیز و عبدالحمید دوم (عثمانی)، الکساندر دوم و سوم (روسیه)
آثار برجا مانده
ایجاد موزه ملی، تأسیس ضرابخانه، اداره پست، تلگراف و چهار مدرسه بزرگ از جمله دارالفنون.
پیش از
مظفرالدین شاه
پس از
محمد شاه

 

[(:Shaparak]

هم‌زمان با حکومت ناصرالدین، جهان دچار تحولات بزرگ و کشمکش میان سنت و مدرنیته بود. او سه مرتبه به اروپا رفت و اصلاحاتی را در اجتماع ایران پدید آورد که انتقادات بسیاری را نیز به همراه داشت. در سلطنت ناصرالدین قراردادها و امتیازات بسیاری به کشورهای غربی داده شد که برخی از آن‌ها از جمله قرارداد رویترز موجب مخالفت‌ها و اعتراضات عمومی شد. فتوای تحریم تنباکو از سوی میرزای شیرازی از مراجع تقلید شیعه در قرن چهاردهم قمری، در این دوران صادر شد. در دوره او علی محمد باب،‌ موسس فرقه بابیه، اعدام شد و پیروانش سرکوب شدند

 

[(:Shaparak]

ناصرالدین پسر محمد شاه و چهارمین پادشاه از سلسله قاجاریه بود. قاجار شاخه‌ای از قزلباشان دوره صفویه بودند.[۱]او در ۱۲۴۷ق/۱۲۱۰ش در تبریز به دنیا آمد و در ۱۲۶۴ق/۱۲۲۷ش شاه ایران شد.[۲] ناصرالدین، به «سلطان صاحبقران»( یکی از معانی اش استمرار سلطنت بیش از ۳۰ سال) نیز معروف بود و پس از کشته شدن «شاه شهید» نیز خوانده شد

 

[(:Shaparak]

ناصرالدین به دستور پدرش در چهارده سالگی ازدواج کرد[۴] و در زمان کشته شدن ۸۵ همسر دائم و موقت داشت.[۵] او به شکار و هنر علاقه بسیار داشت[۶] و تا حدودی با زبان فرانسه آشنا بود

 

[(:Shaparak]

روایت ناصرالدین شاه از همزمانی شب قدر با تحویل سال ١٢٧۴ش
«چون امشب شب عید نوروز است و ... شب ۲۳ رمضان و احیا است و شب قدر؛ مردم مشغول نماز و دعا هستند. ما مشغول شدیم سوره روم و عنکبوت و حم دخان را می‌خواندیم. در وسط خواندن بودیم که نایب‌السلطنه به حضور آمد. بعد که تمام کردیم رفتیم به اطاق موزه

 

[(:Shaparak]

ناصرالدین در ۱۷ ذی‌القعده سال ۱۳۱۳ق/۱۲۷۵ش به زیارت حضرت عبدالعظیم رفت و برخلاف همیشه دستور داد آنجا را قُرُق نکنند. میرزا رضا کرمانی [یادداشت ۱]از مریدان سید جمال‌الدین اسدآبادی با لباس زنانه پیش آمده، تیراندازی کرد و شاه کشته شد.[۹] ناصرالدین شاه در حرم عبدالعظیم حسنی در شهر ری دفن شد.[یادداشت ۲] چهل روز بعد، فرزند وی مظفرالدین شاه تاج‌گذاری کرد

 

[(:Shaparak]

دیانت
گزارش‌های تاریخی متفاوتی از دین‌داری ناصرالدین نقل شده است. ناصرالدین شاه با برخی عالمان دین ارتباط نزدیک داشت.[۱۱] برخی نمازخواندن و روزه گرفتن او را نقل کرده و او را در ظاهر مذهبی و دیندار دانسته‌اند.[۱۲]برخی از اشعار مذهبی و مرتبط با امامان شیعه را نیز گواهی بر دیانت او برشمرده اند.[۱۳] برخی دیگر نیز به رفتارهای دیگر او توجه داشته و او را چندان مقید به شریعت ندانسته‌اند.[۱۴] گنبد حرم عسکریین در سامرا به دستور ناصرالدین شاه طلاکاری شد

 

[(:Shaparak]

در دوران ناصرالدین، قحطی‌ها، جنگ‌ها، شورش‌ها، درگیری‌های مختلف در دربار، صدراعظم‌های مختلف،‌ قدرت بالای نهادهای مذهبی و بازاری و امتیازهای مختلف او به روس و انگلیس، فراز و نشیب‌های بسیاری را سبب شد