آموزشی نکات مهم برای نوشتن یک انشا خوب

[MHP]

استحضار دارید که هر چه نوشتار به گفتار نزدیک تر و ساده تر باشد فهم آن برای خواننده آسانتر است . ساده نویسی خود هنری است ارزنده و درخور ستایش که از هر نویسنده ای بر نمی آید . این پندار که ساده نویسی ، نویسنده را از سبک نویسندگی اش دور می کند درست نیست!مثال:داستان راستان شهیداستاد مطهری برای اینکه به اهمیّت و راز و رمز «نوشتن» پی ببریم چه در دیکته و چه در املا و انشا ناگزیر باید بدانیم آن روی سکّه که خواندن می باشد .پیش نیاز نوشتن خواندن است اگر با دید وسیع و علمی بنگریم بایستی به خواندن توجّه و اهمیّت مضاعف معطوف نماییم(یعنی : خوب بخوانیم تا خوب بنویسیم)

 

[ASHVAN]

سوال: کدام نوشته به نظر شما ارزش خواندن را دارد؟

جواب: نوشته ای ارزش خواندن را دارد که سرانجام کارِ خواننده اش را به اندیشه،تفکر واداشته و در خور تجزیه و تحلیل ، کاربُردی ، تاثیر گذاری همراه داشته و بالاخره به شکوفایی استعداد و نهایتاً به هدف و مقصودمان همان انشا نویسی است برساند.

 

[ASHVAN]

تعریف انشا و هدف از تدریس آن:​

• ـ انشا در لغت به معنی ایجاد ، پرورش ، ابداع و خلق کردن است.
• ـ آنچه را که امروزه فنّ انشا گفته می شود از نخستین معنای آن«ایجاد» گرفته شده است.
• ـ یعنی انشا به معنی ایجاد کلام ، سخن و نگارش آن است .
• معادل فارسیِ انشا«دبیری» است که به معنی منشی گری و کتابت می باشد.
• دبیری فنّی است که انسان به وسیله آن می تواند محتویات خود را روی کاغذ بیاورد.

 

[ASHVAN]

تعریف علمی انشا:

انشا یعنی درست اندیشیدن درباره ی موضوعی و آن را روی کاغذ پیاده کردن است .

 

[ASHVAN]

تعریف انشا در اصطلاحِ ادبیّات به چه معنی است؟

در اصطلاح ادبیّات ، انشا عبارت است از : نگارش جملات و عباراتی که افکار نویسنده را به صورت روشن و زیبا بیان کند ، که خواننده آنها را به سهولت بفهمد و برایش خوش آیند و مطلوب باشد.

 

[ASHVAN]

انشا از نظر لغوی :

انشا در لغت به معنی آفریدن ، آغاز کردن و از خود چیزی نوشتن است و در اصطلاح ادب پارسی انشا نویسی عبارت است از :

بیان خاطره ها ـ پندارها ـ خیال ها ـ احساس ها ـ عقیده ها ـ مشاهده ها و اندوخته های فکری و ذهن از راهِ نوشتنـ برای نویسنده ویژگی هایی بر شمرده اند که برخی از آنها فطری و ذاتی و برخی دیگر اکتسابی است .ـ انشا نویسی تقریباً «همان مقاله نویسی» است.ـ ساده نویسی یکی از شرایط خوب نویسندگی است.

 

[ASHVAN]

نحوه ی آموزش انشا:

مقدمتاً باید عرض کنم برای آموزش، عشق و علاقه و تعامل می خواهد مصداق شعر معروفِ:

(در رَهِ منزل لیلی که خطرهاست به جان شرط اوّل قدم آن است که مجنون باشی)

 

[ASHVAN]

ـ معلّم باید عشق، سوز، علاقه، خلاّق ، صبور ، کنجکاو، تیز بین ، بافهم، مطالعه صاحب نظر، تحلیل گر و منطقی و … باشد تا در کارش موفّق و کارآمد و تولید محصول عالی نماید.

 

[ASHVAN]

ـ در آموزش املا مواردی از قبیل رعایت نوشتن تلفّظ کردن نشانه ها و حروف الفبای فارسی وصحیح گفتن و صحیح شنیدن و صحیح دیدن و نوشتن مطرح بوده و لزوماً بایستی رعایت شود.از موارد فوق الذکر و به پاره ای تذکّرات در آموزش انشا تاکید شده که به آنها اشاره خواهد شد و کاربُرد آنها در انشا نویسی از ویژگی و اهمّیت بسزایی برخوردار است.ـ کاربُرد و رعایت علایم آیین نگارش (. : ؛ ، ؟ ! ()«»[] و..)در انشا بایستی صد درصد رعایت شود . مثال: برای بخشش لازم نیست، اعدامش کنید . بخشش ،لازم نیست اعدامش کنید.ـ رعایت پاراگراف ـ پاک نویس ـ کلمات ساده ـ مرکب ـ فعل و فاعل و کامل، نکات دستوری (دستور زبان فارسی)که در آموزش فارسی مدّ نظر بوده در انشاهم کاربُرد دارد.

 

[ASHVAN]

مراحل آموزش انشا درحالت کلی :

در کلاس اوّل ابتدایی تصویر خوانی نوعی انشای شفاهی هست که دانش آموز برداشت خود را از تصویر با بیان یکی ، دو جمله ابراز می کند .

ـ در کلاس دوّم با جمله سازی ها شروع و نهایتاً آمادگی برای انشا نویسی آغاز می شود.

ـ از کلاس سوّم ابتدایی انشا نویسی رسماً آغاز می شود.

ـ کلاس های چهارم و پنجم نیز در استمرار کلاس سوّم انشا نویسی جایگاه خود را پیدا می کند.